Trong cuộc điều trần của Ủy ban Đối Ngoại Thượng viện Mỹ hôm 27/4, thượng nghị sĩ Rand Paul bày tỏ lo ngại rằng người Ukraine đang "bị thúc ép bởi một nửa số thành viên Thượng viện muốn họ gia nhập NATO". Ông cáo buộc chính quyền Biden "khua chiêng gõ trống về việc kết nạp Ukraine vào NATO" dù đó là vấn đề Nga coi là lằn ranh đỏ. Ông đặt câu hỏi cho Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken rằng liệu Mỹ có chấp thuận để Ukraine trở thành một quốc gia trung lập và không phải thành viên NATO hay không,
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken nhấn mạnh Kiev là bên định đoạt vấn đề này. Ông nói rằng Nhà Trắng sẵng sàng chấp nhận nếu Nga và Ukraine đi đến thỏa thuận cuối cùng, khiến Ukraine trở thành một quốc gia trung lập, không liên kết quân sự.
"Chúng ta không thể đại diện cho người Ukraine hơn chính bản thân họ. Các quyết định phụ thuộc vào họ", Ngoại trưởng Blinken nói.
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken phát biểu trong cuộc họp báo tại Brussels, Bỉ, hồi tháng 4/2021. Ảnh: Reuters.
"Mục đích của chúng ta là đảm bảo họ có khả năng đẩy lùi lực lượng Nga và củng cố lợi thế cho họ trên bàn đàm phán", ông nhấn mạnh.
Ông nói thêm rằng Mỹ chưa thấy dấu hiệu nào cho thấy Nga "nghiêm túc với các cuộc đàm phán có ý nghĩa". "Nếu ông ấy nghiêm túc và nếu người Ukraine tiếp tục tham gia đàm phán, chúng tôi sẽ ủng hộ họ".
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cuối tháng trước tuyên bố sẵn sàng thảo luận về tình trạng trung lập như một phần trong thỏa thuận hòa bình với Nga. Quan chức Ukraine trước đó cũng cho biết nước này có thể thảo luận mô hình "phi NATO" trong các diễn đàn cùng Nga và các đối tác khác.
Tuy nhiên, gần 9 tuần sau khi xảy ra chiến sự, Nga và Ukraine chưa tìm được tiếng nói chung về thỏa thuận hòa bình, bất chấp các cuộc đàm phán cả trực tiếp và trực tuyến giữa phái đoàn hai bên.
Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov hôm 25/4 cáo buộc Mỹ, Anh và các nước phương Tây đã thao túng Ukraine, khiến nước này thay đổi quan điểm, gây đình trệ đàm phán. Ông nói thêm Nga đã cố đàm phán trực tiếp với Mỹ và NATO nhưng không có kết quả vì các nước này phớt lờ quan ngại của Nga.
Ngoại trưởng Mỹ trong khi đó khẳng định nước này nhìn nhận các mối quan ngại của Nga "rất nghiêm túc" và đã tìm cách thương lượng với Moskva.
Ông Lavrov hôm qua cảnh báo nếu phương Tây tiếp tục bơm vũ khí cho Ukraine thì rất ít khả năng cuộc đàm phán hòa bình thành công.
7 thập kỷ NATO đông tiến ở châu Âu. Bấm vào hình để xem chi tiết.
Ngọc Ánh (Theo PBS)