Truyền thông Mỹ ngày 27/8 đưa tin nước này dự kiến thử nghiệm máy bay không người lái (UAV) hỗ trợ tiêm kích XQ-58A Valkyrie vào cuối năm nay. Trong cuộc thử nghiệm này, UAV XQ-58A sẽ truy đuổi và tiêu diệt mục tiêu giả định trên vịnh Mexico.
Không quân Mỹ đề xuất khoản ngân sách trị giá 5,8 tỷ USD để chế tạo 1.000-2.000 chiếc XQ-58A trong 5 năm, song quốc hội nước này chưa phê duyệt.
Đề xuất được đưa ra sau nhiều năm không quân Mỹ thử nghiệm mẫu UAV này với tiêm kích F-22 và F-35, cùng hệ thống trí tuệ nhân tạo (AI) Skyborg có khả năng điều kiển các loại UAV như XQ-58A.
Nhiệm vụ của XQ-58A là hỗ trợ tác chiến cho máy bay có người lái, đóng vai trò che chắn hoặc cơ động trong những tình huống mà phi công có thể gặp khó khăn. Mẫu UAV này được đánh giá rất lý tưởng trong những nhiệm vụ mang tính tự sát mà phi công khó có thể quay về an toàn.
Máy bay không người lái hỗ trợ tiêm kích XQ-58A Valkyrie cất cánh trong buổi thử nghiệm tại bang Arizona, Mỹ tháng 12/2020. Ảnh: USAF
Theo truyền thông Mỹ, mỗi chiếc XQ-58A dự kiến có giá khoảng 3-25 triệu USD, thấp hơn nhiều so với tiêm kích có người lái. XQ-58A có thể bay với vận tốc hơn 880 km/h, trần bay hơn 13.000 m và tầm hoạt động khoảng 5.500 km.
Tại sự kiện ngày 7/3 ở thành phố Aurora, bang Colorado, Bộ trưởng Không quân Mỹ Frank Kendall cho biết đã cùng đại tướng Charles Brown Jr., tư lệnh quân chủng, trình bày kế hoạch trang bị khoảng 1.000 UAV trợ chiến hỗ trợ tiêm kích tàng hình có người lái.
Theo ông Kendall, sử dụng UAV trợ chiến không đồng nghĩa không quân Mỹ sẽ sở hữu ít tiêm kích có người lái hơn. Thay vào đó, UAV trợ chiến có thể được coi là thiết bị ngắm mục tiêu, tác chiến điện tử hoặc bệ phóng vũ khí điều khiển từ xa cho tiêm kích có người lái.
Trong bối cảnh nhiều chỉ huy quân đội Mỹ ủng hộ chương trình phát triển UAV sử dụng AI, một số tổ chức bày tỏ lo ngại những phương tiện chiến đấu kiểu này có thể mở đường cho tương lai đen tối như trong bộ phim Kẻ hủy diệt.
Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres năm 2019 tuyên bố "những cỗ máy có năng lực và khả năng tước đoạt mạng sống mà không cần người vận hành là thứ đáng ghê tởm về mặt đạo đức, không thể chấp nhận về mặt chính trị và luật pháp quốc tế cần cấm chúng".
Nguyễn Tiến (Theo Business Insider)