"Những gì chúng ta phải xem xét là mọi quốc gia, bao gồm Pakistan, khẳng định thực hiện tốt kỳ vọng của cộng đồng quốc tế về những yêu cầu đối với chính phủ của Taliban nếu họ muốn được hợp pháp hóa hoặc nhận hỗ trợ dưới bất cứ hình thức nào", Ngoại trưởng Antony Blinken nói trong phiên điều trần trước Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Mỹ ngày 13/9.
Blinken nói các ưu tiên bao gồm đảm bảo Taliban cho phép người muốn rời Afghanistan ra nước ngoài, tôn trọng quyền của phụ nữ, trẻ em gái và các dân tộc thiểu số, đồng thời bảo đảm cam kết rằng không biến quốc gia Trung Á thành nơi ẩn náu cho khủng bố. "Pakistan cần hợp tác với cộng đồng quốc tế trong việc hướng tới những mục tiêu và duy trì những kỳ vọng đó", Blinken nói.
Blinken cho biết các chính sách của Pakistan nhiều lần gây bất lợi cho lợi ích của Mỹ, song một số lại ủng hộ những lợi ích đó. Các động thái của Pakistan liên quan đến "đánh cược mạo hiểm liên tục với tương lai của Afghanistan", Blinken nói.
"Một trong những hành vi liên quan là chứa chấp các thành viên Taliban, bao gồm nhóm Haqqani", Blinken cho biết. Haqqani là nhóm bị Mỹ liệt vào danh sách khủng bố và là một thành phần của chính phủ lâm thời Afghanistan.
Hạ nghị sĩ Joaquin Castro, một trong những người có quan điểm chỉ trích Pakistan, kêu gọi Mỹ xem xét loại bỏ tư cách đồng minh chính ngoài NATO của Pakistan, vốn cho phép quốc gia Nam Á có quyền tiếp cận vũ khí Mỹ.
Tình báo Pakistan có quan hệ mật thiết với Taliban từ khi phong trào này trỗi dậy vào những năm 1990. Pakistan là một trong ba quốc gia duy nhất công nhận chính phủ của Taliban thời kỳ 1996-2001, vốn duy trì luật Hồi giáo khắc nghiệt và tước nhiều quyền của phụ nữ.
Pakistan, đồng minh thời Chiến tranh Lạnh của Mỹ, nhanh chóng cam kết hợp tác trong cuộc chiến chống khủng bố do Mỹ phát động sau vụ tấn công ngày 11/9/2001. Tuy nhiên, Pakistan thường nhìn nhận vấn đề Afghanistan bằng quan điểm đối đầu lịch sử với quốc gia láng giềng Ấn Độ.
Taliban phát động chiến dịch đánh chiếm lãnh thổ chớp nhoáng, tiến vào Kabul ngày 15/8 và hoàn thành kiểm soát phần lớn Afghanistan. Taliban ngày 7/9 công bố chính phủ mới với Mohammad Hassan Akhund là thủ tướng lâm thời, các thành viên chủ chốt khác được bổ nhiệm những vị trí quan trọng.
Nguyễn Tiến (Theo AFP)