"Trong vòng 48 tiếng tới, lực lượng Mỹ sẽ tăng lên gần 6.000 binh sĩ và tiếp quản quyền điều hành không lưu, với nhiệm vụ tập trung vào sơ tán công dân Mỹ và người Afghanistan. Chúng tôi đang bảo đảm an ninh ở sân bay để đưa nhân lực của Mỹ và đồng minh rời Afghanistan thông qua những chuyến bay dân sự và quân sự", Lầu Năm Góc và Bộ Ngoại giao Mỹ ra thông cáo chung cho biết hôm nay.
Giới chức Mỹ cho biết sẽ vận chuyển hàng nghìn người khỏi Afghanistan, cũng như đẩy nhanh quá trình sơ tán những người Afghanistan từng làm việc cho Washington và đáp ứng điều kiện cấp visa nhập cảnh đặc biệt.
Lực lượng phản ứng nhanh lục quân Mỹ trước một chuyến triển khai hồi tháng 1/2020. Ảnh: US Army.
Mỹ ban đầu duy trì 1.000 binh sĩ để bảo đảm an ninh tại thủ đô Kabul. Tổng thống Joe Biden hôm 12/8 ra lệnh điều động thêm 3.000 lính lục quân và lính thủy đánh bộ đến sân bay Kabul để hỗ trợ quá trình sơ tán nhân viên ngoại giao và công dân Mỹ. Ông chủ Nhà Trắng hôm 15/8 duyệt bổ sung 1.000 lính tới thủ đô Afghanistan, trước khi Lầu Năm Góc thông báo điều thêm 1.000 quân tăng cường bên cạnh con số trên.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Ned Price đêm 15/8 cho biết toàn bộ nhân viên đại sứ quán Mỹ ở Kabul đã sơ tán an toàn đến sân bay quốc tế Hamid Karzai.
Taliban tiến vào Kabul mà không gặp sự kháng cự nào từ lực lượng chính phủ tối 15/8, chưa đầy một ngày sau khi bắt đầu bao vây thủ đô. Lực lượng này đã tiến hành chiến dịch quân sự chớp nhoáng và chiếm phần lớn lãnh thổ Afghanistan trong vài tuần qua, sau khi Mỹ và đồng minh rút phần lớn lực lượng khỏi Afghanistan.
Ngay khi Taliban áp sát, Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani vội vã rời khỏi đất nước với lý do muốn "tránh đổ máu", khiến chính phủ do phương Tây hậu thuẫn của ông sụp đổ. Các thành viên Taliban tiến vào phủ tổng thống, tuyên bố sẽ thành lập một "tiểu vương quốc Hồi giáo" Afghanistan.
Người dân Afghanistan tràn vào sân bay Hamid Karzai đêm 15/8. Video: Twitter/Aldin_ww.
Video được chia sẻ trên mạng xã hội Twitter đêm 15/8 cho thấy sự hỗn loạn ở sân bay quốc tế Hamid Karzai khi nhiều người dân Afghanistan tìm cách lên phi cơ phi tản ra nước ngoài, khi Taliban tiến vào thủ đô Kabul. Sân bay Hamid Karzai hiện do quân đội Mỹ điều hành, là một trong những địa điểm cuối cùng chưa bị Taliban chiếm giữ ở Kabul.
Hàng nghìn người Afghanistan tràn vào sân bay và tiến đến gần các máy bay đang nằm trong bãi đỗ, chen nhau để có một chỗ trên phi cơ. Lính Mỹ sau đó phải triển khai lực lượng để kiểm soát trật tự, thậm chí nhiều lần nổ súng chỉ thiên và hô khẩu lệnh cảnh báo đoàn người.
Vũ Anh (Theo Reuters)