"Bộ Quốc phòng Mỹ đang tăng cường hiện diện quân sự, năng lực giám sát eo biển Hormuz cùng các vùng biển xung quanh nhằm đối phó với mối đe dọa thường trực, cũng như cải thiện khả năng phối hợp với các đồng minh cùng đối tác", phó phát ngôn viên Lầu Năm Góc Sabrina Singh ngày 17/7 thông báo.
Bà Singh cũng kêu gọi Iran "lập tức chấm dứt hành động gây bất ổn cho dòng chảy thương mại tự do trên tuyến đường thủy chiến lược" tại Vùng Vịnh. Chưa rõ vị trí triển khai của tiêm kích F-35, F-16 mà Mỹ điều thêm tới Trung Đông và thời gian chúng đóng quân tại đây.
Tiêm kích F-35 Mỹ cất cánh từ căn cứ không quân Al Dhafra, Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất tháng 4/2019. Ảnh: USAF
Mỹ quyết định điều thêm một khu trục hạm cùng tiêm kích tới Trung Đông sau khi hải quân Iran tìm cách bắt hai tàu dầu trên eo biển Hormuz và vịnh Oman ngày 5/7. Quân đội Mỹ khi đó điều khu trục hạm USS McFaul cùng một số phương tiện trinh sát can thiệp và ngăn các vụ bắt tàu.
Một quan chức quốc phòng Mỹ ngày 14/7 cho biết quân đội nước này đang cho cường kích A-10 mang theo "vũ khí hữu dụng để đối phó xuồng cao tốc và các mục tiêu di động" tuần tra trên Vùng Vịnh. "Chúng tôi thử một số biện pháp đối phó tình trạng gia tăng mối đe dọa trên biển từ xuồng và tàu vũ trang cao tốc của Iran. Cường kích A-10 chứng tỏ năng lực đó", quan chức Mỹ nói.
Vụ bắt tàu gần nhất Iran thực hiện ngày 6/7 với cáo buộc buôn lậu dầu và khí đốt của nước này. Iran cáo buộc Mỹ ngăn cản "thông qua loạt hành vi thiếu chuyên nghiệp và rủi ro", cũng như tìm cách bảo vệ tàu buôn lậu dầu khí.
Mỹ cho biết Iran quấy rối hoặc bắt khoảng 20 tàu hàng nước ngoài trong hai năm qua trên Vùng Vịnh, gọi đây là hành vi "đe dọa nghiêm trọng an ninh hàng hải khu vực và kinh tế toàn cầu".
Các sự cố nói trên xảy ra trong lúc quan hệ giữa hai nước gia tăng căng thẳng sau khi Mỹ đơn phương rút khỏi thỏa thuận hạt nhân, đồng thời tái áp đặt loạt lệnh trừng phạt nhằm vào Iran.
Khu vực nhiều tàu hàng nước ngoài bị Iran bắt nằm trên tuyến vận tải dầu khí từ Trung Đông ra thế giới đi qua eo biển Hormuz. Theo dữ liệu từ hãng phân tích Vortexa có trụ sở tại Anh, khoảng 20% lượng dầu thô và các sản phẩm từ dầu mỏ vận tải bằng đường biển của thế giới đi qua khu vực này.
Eo biển Hormuz và khu vực xung quanh. Đồ họa: CSIS
Nguyễn Tiến (Theo AFP)