Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh đã tham dự Hội nghị trực tuyến Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN - Mỹ và ASEAN - Canada diễn ra trong khuôn khổ Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 53, theo thông cáo của Bộ Ngoại giao.
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cho biết ASEAN xây dựng thành công cộng đồng và đóng vai trò trung tâm khu vực là phù hợp với lợi ích của Mỹ, đồng thời đánh giá cao vai trò chủ động của Việt Nam trong cương vị Chủ tịch ASEAN 2020, đặc biệt trong điều phối các nỗ lực khu vực cùng với các đối tác ứng phó hiệu quả với dịch bệnh.
Ngoại trưởng Mỹ mong muốn các nước ASEAN tăng cường đoàn kết, thống nhất, tích cực trong các vấn đề liên quan đến hòa bình và ổn định. Riêng về Biển Đông, Mỹ khuyến khích các nước đoàn kết, thống nhất duy trì quan điểm chung về hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không trên Biển Đông, giải quyết tranh chấp trên cơ sở thượng tôn luật pháp quốc tế, Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật biển (UNCLOS) 1982 và các giá trị đã nêu trong Tài liệu Quan điểm của ASEAN về Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương (AOIP) .
Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh đánh giá cao Mỹ ủng hộ ASEAN xây dựng cộng đồng, phát huy vai trò trung tâm trong duy trì và thúc đẩy hoà bình, ổn định, an ninh và an toàn hàng hải, tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông.
Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh cũng đề nghị các bên tăng cường tin cậy chung và lòng tin, đề cao thượng tôn pháp luật, kiềm chế và không có các hành động gây phức tạp thêm tình hình, không quân sự hóa, giải quyết các tranh chấp thông qua các biện pháp hòa bình, tiếp tục thực hiện đầy đủ Tuyên bố Ứng xử của các Bên ở Biển Đông (DOC) và sớm hoàn tất Bộ Quy tắc Ứng xử tại Biển Đông (COC).
Các nước ASEAN cũng đánh giá cao sự phối hợp và hỗ trợ mà Mỹ dành cho khu vực trong nhiều năm, nhất là hỗ trợ kịp thời thông qua Sáng kiến Tương lai Y tế ASEAN - Mỹ, Mạng lưới các chuyên gia y tế ASEAN - Mỹ, hỗ trợ nâng cao năng lực y tế dự phòng, kiểm soát dịch bệnh ở khu vực, trong đó có mở Văn phòng khu vực của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) tại Việt Nam. ASEAN đề nghị Mỹ chia sẻ kết quả nghiên cứu, tạo điều kiện tiếp cận rộng rãi khi có vaccine phòng chống Covid-19.
Các bộ trưởng sau đó thông qua Kế hoạch Hành động nhằm triển khai Quan hệ Đối tác Chiến lược ASEAN - Mỹ (2021-2025), với các hành động cụ thể để thực thi hợp tác đúng tiến độ.
Tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN - Canada, Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh đánh giá cao Canada luôn ủng hộ ASEAN phát huy vai trò trong duy trì và thúc đẩy hòa bình, ổn định, an ninh và an toàn hàng hải, tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông.
Trong bối cảnh đại dịch Covid-19 có những diễn biến khó lường, ASEAN đánh giá cao Canada hỗ trợ kịp thời các thiết bị bảo hộ y tế trị giá 4,5 triệu đôla Canada.
Bộ trưởng Ngoại giao Canada Francois-Philippe Champagne ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc khu vực đang phát triển năng động và trong bối cảnh dịch chuyển địa chính trị ở khu vực. Ông cũng công bố khoản hỗ trợ Chương trình học bổng và trao đổi giáo dục ASEAN - Canada (SEED) trị giá khoảng 10 triệu dollar Canada.
Hai bên ghi nhận kết quả triển khai hiệu quả Kế hoạch hành động ASEAN - Canada 2016-2020 với 100% dòng hành động đã được thực hiện, thông qua Kế hoạch Hành động ASEAN - Canada 2021-2025 và nhất trí sớm nâng quan hệ đối thoại lên Đối tác Chiến lược.
Việt Nam hoan nghênh Canada ủng hộ sáng kiến của ASEAN trong ứng phó đại dịch Covid-19 gồm Quỹ ASEAN Ứng phó Covid-19 và Kho dự phòng vật tư y tế khẩn cấp khu vực, đồng thời mong muốn Canada hợp tác và hỗ trợ ASEAN giảm thiểu tác động của dịch bệnh trên mọi mặt và phục hồi sau dịch bệnh.
Vũ Anh