"Đối với vùng biển Hoa Đông và Biển Đông, chúng tôi khẳng định Nhật Bản và Mỹ sẽ phản đối mạnh mẽ các nước đơn phương thay đổi hiện trạng bằng vũ lực", Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Taro Kono phát biểu tại họp báo trực tuyến hôm 29/8, sau cuộc hội đàm với người đồng cấp Mỹ Mark Esper tại Căn cứ Không quân Andersen trên đảo Guam, lãnh thổ hải ngoại của Mỹ, cùng ngày.
Ông Kono cho biết Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Esper xác nhận Điều 5 của Hiệp ước An ninh Mỹ - Nhật áp dụng cho nhóm đảo Senkaku/Điếu Ngư trên biển Hoa Đông, khẳng định cam kết của Washington trong việc bảo vệ Tokyo.
Theo một quan chức Bộ Quốc phòng Nhật Bản, ông Kono cũng đề cập với người đồng cấp Esper về việc Trung Quốc phóng 4 tên lửa đạn đạo ở Biển Đông hồi giữa tuần này trong cuộc tập trận trái phép quanh quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam, lo ngại động thái này có thể gây mất ổn định khu vực và ông sẽ theo dõi chặt chẽ tình hình.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ đã lên án các hành vi của Trung Quốc tại Biển Đông.
"Chúng tôi kiên quyết phản đối các hoạt động gây bất ổn của Bắc Kinh trong khu vực này", Esper nói.
"Tôi nghĩ thế giới đang thay đổi mạnh mẽ. Không chỉ vì Covid-19, mà bởi một số nỗ lực thay đổi hiện trạng bằng vũ lực và áp bức", Kono đáp lại người đồng cấp.
Cũng trong cuộc hội đàm trực tiếp đầu tiên kể từ tháng một, hai bên nhất trí thiết lập hệ thống phòng thủ tên lửa mới, sau khi Nhật Bản quyết định ngừng kế hoạch triển khai hệ thống phòng thủ tên lửa Aegis Ashore của Mỹ.
Bộ trưởng Kono cho biết Hội đồng An ninh Quốc gia Nhật Bản đang xem xét các lựa chọn thay thế và Tokyo sẽ đưa ra chính sách về hệ thống phòng thủ tên lửa mới vào tháng 9. Hai bộ trưởng quốc phòng cũng thảo luận về tăng cường hợp tác giữa hai đồng minh trong các lĩnh vực như không gian vũ trụ, không gian mạng và chiến tranh điện tử.
Mai Lâm (Theo Kyodo)