Tổ chức New Academy do nhà báo người Thụy Điển Alexandra Pascalidou khởi xướng với sự tham gia của hơn 100 văn nghệ sĩ và nhà văn hóa khác. Đơn vị này vừa công bố danh sách bốn tác giả vào vòng chung khảo của giải, trong đó có nhà văn kỳ cựu Haruki Murakami. Hội đồng mới được lập ra vào đầu tháng 7 sau khi Nobel Văn học 2018 bị hoãn do scandal bê bối tình dục của Viện Hàn lâm Thụy Điển.
Trước đó, ban tổ chức kêu gọi các thư viện ở Thụy Điển đề cử những tác giả xuất sắc trên toàn thế giới. Có 47 tác giả vào vòng bầu chọn công khai. Hội đồng New Academy gồm các chuyên gia, đứng đầu là nhà biên tập và xuất bản độc lập Ann Pålsson, chịu trách nhiệm lựa chọn tác giả xuất sắc trong danh sách cuối cùng và công bố người chiến thắng vào tháng 10.
Nhiều năm qua, Murakami là tên tuổi thường được dự đoán trở thành ứng viên sáng giá của giải Nobel Văn học. Ông được ca ngợi là “một trong những tác giả và dịch giả đáng được tôn vinh”. Hội đồng New Academy nhận xét những tác phẩm như Rừng Na Uy, hay Biên Niên Ký Chim Vặn Dây Cót là sự "hòa trộn văn hóa đại chúng với một hiện thực ma mị đầy khốc liệt".
Tiểu thuyết gia người Anh Neil Gailman, người có tác phẩm đa dạng các thể loại, từ truyện tranh Sandman tới tác phẩm thiếu nhi The Graveyard Book từng đoạt giải thưởng. Ông được ví von là “một ngôi sao thực thụ về tiểu thuyết kỳ ảo”. Geiman bày tỏ trên mạng xã hội Twitter ông “vui sướng” khi lọt vào vòng trong.
Hai tên tuổi còn lại trong danh sách là nữ tác giả Maryse Condé và Kim Thúy. Tiểu thuyết gia người Pháp Maryse Condé được biết đến nhiều với tác phẩm Desirada và Segu. Bà là một trong những cây bút nổi bật nhất vùng Caribbean viết về cách chủ nghĩa thực dân làm thay đổi thế giới và bị tác động ngược lại. Kim Thúy, nhà văn Canada gốc Việt, gây chú ý từ các câu chuyện mang đậm màu sắc Việt Nam, cùng hành trình tha hương và tìm kiếm bản sắc.
Trước đó, New Academy thông báo tổ chức sự kiện trao giải cùng thời điểm với Nobel Văn học hàng năm, nhưng với quy mô nhỏ và khép kín hơn. Sự kiện trao giải sẽ diễn ra vào ngày 14/10. Nhà văn đoạt giải sẽ nhận được một triệu kronor, tương đương với 112.000 đô (USD).
Quỳnh Mai