Sau vụ bê bối tình dục hồi tháng 5, Viện Hàn lâm Thụy Điển quyết định không trao giải Noel Văn học năm nay để giữ uy tín. Dự kiến, Viện công bố hai người đoạt giải Nobel vào năm 2019. Theo The Guardian, đầu tháng 7, nhóm gồm hơn 100 nhà văn, diễn viên, nhà báo và các nhà văn hóa khác của Thụy Điển thông báo tổ chức lễ trao giải riêng, trùng thời gian sự kiện văn chương lớn nhất thế giới diễn ra hàng năm. Đây được coi là phiên bản khác của giải Nobel Văn học, được lập nhằm chống lại những tai tiếng đã phủ bóng lên Viện Hàn lâm.
Giáo sư Lisbeth Larsson - thành viên ban tổ chức cuộc thi.
"Trong thời điểm giá trị con người ngày càng bị hoài nghi thì văn học cần phải mang sứ mệnh quan trọng hơn để chấm dứt văn hóa im lặng và áp bức. Chúng tôi lập ra giải này để nhắc nhở mọi người rằng văn học hay văn hóa nói chung nên đề cao tính dân chủ, sự minh bạch, đồng cảm, tôn trọng, ở đó không tồn tại đặc quyền, sự ngạo mạn đầy thành kiến hay phân biệt giới tính", thành viên ban giám khảo chia sẻ trong một thông báo.
Đơn vị tổ chức đang mời tất cả thư viện của Thụy Điển đề cử tác giả. Các ứng viên có thể đến từ nhiều nơi trên thế giới. Họ phải có ít nhất hai sáng tác, một trong số đó đã được xuất bản trong 10 năm. Sau khi nhận đề cử, nhóm sẽ tiến hành một cuộc bình chọn công khai, tìm ra bốn tác giả nổi tiếng nhất. Tiếp đó, ban giám khảo chấm và công bố người chiến thắng vào tháng 10. Lễ trao thưởng diễn ra vào ngày 11/12. Sau đó, nhóm sẽ giải thể.
Giải Nobel Văn học từng bị hoãn trong năm 1914, 1918, 1935, 1940, 1941, 1942 và 1943 vì hai cuộc chiến tranh thế giới. Giải thưởng năm nay bị hủy sau một loạt cáo buộc nhằm vào Jean-Claude Arnault - chồng của nhà thơ Katarina Frostenson - thành viên chủ chốt trong Hội đồng Viện Hàn lâm Thụy Điển. Jean-Claude Arnault bị tố cáo đã lạm dụng nhiều phụ nữ ở câu lạc bộ và những nơi thuộc sở hữu của Viện Hàn lâm tại Stockholm (Thụy Điển) và Paris (Pháp) suốt 20 năm qua. Ngoài ra, ông làm rò rỉ tên người chiến thắng bảy lần, kể từ năm 1996.
Viện Hàn lâm Thụy Điển, được vua Gustav III thành lập vào năm 1786, là một trong các Viện Hàn lâm Hoàng gia Thụy Điển, bên cạnh Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển. Viện ra quyết định hàng năm về giải Nobel Văn học, thực hiện theo di chúc nhà tài trợ là ông Alfred Nobel.
Trọng Trường