Các chuyên gia dinh dưỡng thuộc Trung tâm Ung thư PCC Singapore khuyên bệnh nhân ung thư cần kiểm soát tốt trọng lượng cơ thể bằng cách điều chỉnh thói quen ăn uống và tăng cường tập luyện thể thao. Đặc biệt, khi chế biến thực phẩm, thay vì xào nấu như thông thường, bạn nên ưu tiên lựa chọn các phương pháp chế biến ít chất béo như:
- Xào khô bằng chào không dính, sử dụng lượng dầu ít nhất có thể.
- Hấp hoặc luộc.
- Nướng.
- Quấn trong lá và hầm.
- Dùng lò vi sóng.
- Nấu súp không sử dụng chất béo và dầu ăn.
Lưu ý: Nếu ăn ở cửa hàng cũng nên lựa chọn những thực phẩm được chế biến theo các cách trên. Không nên loại bỏ hoàn toàn cacbohydrate khỏi khẩu phần ăn vì như thế sẽ khiến bạn cảm thấy mệt mỏi, cáu kỉnh, không giúp ích gì cho quá trình giảm cân lâu dài. Nên bổ sung thêm chất xơ bởi đây là một phần rất cần thiết của quá trình giảm cân. Chất xơ cung cấp chất kích thích tiêu hóa và làm giảm triệu chứng khó tiêu, giúp bạn mau no mà không cung cấp nhiều calo. Các nguồn chất xơ có ích bao gồm:
- Gạo cám.
- Bún, mì sợi.
- Bánh mì ngũ cốc, các món cuốn.
- Bánh kẹp Ấn Độ.
- Ngũ cốc nguyên hạt.
- Ngũ cốc yến mạch.
- Khoai tây nguyên vỏ, khoai lang.
- Các loại đậu, hạt tươi hoặc đóng hộp.
Để tăng cường sức khỏe, hàng ngày bệnh nhân nên ăn ít nhất 2 phần trái cây tươi, nếu được nên ăn cả vỏ, nhớ rửa kỹ. Ăn nhiều rau xanh được cách chế biến với ít dầu nhất có thể. Ăn uống cần cân và phong phú thực phẩm gồm cả bánh mì, ngũ cốc, gạo, trái câu và rau củ, thịt nạc và các sản phẩm hằng ngày, hạn chế các sản phẩm từ bơ, dầu thực vật và dầu ăn. Nên nạp năng lượng vừa phải cho một người từ 1.500 đến 2.500 calo một ngày. Người bệnh được khuyên tuân theo một chế độ ăn kiêng lâu dài, song cũng cần linh hoạt thay đổi cho phù hợp với lối sống của bạn và gia đình.
Cần tránh hoặc giảm ăn các thực phẩm dễ làm cho bạn tăng cân như:
1. Đường cung cấp nhiều calo, rất ít chất dinh dưỡng, từ đó khiến bạn tăng cân. Do vậy nên ăn ít đường, không thêm đường vào thức ăn hay nước uống.
2. Các chất tạo ngọt nhân tạo thường có trong Hesmesates, Pal Sweet, Equal, Sweetex.
3. Sữa đặc có đường và các loại sữa bột.
4. Uống ít nước ngọt, nước trái cây ngọt, thuốc bổ hay các thức uống dân gian có chất làm ngọt. Thay vào đó, nên sử dụng nước lọc thường xuyên hơn.
5. Tránh xa các món ngọt, mứt, mật ong, các loại bánh gatô, bánh ngọt. Nên tráng miệng bằng trái cây tươi.
6. Không ăn các loại thực phẩm giảm cân đặc biệt mà chỉ nên dùng các thức ăn bình thường.
Lưu ý khi dùng nước uống:
- Uống nhiều nước, ít nhất 6 đến 8 ly mỗi ngày
- Dùng những thức uống ít calo như trà, cà phê (không thêm đường, kem tươi ), trà Trung Hoa hoặc trà thảo dược, thức uống cho người ăn kiêng, nước ép trái cây tươi không đường, sữa ít béo, nước ép trái cây pha loãng, nước lọc hoặc soda.
- Hạn chế hoặc không dùng thức uống có cồn.
Tập thói quen ăn uống lành mạnh bằng cách:
- Hạn chế bỏ bữa, nhất là bữa sáng. Khi bỏ một bữa nào đó sẽ khiến bạn cảm thấy đói, ăn nhiều hơn trong bữa tiếp theo hoặc ăn vặt nhiều hơn. Bỏ bữa còn làm chậm quá trình đốt năng lượng của cơ thể.
- Cố gắng ăn chậm, không ăn qua loa cho qua bữa.
- Không ăn quá nhiều vào bữa tối, không ăn khuya.
- Không nên ăn vội vã hoặc có chế độ ăn kiêng hà khắc. Nó có thể làm bạn giảm cân trong thời gian ngắn do mất nước, nhưng lại làm chậm quá trình đốt năng lượng lâu dài. Sao đó sẽ khiến bạn tăng cân.
Tăng cường vận động:
Vận động thể chất rất tốt cho cơ thể của bạn, giúp thư giãn, làm cơ thể thon gọn, săn chắc và khỏe mạnh, duy trì được cân năng lý tưởng. Thực tế, lượng năng lượng được đốt cháy tùy thuộc vào thời gian và cường độ luyện tập. Các bác sĩ gợi ý những hoạt động hàng ngày bệnh nhân ung thư nên áp dụng như:
- Đi bộ mỗi ngày 20 phút.
- Đi cầu thang thay vì thang cuốn, thang máy.
- Nếu bạn có nhu cầu đi đến một địa điểm gần nhà, đừng đi xe mà hãy cuốc bộ đến đó.
- Nếu bạn yêu thích một môn thể thao, hãy chơi thường xuyên nhiều hơn 3 lần mỗi tuần. Mỗi lần nên tập từ 20 phút trở lên. Lưu ý: Bạn nên nhờ bác sĩ tư vấn trước khi bắt đầu một chế độ tập luyện thể thao cho phù hợp với tình trạng sức khỏe của mình.
Thi Ngoan