Theo BS.CKII Nguyễn Bá Mỹ Nhi, Giám đốc Trung tâm Sản phụ khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, mỗi giai đoạn phát triển, thai nhi đều cần một kế hoạch chăm sóc chi tiết, cụ thể riêng. Thế nhưng hiện nay, nhiều thai phụ, kể cả người mang thai lần thứ 2, 3 vẫn chưa có kế hoạch mang thai chủ động ngay từ đầu, dẫn đến chưa trang bị đầy đủ kiến thức mang thai, sinh con và chăm sóc con khoa học.

Kế hoạch mang thai chủ động là: Chuẩn bị tốt về mặt sức khỏe, tiêm đầy đủ các vaccine phòng bệnh trước khi có bầu; khám sức khỏe sinh sản; thực hiện các xét nghiệm kiểm tra bệnh di truyền. Nếu trước khi có bầu chưa tiêm vaccine đầy đủ, người mẹ cần tham vấn ý kiến của bác sĩ để kịp thời tiêm các loại vaccine cần thiết trong giai đoạn mang thai. Bên cạnh đó là xây dựng chế độ ăn uống sinh hoạt lành mạnh; chuẩn bị tài chính và lên kế hoạch tiêm chủng phòng bệnh cho trẻ ngay sau sinh, chế độ dinh dưỡng đầy đủ dưỡng chất cho trẻ.

Dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong kế hoạch mang thai chủ động. Giai đoạn 1.000 ngày đầu tiên từ lúc mang thai cho đến 2 tuổi là quan trọng nhất để cha mẹ bổ sung vi chất dinh dưỡng cho con phát triển, tạo nền tảng về chiều cao, trí tuệ, thể chất, khung xương, mắt... Không chỉ thai nhi, việc bổ sung dinh dưỡng hợp lý còn giúp phụ nữ mang thai có một thai kỳ khoẻ mạnh và sinh nở an toàn.

"Chủ động kế hoạch mang thai và chăm sóc sức khỏe thai kỳ, sinh con khoa học là vấn đề mang tính xã hội, ảnh hưởng đến chất lượng vàng của dân số Việt Nam, góp phần nâng cao sức khỏe và cuộc sống cho chính bản thân người phụ nữ và thế hệ mai sau", bác sĩ Mỹ Nhi cho biết thêm.

Còn theo BS.CKI Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC, phụ nữ mang thai có hệ miễn dịch suy giảm, là yếu tố khiến cơ thể khó chống đỡ các tác nhân gây bệnh, chưa kể những người có bệnh nền như đái tháo đường, tim mạch, cao huyết áp... Chăm sóc phụ nữ mang thai khi mắc bệnh truyền nhiễm khá khó khăn vì "một bệnh nhân mà hai tính mạng". Do đó, việc chủ động phòng ngừa các bệnh truyền nhiễm trước và trong giai đoạn mang thai rất quan trọng.

"Nếu phụ nữ trước mang thai hoặc mẹ bầu không được tiêm chủng đầy đủ các vaccine cơ bản như cúm, uốn ván, rubella..., thai nhi có nguy cơ gặp phải các dị tật như mù, điếc, liệt, dị tật não, thoát vị màng não, tật chẻ đôi cột sống... Có thể dẫn đến phải bỏ thai do những dị tật nặng nề, thai lưu hoặc trẻ sinh ra mang dị tật suốt đời, khờ khạo, kém phát triển về thần kinh và vận động", BS Chính cho biết.

Chia sẻ về tình trạng việc phụ nữ xây dựng kế hoạch mang thai chủ động, chăm sóc thai kỳ và chăm sóc trẻ khoa học hiện nay ở nước ta, bác sĩ Mỹ Nhi cho biết thêm, đối với khu vực thành thị, do điều kiện thuận lợi, dễ dàng tiếp cận với thông tin, bác sĩ, việc chăm sóc thai sản được thực hiện tốt hơn, tỷ lệ biến chứng thai kỳ thấp. Ngược lại, sự quan tâm và nhận thức của phụ nữ ở khu vực nông thôn, vùng sâu vùng xa về việc chủ động tiêm phòng trước, trong và sau khi mang thai còn thấp.

"Nguyên nhân do các kênh thông tin còn hạn chế, điều kiện đi lại và kinh tế còn khó khăn nên đa số phụ nữ chỉ đến bệnh viện khi thai kỳ có những dấu hiệu bất thường, lúc này nhiều người đã bước vào giai đoạn muộn với thai kỳ nguy cơ cao. Nếu cơ sở y tế địa phương không kịp hỗ trợ hoặc không đủ điều kiện cứu chữa, có thể cả mẹ và con đều đối diện với nguy hiểm", BS Mỹ Nhi nói.

Nhằm tạo cơ hội giúp chị em phụ nữ những vùng nông thôn, vùng sâu vùng xa tiếp cận kiến thức và thực hành chăm sóc thai kỳ, Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC hợp tác cùng các chuyên gia Sản - Nhi, Sơ sinh, Dinh dưỡng của Bệnh viện đa khoa Tâm Anh, các chuyên gia dinh dưỡng Hệ thống Dinh dưỡng Nutrihome mở "Lớp tư vấn sức khỏe Thai - Sản". Đây là dự án xã hội lớn nhất từ trước đến nay, quy mô trên toàn quốc, không phân biệt vùng miền và hoàn toàn miễn phí của mà 3 đối tác trên dành cho các cặp vợ chồng, bà mẹ đang mang thai và những bố mẹ đang nuôi con nhỏ. Dự án giúp cung cấp hành trang kiến thức chuẩn bị cho kế hoạch sinh con trong thời gian sắp tới.

"Với ‘Lớp tư vấn sức khỏe Thai - Sản’, chúng tôi cam kết hỗ trợ thai phụ chăm sóc sức khỏe thai kỳ khỏe mạnh toàn diện, nuôi "thế hệ vàng" từ trong bụng mẹ, nâng cao chất lượng dân số trong tương lai. Hi vọng dự án sẽ giúp ngày càng nhiều phụ nữ trên cả nước có cơ hội tiếp cận đầy đủ các thông tin uy khoa về kiến thức thai sản an toàn và nuôi con khoa học để có một thai kỳ an toàn, sinh con khoẻ mạnh, hạnh phúc" - BS Chính nhấn mạnh.

Anh Chi