Chủ tịch Ủy ban Tư pháp Hạ viện Jim Jordan tiếp tục thất bại trong cuộc bỏ phiếu bầu Chủ tịch Hạ viện Mỹ lần hai hôm 18/10. Ông chỉ nhận được 199 phiếu ủng hộ, không hội đủ 217 phiếu cần thiết. 22 nghị sĩ Cộng hòa đã phản đối ông, tăng thêm hai người so với cuộc bỏ phiếu ngày 17/10.
Phát biểu sau cuộc bỏ phiếu, Jordan không tỏ ra nản lòng và cho biết sẽ tiếp tục thuyết phục các thành viên Cộng hòa bầu cho mình trong vòng bỏ phiếu tiếp theo.
Trong 22 nghị sĩ Cộng hòa bỏ phiếu chống lại Jordan có những người ôn hòa và thiện chí, nhưng đã nhiều lần bày tỏ nỗi thất vọng về nỗ lực đấu tranh giành ghế Chủ tịch Hạ viện của ông.
Họ lo ngại về những bất ổn trong tương lai nếu Jordan được bầu làm người quyền lực nhất Hạ viện, bởi ông từng có nhiều quyết định gây tranh cãi trong quá khứ, đặc biệt là việc nghị sĩ này có những bình luận vô căn cứ nhằm công kích kết quả bầu cử tổng thống năm 2020 hay đe dọa khiến chính phủ đóng cửa.
Những người phản đối Jordan cũng không hài lòng với cái mà họ gọi là chiến dịch gây áp lực của những người ủng hộ ông nhằm cố gắng khiến họ thay đổi quan điểm.
Họ cho rằng nếu bỏ phiếu cho người như Jordan, một thành viên sáng lập của Ủy ban Tự do Hạ viện vốn có quan điểm rất cứng rắn, sẽ khiến Hạ viện rơi vào hỗn loạn vượt ngoài tầm kiểm soát.
Nỗi thất vọng đó càng tăng thêm sau khi lãnh đạo phe đa số tại Hạ viện, nghị sĩ Cộng hòa Steve Scalise, thất bại trong nỗ lực thay thế Kevin McCarthy, người đã bị chính các thành viên cực hữu trong đảng Cộng hòa lật đổ khỏi ghế Chủ tịch Hạ viện.
Scalise tuần trước đã đánh bại Jordan trong cuộc bỏ phiếu kín của đảng Cộng hòa để làm ứng viên Chủ tịch Hạ viện. Nhưng ông sau đó nhanh chóng nhận ra rằng sẽ không thể giành được sự ủng hộ cần thiết từ các đảng viên Cộng hòa khác để hội đủ 217 phiếu cần thiết.
Phát biểu trước các phóng viên sau khi tuyên bố rút khỏi cuộc đua giành ghế Chủ tịch Hạ viện, Scalise nói rằng "vẫn còn một số người vẫn theo đuổi chương trình nghị sự của riêng họ". Một số nghị sĩ Cộng hòa cho rằng Jordan có thể là một trong những người như vậy.
Nghị sĩ Cộng hòa Don Bacon, người đã hai lần bỏ phiếu chống lại Jordan, nói với các phóng viên hôm 17/10 rằng ông "không thể chấp nhận sự thật về việc một nhóm nhỏ trong chúng tôi đã vi phạm các quy tắc khi loại bỏ Kevin rồi sau đó chặn Steve".
"Không có chuyện tôi chơi theo luật, còn những người khác thì không và họ lại đạt được thứ họ muốn. Đó không phải nước Mỹ", ông nhấn mạnh.
Bacon đồng thời cho biết ông cùng những nghị sĩ khác từ chối bầu cho Jordan sau khi những đồng minh của ứng viên này tìm mọi cách gây sức ép để phe phản đối phải thay đổi ý kiến.
Nỗ lực gây sức ép đó đi xa đến mức họ nhắm vào cả thành viên gia đình của các nghị sĩ. Bacon cho hay vợ ông đã nhận được tin nhắn nhắc về cuộc bỏ phiếu bầu Chủ tịch Hạ viện.
"Cách làm đó khiến chúng tôi giận dữ và đã phản tác dụng", Bacon nói hôm 18/10. "Có thể chúng hiệu quả với một số nghị sĩ trẻ, nhưng với những người như tôi, bạn phải thuyết phục bằng các luận điểm. Đe dọa chúng tôi sẽ không có tác dụng gì".
Nghị sĩ Cộng hòa Kay Granger, chủ tịch Ủy ban Phân bổ Ngân sách Hạ viện quyền lực, trong một tuyên bố sau cuộc bỏ phiếu hôm 18/10 dường như muốn so sánh Jordan với Scalise, người mà bà gọi là "người đàn ông đáng kính".
Granger đã hai lần bỏ phiếu cho Scalise thay vì Jordan. "Đe dọa sẽ không thể làm thay đổi lập trường của tôi", bà nhấn mạnh.
Những người Cộng hòa khác cho biết hành động chống lại Jordan của họ được thúc đẩy bởi các khác biệt về tư tưởng, quan điểm.
Jordan gần đây phản đối việc tăng cường viện trợ cho Ukraine trong xung đột với Nga, vốn là ưu tiên của phần lớn nghị sĩ ở Washington nhưng lại bị vài nghị sĩ cực hữu phản đối vì cho rằng số tiền này nên được "chi cho người Mỹ".
Jordan cũng là người lên tiếng ủng hộ những tuyên bố sai lầm của cựu tổng thống Donald Trump về gian lận bầu cử và là người chủ trương bỏ phiếu chống lại việc chứng nhận kết quả bầu cử năm 2020.
"Nếu muốn lãnh đạo Hạ viện, Jim phải mạnh mẽ và nói rằng Donald Trump đã không thắng cử, nhất là khi chúng ta sắp bước vào các cuộc bầu cử quan trọng", nghị sĩ Cộng hòa Ken Buck, thành viên Ủy ban Tự do Hạ viện, hồi đầu tuần cho hay. Ông cũng bỏ phiếu chống lại Jordan.
Bất chấp những ý kiến phản đối đó, Jordan đã tìm cách thuyết phục được một số thành viên, trong đó có nghị sĩ Ann Wagner, người đã đồng ý đứng về phía Jordan sau những cuộc trò chuyện mà bà mô tả là "tích cực" với ông.
"Jim Jordan là ứng viên của chúng tôi và tôi sẽ ủng hộ việc đề cử ông ấy làm Chủ tịch Hạ viện", bà nói hôm 16/10.
Jordan tuyên bố sẽ tiếp tục chiến dịch của mình, nhưng chưa có dấu hiệu nào cho thấy ông có thể thay đổi quan điểm của những nghị sĩ Cộng hòa còn lại. Các thành viên Cộng hòa ngày càng lo ngại về nguy cơ tình trạng bế tắc kéo dài, khiến họ không bầu được Chủ tịch Hạ viện cũng như thông qua các đạo luật quan trọng, trong đó có dự luật ngân sách nhằm ngăn chính phủ Mỹ đóng cửa vào giữa tháng sau.
Trên chuyên cơ trở về Mỹ sau chuyến thăm Israel, Tổng thống Joe Biden được các phóng viên đề nghị bình luận về việc Jordan thất bại trong hai vòng bầu cử Chủ tịch Hạ viện.
"Tôi cảm thấy đau thay cho ông ấy", Tổng thống Biden cười nói, trước khi lấy lại vẻ nghiêm túc và nhắc lại quan điểm lâu nay của ông về những hỗn loạn tại Hạ viện do đảng Cộng hòa kiểm soát. "Không, tôi tuyệt đối không bình luận gì về điều đó".
Vũ Hoàng (Theo ABC News)