Truyền hình nhà nước Syria hôm nay cho rằng Mỹ "nhiều khả năng" là nước đã phóng loạt tên lửa hành trình nhắm vào căn cứ không quân T-4 ở phía đông tỉnh Homs của nước này vào sáng sớm nay, khiến ít nhất 12 binh sĩ thiệt mạng và 30 người bị thương.
Tuy nhiên, Nhà Trắng đã nhanh chóng lên tiếng bác bỏ cáo buộc trên. Một quan chức cấp cao trong chính quyền Tổng thống Donald Trump khẳng định thông tin Mỹ đã phóng tên lửa hành trình Tomahawk vào các mục tiêu ở Syria là "không đúng", theo CNN.
"Vào lúc này, Bộ Quốc phòng Mỹ không tiến hành cuộc không kích nào ở Syria. Tuy nhiên, chúng tôi tiếp tục theo dõi sát sao tình hình và ủng hộ các nỗ lực ngoại giao để buộc thủ phạm sử dụng vũ khí hóa học ở Syria và các nơi khác phải chịu trách nhiệm", Lầu Năm Góc tuyên bố.
Theo các chuyên gia phân tích quân sự, tuyên bố này của Lầu Năm Góc là đáng tin cậy, dù Tổng thống Trump chỉ vài giờ trước đó đe dọa Syria sẽ phải "trả giá đắt" vì cáo buộc sử dụng vũ khí hóa học khiến nhiều người thiệt mạng ở Đông Ghouta.
Bình luận viên Tiller Rogoway của Drive tin rằng Mỹ không có lý do gì để phủ nhận nếu họ thực hiện cuộc không kích bằng tên lửa hành trình vào Syria, nhất là sau những tuyên bố mạnh mẽ như vậy của Tổng thống Trump. Trên thực tế, ngay sau khi phóng tên lửa Tomahawk tấn công sân bay quân sự Syria tháng 4/2017, Mỹ đã ra thông báo thừa nhận thực hiện đòn không kích.
Các chuyên gia phân tích của Stratfor cho rằng Israel khả năng cao là nước đã thực hiện đòn tấn công này. AlmasdarNews, tờ báo Lebanon chuyên đưa tin về tình hình Trung Đông, cũng nhận định chính Israel đứng đằng sau vụ phóng tên lửa.
Đường bay quen thuộc
"Theo một nguồn tin quân sự ở Damascus, lực lượng phòng không Syria đã được triển khai từ căn cứ Mezzeh sau khi các tiêm kích tiến vào không phận Syria từ thung lũng Beqa'a của Lebanon", AlmasdarNews cho hay.
Đây là tuyến đường các tiêm kích Israel thường bay khi thực hiện nhiệm vụ không kích ở Syria. Các nhân chứng ở Lebanon cũng nghe thấy tiếng của nhiều tiêm kích bay qua bầu trời, hướng về phía Syria trước khi cuộc không kích xảy ra. Tel Aviv từ chối bình luận về cuộc tấn công nhắm vào căn cứ T-4 của Syria.
Bộ trưởng Xây dựng Israel Yoav Galant, cựu tướng quân đội và đang là ủy viên hội đồng an ninh Israel, từ chối đề cập trực tiếp đến vụ không kích, nhưng tái khẳng định "ranh giới đỏ" mà nước này vạch ra để tiến hành các vụ tấn công.
"Ở Syria có nhiều lực lượng từ nhiều phe đang hoạt động. Chúng tôi có những lợi ích rõ ràng và cả những giới hạn ở Syria. Chúng tôi sẽ không cho phép vũ khí được đưa từ Syria tới Lebanon và cũng không cho phép thiết lập căn cứ Iran ở đây", ông Galant nói.
Nhắm vào Iran
Theo các chuyên gia, T-4 là căn cứ không quân mà Israel rất muốn tấn công, bởi đây được coi là tổ hợp quân sự lớn nằm sâu bên trong lãnh thổ Syria, nơi tập trung nhiều lực lượng, khí tài của dân quân Hezbollah và Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran.
Hình ảnh vệ tinh cho thấy căn cứ T-4 có nhiều nhà chứa máy bay không người lái (UAV) hiện đại, có thể do lực lượng được Iran hậu thuẫn vận hành. Hồi tháng 2, một chiếc UAV xuất phát từ căn cứ này đã xâm nhập không phận của Israel, buộc quân đội nước này phải đáp trả.
Israel đã huy động 8 tiêm kích xâm nhập không phận Syria để dội bom vào căn cứ không quân T-4 nhằm phá hủy cơ sở hạ tầng phục vụ cho hoạt động do thám bằng UAV của Iran. Tuy nhiên, tiêm kích Israel đã vấp phải phản ứng quyết liệt từ phía lực lượng phòng không Syria bố trí gần căn cứ. Một chiến đấu cơ F-16I của Israel trúng tên lửa, phi công buộc phải nhảy dù để thoát hiểm.
Israel lúc đó tuyên bố căn cứ T-4 là do Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran điều hành và là nơi trung chuyển vũ khí đến các nhóm dân quân thân Iran chiến đấu ở Syria, trong đó có Hezbollah. Tuy nhiên, việc để mất một chiếc F-16 cũng như phản ứng quyết liệt của Syria và Nga sau vụ việc khiến Tel Aviv không phát động thêm đợt không kích trả đũa nào.
Cơ hội tấn công
Stratfor cho rằng tuyên bố lên án mạnh mẽ Syria của Tổng thống Trump sau cáo buộc tấn công hóa học ở Đông Ghouta đã "hé mở cánh cửa hẹp" để Israel tận dụng cơ hội tiếp tục tấn công dân quân Hezbollah và các cơ sở chiến lược của Iran trên lãnh thổ Syria mà không lo ngại về phản ứng quá mạnh từ các bên liên quan.
Việc tên lửa hành trình thay vì tiêm kích được sử dụng trong đợt không kích cũng được coi là động thái nhằm giảm thiểu nguy cơ phi công và máy bay Israel bị bắn rơi trên không phận Syria.
Hình ảnh được công bố trên mạng xã hội Twitter cho thấy lực lượng phòng không Syria đã đáp trả mạnh mẽ đợt tấn công này. Truyền thông Syria tuyên bố quân đội nước này đã bắn hạ 8 tên lửa hành trình bay thấp đang bay về phía căn cứ T-4.
Các nhà phân tích quân sự quốc tế cũng nhận định đây có thể chỉ là màn tấn công mở đầu, trong bối cảnh Mỹ và Pháp tuyên bố sẽ có đòn đáp trả chung mạnh mẽ với Syria sau cáo buộc về vụ tấn công hóa học. Hai nước này nhiều khả năng sẽ thực hiện các cuộc không kích bằng tên lửa vào Syria trong những ngày tới, Stratfor dự đoán.
Nguy cơ leo thang căng thẳng quân sự ở Syria gia tăng khi tân cố vấn an ninh quốc gia Mỹ John Bolton chính thức nhậm chức vào hôm nay. Bolton là người ủng hộ mạnh mẽ chiến lược kiềm chế toàn diện Iran cũng như các lực lượng thân Tehran ở Syria.
Trí Dũng