Rudy Giuliani, cựu công tố viên liên bang, cựu thị trưởng New York kiêm luật sư riêng của Tổng thống Donald Trump, hôm 17/11 bước vào phòng xử tại Williamsport, Pennsylvania, với vài chục người ủng hộ Trump reo hò cổ vũ ông ở bên kia đường.
Đây là lần đầu tiên trong gần ba thập kỷ qua Giuliani xuất hiện tại tòa án với vai trò luật sư, đại diện cho thân chủ quyền lực của mình trong nỗ lực thuyết phục thẩm phán liên bang rằng cơ hội tái đắc cử của Tổng thống Trump đã "bị đánh cắp".
Theo dự đoán từ truyền thông Mỹ, ứng viên Dân chủ Joe Biden đã trở thành tổng thống đắc cử với 306 phiếu đại cử tri sau khi thắng ở Pennsylvania với cách biệt hơn 82.000 phiếu. Tuy nhiên, Tổng thống Trump quyết không nhận thua và đang không ngừng thúc đẩy nỗ lực pháp lý ngăn chiến thắng của Biden.
Rudy Giuliani, luật sư của Trump, trong một cuộc họp báo ở Philadelphia, bang Pennsylvania, ngày 7/11. Ảnh: Reuters.
Tuy nhiên, những gì Giuliani, người được Trump "chọn mặt gửi vàng" cho nỗ lực pháp lý quy mô lớn, thể hiện ở tòa án chỉ là những hiểu biết lộn xộn về các khái niệm pháp lý cơ bản và ít nhất trong một lần, ông còn cho thấy khả năng sử dụng tiếng Anh yếu kém.
Ông bắt đầu phiên tranh tụng bằng cách châm chọc luật sư của bên bị, gọi ông nay là "gã rất tức tối với tôi, nhưng tôi quên mất tên ông ta rồi". Ông nhầm thẩm phán Matthew Brann, người đang chủ tọa phiên tòa, với một thẩm phán liên bang khác ở Pennsylvania từng bác một vụ kiện của chiến dịch Trump. "Thưa quý tòa, tôi bị cáo buộc không hiểu ý của ngài và tôi không hiểu gì cả", Giuliani nói.
Giuliani thậm chí còn hiểu sai nghĩa của từ "opacity" (mờ đục) thành "rõ ràng".
"Ở các hạt mà nguyên đơn đề cập, họ không có cơ hội được giám sát một cách thuận lợi và đảm bảo sự mờ đục (opacity)", ông nói. "Tôi không chắc lắm về nghĩa của từ 'opacity' này. Nó có nghĩa là bạn có thể nhìn xuyên qua, đúng không?"
"Nó có nghĩa là bạn không thể nhìn xuyên qua", thẩm phán Brann ngắt lời, giải thích lại về nghĩa của từ tiếng Anh cho Giuliani.
"Đúng là những từ đao to búa lớn, thưa tòa", Giuliani đáp.
Đơn kiện do chiến dịch tái tranh cử của Tổng thống Trump đưa ra cáo buộc đã có nhiều bất thường trong quá trình kiểm phiếu trên toàn bang Pennsylvania. Họ cho rằng 14.000 phiếu bầu ở Pennsylvania cần bị loại và tiến trình bầu cử ở bang này là vi hiến do giới chức bầu cử ở đây đã hạn chế quan sát viên của họ giám sát kiểm phiếu.
Khi bị thẩm phán đặt câu hỏi về việc tiêu chuẩn giám sát nào nên được áp dụng với hoạt động kiểm phiếu của chính quyền bang Pennsylvania, Giuliani đáp: "Tiêu chuẩn bình thường".
Câu trả lời này khiến Giuliani hứng không ít sự chế nhạo từ cộng đồng pháp lý, khi nhiều luật sư, công tố viên cho rằng người đại diện của Trump dường như không có bất kỳ hiểu biết nào về các khái niệm pháp lý cơ bản như "xem xét cơ sở hợp lý" (tiêu chuẩn đánh giá bình thường mà tòa án áp dụng khi xem xét các câu hỏi hiến pháp), "giám sát trung gian" (cấp độ thứ hai của việc quyết định các vấn đề áp dụng xem xét tư pháp) và "giám sát chặt chẽ" (là tiêu chuẩn cao nhất và nghiêm ngặt nhất để xem xét tư pháp và dẫn đến việc thẩm phán hủy bỏ một đạo luật).
Cuối phiên tòa, Giuliani thậm chí còn thừa nhận ông không biết thuật ngữ "giám sát chặt chẽ" nghĩa là gì.
Trong phần mở đầu tranh luận, Giuliani "thao thao bất tuyệt" về cáo buộc gian lận bầu cử nhắm vào giới chức bang Pennsylvania mà không trình ra bằng chứng thuyết phục nào. Vài tiếng sau, ông lại thừa nhận trước thẩm phán rằng "Đây không phải là một vụ gian lận".
Sau khi nghe tuyên bố này của Giuliani, thẩm phán Brann đã hủy phiên điều trần được lên kế hoạch diễn ra vào ngày 19/11 để nghe trình bày về bằng chứng gian lận bầu cử. Thẩm phán cho rằng không cần phải xem xét thêm về vấn đề "gian lận" khi chiến dịch của Trump không còn cáo buộc nữa.
Có lúc, Giuliani gặp khó khăn khi trả lời những câu hỏi từ thẩm phán Brann hay luật sư đại diện cho thành phố Philadelphia, Linda Kerns.
Mark Aronchick, một luật sư đại diện cho bên bị, phản đối việc Giuliani lặp đi lặp lại lời tranh luận rằng việc các hạt giúp người dân bỏ phiếu là bất hợp pháp.
"Tôi không nghĩ là ông biết quy định bầu cử của bang Pennsylvania", Aronchick nói, ngụ ý rằng Giuliani dường như không chuẩn bị trước khi tham dự phiên tòa.
Chiến dịch tranh cử của Trump đang tìm cách ngăn Pennsylvania xác nhận kết quả bầu cử. Đơn kiện được đưa ra dựa trên cáo buộc rằng Philadelphia và 6 hạt nghiêng về phe Dân chủ đã để cử tri đến sửa các chi tiết bị sai trên những lá phiếu gửi qua thư, nếu không chúng sẽ bị loại vì lỗi kỹ thuật, như thiếu phong bì hay chữ ký.
Không rõ có bao nhiêu lá phiếu liên quan được sửa như vậy, nhưng các luật sư đại diện cho bang Pennsylvania cho rằng chúng quá ít, không thể thay đổi kết quả bầu cử.
Trong phiên xử ngày 17/11, các luật sư bị đơn đã yêu cầu thẩm phán Brann hủy vụ kiện, gọi những bằng chứng được dẫn ra là "bất thường", không đủ cơ sở thay đổi kết quả bầu cử của Pennsylvania.
Từng là một công tố viên liên bang cứng rắn, người đã tạo dựng được tên tuổi nhờ nỗ lực truy quét những tên tội phạm khét tiếng ở New York những năm 1980, Giuliani chưa từng xuất hiện trước tòa với tư cách luật sư kể từ năm 1992.
Giuliani từng là luật sư phụ trách quận phía nam New York trước khi chiến thắng cuộc đua ghế thị trưởng New York vào năm 1993. Năm 2002, ông thôi làm thị trưởng và từng chạy đua ghế tổng thống hồi năm 2008.
Giuliani là một thân tín bên cạnh Trump, được Tổng thống Mỹ tin tưởng giao trọng trách dẫn dắt đội ngũ pháp lý của mình trong cuộc điều tra Nga can thiệp bầu cử Mỹ do công tố viên đặc biệt Robert Mueller tiến hành.
Khi rời phòng xử án ở Williamsport tối 17/11, Giuliani, 76 tuổi, dường như tỏ ra không quan tâm đến việc liệu mình có thua kiện hay không. "Rõ ràng là nếu chúng tôi thua, chúng tôi sẽ kháng cáo", ông trả lời phóng viên. "Có đến 8 vụ kiện, tôi e là phải nói với các bạn như vậy".
Vũ Hoàng (Theo AP, Law and Crime)