Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Rustem Umerov hôm 14/11 cho biết ông đã được báo cáo về kết quả điều tra vụ Lữ đoàn Xung kích Sơn cước số 128 bị tên lửa tập kích khi làm lễ trao thưởng hôm 3/11 ở tỉnh Zaporizhzhia khiến ít nhất 19 binh sĩ thiệt mạng.
Cuộc điều tra cho thấy ban chỉ huy lữ đoàn đã không tuân thủ các quy định bảo đảm an ninh tiêu chuẩn, như không có biện pháp ngụy trang, cũng như đỗ hơn 10 ôtô gần khu vực tổ chức lễ trao thưởng, khiến thiết bị trinh sát đối phương dễ phát hiện.
Ông Rumerov cho biết phòng không Ukraine đã phát hiện máy bay không người lái (UAV) trinh sát Nga hoạt động vào thời điểm lễ trao thưởng đang diễn ra. Báo động không kích đã được ban bố trên toàn tỉnh, ban chỉ huy lữ đoàn cũng đã được cảnh báo về khu vực UAV Nga hoạt động, nhưng đã không áp dụng bất cứ biện pháp ứng phó nào.
"Ngay khi Nga phóng tên lửa, tín hiệu cảnh báo đã được gửi tới họ. Tuy nhiên, họ không thực hiện biện pháp đảm bảo an toàn nào cho lễ trao thưởng", Bộ trưởng Rumerov cho biết.
Các binh sĩ Lữ đoàn 128 khi đó được cho là đang xếp hàng trên khoảng sân trống, bỏ mũ bảo hiểm để làm lễ, khiến nhiều người thương vong khi tên lửa lao xuống.
Quan chức Ukraine cho biết cuộc điều tra vẫn đang được tiến hành, nhấn mạnh rằng tất cả những ai "chịu trách nhiệm cho thảm kịch này" sẽ bị trừng phạt. Ông cũng yêu cầu giới chức quân đội Ukraine phải kiểm tra các biện pháp an ninh ở tất cả đơn vị, nhằm ngăn thảm kịch tương tự tái diễn.
Các tài khoản mạng xã hội Ukraine trước đó cho hay ban chỉ huy lữ đoàn đã ra lệnh tập hợp khoảng 100 binh sĩ trong đơn vị tại làng Dimitrovo để tổ chức lễ trao thưởng, nhân kỷ niệm ngày truyền thống lực lượng pháo binh, tên lửa Ukraine. Một binh sĩ Lữ đoàn 128 cho biết những lính pháo binh giỏi nhất của đơn vị đều tập trung tại đây.
UAV trinh sát Nga sau đó phát hiện đội hình của Lữ đoàn 128, chuyển tọa độ về trung tâm chỉ huy để phóng tên lửa đạn đạo chiến thuật Iskander vào mục tiêu. Đây được coi là vụ tập kích tên lửa gây thiệt hại lớn nhất cho quân đội Ukraine trong một ngày.
Lễ trao thưởng thành thảm kịch của quân đội Ukraine
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky hôm 7/11 cho biết lữ đoàn trưởng Dmytro Lysyuk đã bị đình chỉ chức vụ cho đến khi cuộc điều tra hoàn tất. Ông cũng thừa nhận đã có "vi phạm về an toàn" trong sự việc, đồng thời nhấn mạnh cuộc điều tra phải mang tới "câu trả lời thành thực nhất" cho thân nhân các binh sĩ thiệt mạng và người dân Ukraine.
Lữ đoàn Xung kích Sơn cước Độc lập số 128 là một trong những đơn vị lâu đời nhất của lục quân Ukraine, được thành lập từ năm 1922. Đây là đơn vị bộ binh cơ giới chuyên tác chiến trên địa hình đồi núi, đặt trụ sở tại tỉnh Zakarpattia ở miền tây Ukraine.
Lữ đoàn 128 từng tham chiến ở tỉnh Lugansk trong giai đoạn đầu chiến sự và góp mặt trong chiến dịch phản công ở miền nam Ukraine cuối năm 2022. Đơn vị này được điều động tới mặt trận Zaporizhzhia để tham gia cuộc phản công do Kiev phát động từ đầu tháng 6.
Phạm Giang (Theo Ukrainska Pravda, Kyiv Post)