Khoảng 11h30 ngày 5/7/1995, tổng đài 911 của thị trấn Ashland, bang Tennessee, nhận được cuộc gọi báo cháy và án mạng tại căn nhà bỏ hoang gần đường cao tốc. Lực lượng cứu hỏa mau chóng tới hiện trường và khống chế được ngọn lửa. Đúng như trình báo, trong nhà có một thi thể cháy xém.
Nạn nhân là phụ nữ, bị đánh trước khi thiêu. Kết quả đối chiếu dấu vân tay cho thấy người chết là Joyce Goodnur, 35 tuổi, trú tại thành phố Nashville gần đó. Joyce từng bị bắt giữ vì bán cocaine nên mới có vân tay trong cơ sở dữ liệu. Từ đó tới nay, Joyce sống tại cơ sở dành cho người vô gia cư.
Ban đầu, cuộc điều tra tập trung vào hai người đàn ông bị nhìn thấy vội vã rời hiện trường. Tại cơ quan điều tra, hai người này được xác định là bố con. Họ đang lái xe thì thấy khói bốc lên từ căn nhà bên đường nên dừng lại giúp đỡ. Khi phát hiện dưới thảm có thi thể, hai người sợ quá nên chạy đi tìm điện thoại công cộng để trình báo. Lịch sử nghe gọi của cột điện thoại công cộng xác nhận điều này nên hai người được loại khỏi diện tình nghi.
Bạn trai Joyce cho biết lần cuối gặp nạn nhân là trước khi đi làm vào lúc 2h ngày hôm đó. Theo đồng nghiệp làm chứng, người bạn trai được xác định đã ở tại nơi làm việc suốt ngày nên không thể gây án.
Điều tra những người quen biết với Joyce, cảnh sát tìm được rất ít người khả nghi. Nhưng một trong số đó khiến cảnh sát rất chú ý, là James Washington. Anh ta quen Joyce được một thời gian, đủ để khiến người xung quanh tưởng rằng hai người có quan hệ tình cảm.
James Washington. Ảnh: The Global Dispatch.
Washington khai sáng hôm đó khoảng 9h đã mua dâm Joyce rồi chở qua nhà bạn. Nạn nhân xuống xe và nói sẽ quay lại sau 30 phút. Chờ một tiếng không thấy Joyce quay lại, Washington đã rời đi.
Một nhân chứng khác cũng cho biết khoảng 10h30 hôm ấy lái ôtô qua hiện trường và thấy chiếc xe hiệu Camaro có bề ngoài khá bẩn đỗ phía trước nhà. Nhân chứng không nhìn được biển số nhưng thấy có người đàn ông trong nhà. Xe của Washington được nhân chứng cho biết là trùng thương hiệu với chiếc xe đỗ trước hiện trường. Tuy vậy, kết quả khám xe của Washington không mang lại kết quả.
Cảnh sát biết Washington đã ở bên nạn nhân ngay trước khi vụ án xảy ra nhưng không đủ chứng cứ để khởi tố. Vụ án không tìm được thêm manh mối mới dù cảnh sát đã công khai thông tin và treo thưởng để tranh thủ sự trợ giúp của người dân. Việc điều tra cái chết của Joyce bế tắc trong nhiều năm.
Tới năm 2009, khi đang chấp hành án tù về tội Ngộ sát cấp độ II trong sự việc không liên quan, Washington lên cơn đau tim và được đưa đi cấp cứu dưới sự giám sát của cán bộ trại giam. Tại bệnh viện, Washington tin rằng sắp chết nên đã gọi cán bộ đi cùng lại gần vì "có điều này cần nói ra cho nhẹ lòng". Washington thừa nhận đã giết Joyce nên lúc này muốn được tha thứ trước khi chết. Rất mau chóng, lời thú tội của Washington được chuyển cho cơ quan điều tra.
Dường như Washington tin chắc rằng kể cả không chết, mình cũng sẽ không bị truy tố vì vụ án bị kéo dài quá lâu nên đã hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự. Tuy nhiên, hắn đã nhầm.
Tại Mỹ, từng có trường hợp thẩm phán bãi bỏ cáo trạng giết người trong những vụ án kéo dài nhiều năm vì việc trì hoãn truy tố được cho là vi phạm vào quyền được xét xử nhanh chóng của bị cáo. Ví dụ, nếu công tố viên đợi cho người làm chứng chết đi rồi mới truy tố, điều này sẽ vi phạm vào quyền của bị cáo. Tuy nhiên, đây không phải trường hợp của Washington vì những tội nghiêm trọng như giết người không có thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự.
Trái với dự liệu của mọi người, Washington hồi phục hoàn toàn sau cơn đau tim. Hay tin công tố viên đang củng cố hồ sơ đối với mình, Washington cố gắng thu hồi lời thú tội nhưng đã quá muộn.
Dựa trên tình tiết trong lời khai của Washington, cảnh sát tìm thấy những nhân chứng mới và có thể mở lại hồ sơ vụ án của Joyce. Kết hợp với số chứng cứ thu thập được từ năm 1995, công tố viên ra quyết định đưa Washington ra tòa xét xử. Tháng 10/2012, Washington, khi ấy 50 tuổi, bị xét xử về tội Giết người.
Tại tòa, Washington cố gắng chứng minh rằng lời thú tội trên giường bệnh được tạo ra trong lúc bị hoang tưởng do tác dụng phụ của thuốc, đồng thời không tự nguyện vì không được đọc cảnh báo Miranda. Tuy nhiên, lý lẽ của Washington không thuyết phục được bồi thẩm đoàn. Washington cuối cùng lãnh án chung thân và sẽ phải ngồi tù ít nhất 51 năm.
Trước đó, Washington chưa từng kể với ai về vụ án mạng. Cảnh sát cũng không tìm được động cơ gây án. Nếu không thú tội, có lẽ Washington đã có thể được ra tù sau khi chấp hành xong bản án trước đó.
Quốc Đạt (Theo ABC News, CBS News)