Joao Doria, thống đốc Sao Paulo, nằm trong số những lãnh đạo bang nhanh chóng hành động ngay khi tình hình Covid-19 tại Brazil có dấu hiệu tích cực, với quyết định cho phép các doanh nghiệp mở cửa muộn hơn và tăng số lượng khách được phép phục vụ.
Thị trưởng Rio de Janeiro cũng tuyên bố thành phố năm nay sẽ tổ chức bữa tiệc mừng năm mới nổi tiếng, trong khi chính quyền bang Pernambuco nới lỏng hạn chế đối với các quán bar và sự kiện xã hội từ hôm 5/7. Tuy nhiên vào cùng ngày, hai ca nhiễm biến chủng Delta đầu tiên được xác nhận tại Pernambuco.
Biến chủng Delta, lần đầu tiên xuất hiện tại Ấn Độ và có khả năng lây lan nhanh chóng, được cho là lý do khiến số ca nhiễm và tử vong vì Covid-19 tăng vọt trên toàn cầu sau giai đoạn đại dịch hạ nhiệt. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) dự đoán nó sẽ trở thành chủng trội trong vài tháng tới.
Tính đến ngày 23/7, Bộ Y tế Brazil đã ghi nhận 140 ca nhiễm biến chủng Delta, bao gồm tại ba bang đông dân nhất, cùng 12 trường hợp tử vong. Tuy nhiên, giới phân tích cho rằng con số này quá thấp so với thực tế, do thiếu xét nghiệm và giải trình tự gene.
"Mọi thứ sẽ bùng nổ. Làn sóng lây nhiễm mới sẽ xuất hiện. Chúng tôi đang mở cửa quá đà", Gonzalo Vecina, giáo sư y tế cộng đồng tại Đại học Sao Paulo, đánh giá.
Các cổ động viên bóng đá tại Sân vận động Quốc gia ở thủ đô Brasilia, Brazil, hôm 21/7. Ảnh: AP.
Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro, người lâu nay phản đối các biện pháp hạn chế và hạ thấp mối đe dọa từ Covid-19, thường nói rằng việc lây nhiễm virus là không thể tránh khỏi. Bộ trưởng Y tế Brazil Marcelo Queiroga cho biết tăng cường tiêm chủng là cách tốt nhất để ngăn chặn biến chủng Delta, nhưng nhấn mạnh đất nước phải tiếp tục hoạt động kinh tế.
"Chúng tôi đã chuẩn bị giường bệnh và sẽ sống chung với đại dịch này cho đến khi có thể kiểm soát dứt điểm", Queiroga phát biểu hôm 21/7. Theo quan chức này, điều quan trọng là cần biết những người nhiễm biến chủng mới đã tiêm một hay hai liều vaccine.
Theo giới nghiên cứu Anh, hai liều vaccine Pfizer hoặc AstraZeneca chỉ kém hiệu quả hơn một chút trong việc ngăn triệu chứng khi nhiễm biến chủng Delta so với những chủng trước đây. Quan trọng là các vaccine này vẫn đạt hiệu quả phòng tránh nguy cơ nhập viện rất cao.
Tuy nhiên, nếu chỉ tiêm một liều, mức độ hiệu quả trước biến chủng Delta lại thấp hơn nhiều so với các chủng khác. Đây dường như là nguyên nhân thúc đẩy Anh, quốc gia từng theo đuổi chiến lược kéo dài thời gian giữa hai liều vaccine, giờ đây phải tăng tốc tiêm liều hai. Không có nhiều thông tin về hiệu quả của những loại vaccine khác trước biến chủng Delta.
Vì vậy, giới chuyên gia tỏ ra lo ngại về Brazil, nơi mới chỉ 17% dân số được tiêm chủng đầy đủ và 44% đã tiêm liều đầu. Vaccine AstraZeneca chiếm gần một nửa tổng số vaccine Covid-19 đã được sử dụng, tiếp đó là vaccine Sinovac chiếm hơn 1/3 và hầu hết phần còn lại là Pfizer.
"Thông tin mà các thống đốc đang truyền tải đến mọi người là đại dịch đã được kiểm soát. Tuy nhiên, chúng ta không nên nói về chuyện kiểm soát, hay đại dịch sắp chấm dứt, khi chưa đến 20% dân số được tiêm chủng đầy đủ và số người chết mỗi ngày vẫn hơn 1.000", Ethel Maciel, nhà dịch tễ học tại Đại học Liên bang Espirito Santo, nhận định.
Israel và Hà Lan từng tái mở cửa rộng rãi sau khi tiêm chủng cho hầu hết người dân, nhưng phải áp đặt lại một số hạn chế sau khi số ca nhiễm mới gia tăng. Thủ tướng Hà Lan Mark Rutte thừa nhận quyết định dỡ hạn chế quá sớm "là một sai lầm".
Tại Anh, nơi Delta đã trở thành chủng trội, số ca nhiễm nCoV trong hai tháng qua đã tăng lên mức cao nhất kể từ tháng một, dù số trường hợp nghiêm trọng hoặc tử vong không tăng lên tương ứng. Người Brazil cũng chú ý đến việc biến chủng Delta đang càn quét những bang Mỹ có tỷ lệ tiêm chủng thấp.
Tuy nhiên, nhiều người vẫn tỏ ra lạc quan khi số người chết vì Covid-19 tại Brazil đã giảm gần 2/3 so với tháng 4. Trong một quán bar tại Rio de Janeiro hôm 21/7, người đàn ông 64 tuổi tên Claudio Santos bình tĩnh gọi đồ ăn và cho biết mọi thứ đã thay đổi.
"Nhiều người đã được tiêm chủng hơn. Chúng tôi không còn nghe tin người quen nhiễm virus mỗi ngày. Đương nhiên chúng tôi lo lắng về biến chủng mới, nhưng tôi chưa từng hoảng loạn kể từ khi đại dịch bắt đầu và bây giờ cũng thế. Tôi đã tiêm vaccine. Cuộc sống đang dần bình thường trở lại phần nào", Santos nói.
Trong khi đó, Felipe Naveca, nhà virus học tại Viện Fiocruz ở thành phố Manaus, chỉ ra rằng ngoài biến chủng Delta, Brazil còn phải đối mặt với một biến chủng dễ lây nhiễm khác là Gamma, lần đầu tiên xuất hiện tại Manaus và đang hoành hành khắp Brazil, quốc gia vốn đã ghi nhận hơn 548.000 người chết vì Covid-19, cao thứ hai thế giới.
Biến chủng Delta đã được phát hiện tại ít nhất 18 nước Mỹ Latinh, theo Tổ chức Y tế Liên châu Mỹ. Giới chức y tế Mexico tuần trước cho biết gần 2/3 tổng số ca nhiễm được lấy mẫu tại thủ đô Mexico City là nhiễm chủng này. Số ca tử vong tại Mexico bắt đầu tăng sau nhiều tháng có xu hướng giảm.
Tại Cuba, biến chủng Delta cũng khiến hệ thống y tế của tỉnh Matanza sụp đổ, buộc đội ngũ y tế được cử tới hỗ trợ Venezuela phải trở về để ứng phó tình hình trong nước. Theo số liệu của trang web nghiên cứu trực tuyến Our World in Data, tỷ lệ dân số được tiêm vaccine Covid-19 đầy đủ của Cuba và Mexico cao hơn Brazil.
"Chúng ta đã thấy chuyện gì đang xảy ra tại những nước có chiến dịch tiêm chủng lớn hơn. Không có lý do gì khiến mọi người nghĩ rằng số phận của Brazil sẽ khác", nhà dịch tễ học Denise Garret, phó chủ tịch Viện Vaccine Sabin, đánh giá.
Ánh Ngọc (Theo AP)