"Chúng tôi tin rằng có thể triển khai các chuyến bay tiếp tế, nhưng không chắc sẽ điều máy bay với nhân viên đến đó. Lý do là Tonga có chính sách phòng chống Covid-19 rất nghiêm ngặt", điều phối viên Liên Hợp Quốc tại Fiji Jonathan Veitch nói trong cuộc họp báo hôm qua.
Tonga mới chỉ ghi nhận một ca nhiễm nCoV và trường hợp này đã hồi phục, đây là một trong số ít nước trên thế giới hiện không có người mắc Covid-19. Quốc đảo với hơn 100.000 dân đã tiêm chủng cho 90% người trưởng thành và trẻ em trên 12 tuổi.
Đảo Nomuka thuộc Tonga bị tàn phá trong ảnh do trinh sát cơ chụp hôm 17/1. Ảnh: BQP New Zealand.
"Họ rất thận trọng với quá trình mở cửa biên giới, giống nhiều quốc đảo khác ở Thái Bình Dương, bởi lịch sử cho thấy những đợt bùng phát bệnh dịch từng nhiều lần xóa sổ các cộng đồng cư dân ở khu vực này", điều phối viên Veitch nói, thêm rằng Liên Hợp Quốc có 23 nhân viên tại thực địa cùng nhiều tổ chức quốc tế hỗ trợ nỗ lực cứu trợ.
"Tổ chức Y tế Thế giới sẽ bắt đầu thảo luận với chính phủ Tonga theo cách cẩn trọng, chúng tôi sẽ không làm gì gây nguy hiểm cho quy trình phòng chống dịch và an toàn của cư dân tại đó", quan chức Liên Hợp Quốc nói.
Chính phủ Tonga hôm qua lần đầu lên tiếng từ khi núi lửa ngầm Hunga Tonga-Hunga Ha'apai phun trào cuối tuần trước, xác nhận hai cư dân địa phương và một công dân Anh đã thiệt mạng trong trận sóng thần. Thông tin liên lạc của Tonga bị gián đoạn trong những ngày qua sau khi tuyến cáp dưới biển duy nhất kết nối quốc đảo với thế giới bị đứt trong vụ phun trào núi lửa.
Quốc đảo Thái Bình Dương cũng cho biết một số đảo nhỏ và xa xôi chịu ảnh hưởng đặc biệt nghiêm trọng, với toàn bộ nhà cửa trên một đảo bị tàn phá, một đảo khác chỉ còn hai căn nhà chống chọi được. Hàng chục ngôi nhà trên đảo chính Tongatapu cũng bị hư hại. Nỗ lực sơ tán người dân khỏi những hòn đảo chịu tác động nặng nề nhất đang được tiến hành.
Hoạt động cứu trợ bị cản trở do tro bụi từ núi lửa trút xuống. Đội ngũ tình nguyện viên đang dọn dẹp đường băng tại sân bay chính, để các phi cơ có thể đưa nước sạch và vật tư cần thiết tới.
Chính phủ Tonga cho biết Internet tại nước này hiện ngừng hoạt động, nhưng một số dịch vụ điện thoại địa phương vẫn vận hành và đang tìm cách khôi phục toàn bộ hệ thống liên lạc.
Sau đợt phun trào hôm 14/1, núi lửa ngầm Hunga Tonga-Hunga Ha'apai tiếp tục phun trào vào chiều tối 15/1. Chỉ 4 phút sau, sóng thần cao khoảng 1,2 m đã ập vào thủ đô Nuku'alofa của Tonga. Hình ảnh trên mạng xã hội cho thấy nước đã nhấn chìm nhiều tuyến đường ven biển, tràn vào nhà cửa và cuốn trôi xe cộ.
Vũ Anh (Theo Reuters)