Hình ảnh xuất hiện trên truyền thông tuần trước cho thấy một số quân nhân Kazakhstan mặc quân phục dã chiến và đội mũ chống đạn màu xanh da trời với chữ "UN" vốn được lính gìn giữ hòa binh Liên Hợp Quốc sử dụng khi làm nhiệm vụ. Các quân nhân trên khi đó đang tham gia đối phó bạo loạn tại thành phố Almaty lớn nhất Kazakhstan.
"Chúng tôi bày tỏ quan ngại trực tiếp với phái bộ thường trực của Kazakhstan về vấn đề này và họ đảm bảo nó đã được giải quyết. Các quốc gia cử lực lượng tham gia sứ mệnh của Liên Hợp Quốc chỉ được dùng phù hiệu của tổ chức khi thực hiện nhiệm vụ được ủy quyền với tư cách thành viên lực lượng gìn giữ hòa bình Liên Hợp Quốc, được triển khai trong hoạt động gìn giữ hòa bình theo ủy quyền của Hội đồng Bảo an", phát ngôn viên Liên Hợp Quốc Stephane Dujarric nói trong cuộc họp báo ngày 10/1.
Lính Kazakhstan đội mũ của lực lượng gìn giữ hòa bình Liên Hợp Quốc tại thành phố Almaty ngày 6/1. Ảnh: AP.
Phái bộ Kazakhstan tại Liên Hợp Quốc sau đó cho biết mũ bảo hiểm là thành phần duy nhất trong số thiết bị mang phù hiệu Liên Hợp Quốc được quân nhân nước này sử dụng.
"Trừ mũ bảo hiểm, vốn thuộc trang bị chính thức của lực lượng gìn giữ hòa bình tại chỗ trong giai đoạn bị đe dọa cao, không thiết bị nào có chữ UN được sử dụng. Trong cuộc bạo loạn ở Almaty, đơn vị gìn giữ hòa bình trực thuộc Bộ Quốc phòng Kazakhstan được đặt trong tình trạng báo động cao để bảo vệ cơ sở hạ tầng chiến lược khỏi những phần tử khủng bố và cực đoan", phái bộ Kazakhstan đăng trên Twitter.
Lính Kazakhstan đội mũ bảo hiểm xanh đứng gác tại một chốt an ninh ở Almaty ngày 6/1. Ảnh: AP.
Biểu tình bùng phát ở Kazakhstan từ đầu tháng để phản đối chính phủ quyết định ngừng trợ giá khí đốt hóa lỏng (LPG), khiến giá loại nhiên liệu này ở nhiều nơi tăng gấp đôi. Biểu tình sau đó nhanh chóng lan rộng ra các địa phương rồi leo thang thành bạo loạn ở Almaty.
Khi biểu tình tăng nhiệt, Tổng thống Kazakhstan Kassym-Jomart Tokayev đề nghị Tổ chức Hiệp ước An ninh Tập thể (CSTO) do Nga dẫn đầu triển khai lực lượng đến nước này gìn giữ hòa bình. Nga nhanh chóng điều quân cùng nhiều khí tài tới Kazakhstan thực hiện nhiệm vụ, giúp xoay chuyển tình thế.
Giới chức Kazakhstan thông báo đã tiêu diệt "26 tên tội phạm vũ trang", trong khi 16 sĩ quan an ninh thiệt mạng khi đối đầu các phần tử bạo loạn. Gần 8.000 người đã bị bắt để thẩm vấn trong hơn 100 cuộc điều tra riêng biệt. Theo ước tính ban đầu, thiệt hại về tài sản lên tới gần 200 triệu USD. Hơn 100 doanh nghiệp và ngân hàng bị tấn công, cướp bóc và hơn 400 phương tiện giao thông bị đốt phá.
Ủy ban An ninh Quốc gia Kazakhstan ngày 10/1 thông báo tình hình nước này đã ổn định và trong tầm kiểm soát, lực lượng chống khủng bố vô hiệu hóa các mối đe dọa. Toàn bộ cơ sở chiến lược quan trọng, cùng các kho vũ khí đều an toàn sau một tuần đất nước chìm trong hỗn loạn vì làn sóng biểu tình, bạo loạn quy mô lớn.
Nguyễn Tiến (Theo AFP)