-
16h40
Quốc hội kết thúc phiên thảo luận chiều, chuyển sang họp về bãi nhiệm đại biểu đối với ông Phạm Phú Quốc. Ngày mai 4/11, Quốc hội tiếp tục thảo luận tại hội trường về kinh tế - xã hội.
-
15h20
Lo ngại mục tiêu cao sẽ gây bất ổn vĩ mô
Đánh giá về tình hình kinh tế - xã hội, dù một số chỉ tiêu không hoàn thành do khách quan, đại biểu Vũ Tiến Lộc cho rằng kết quả đạt được vẫn rất đáng tự hào. Việt Nam đạt mục tiêu tăng trưởng trong giai đoạn 4 năm đầu nhiệm kỳ mà không phải hy sinh các chỉ tiêu khác, như tỷ giá, lạm phát, nợ công. Năm 2020, trong bối cảnh đại dịch, Việt Nam vẫn tăng trưởng dương, thậm chí IMF dự báo quy mô vượt Singapore.
"Dù vậy, bức tranh kinh tế còn nhiều điểm mà chúng ta không thể hài lòng", ông Lộc nhận xét. Đại dịch Covid-19 là một phép thử cho thấy mạng lưới an sinh xã hội có nhiều lỗ hổng. Dù tăng 1,3 lần trong 5 năm qua, nhưng đến nay chỉ 1/3 lực lượng lao động tham gia bảo hiểm xã hội. Điều này, theo ông Lộc, cho thấy lực lượng lao động trong khu vực phi chính thức vẫn còn cao, ảnh hưởng đến việc thiết kế các gói cứu trợ khẩn cấp vì Covid-19.
Nói về mục tiêu tăng trưởng của Chính phủ thời gian tới, ông Lộc đồng tình nhưng cho rằng sẽ là thách thức. GDP chỉ tăng trung bình 6,3% trong giai đoạn 2010-2019, nhưng mục tiêu 5 năm tới tăng 6,5-6,7%. Tương tự, mục tiêu GDP bình quân đầu người cũng cần phải nỗ lực rất nhiều. "Có khát vọng là cần thiết, đặt mục tiêu cao giúp cả hệ thống nỗ lực hơn nhưng cũng gây sức ép cho chính sách tài khóa, tiền tệ. Điều này có thể gây ra tình trạng bất ổn vĩ mô như đã xảy ra trong quá khứ", ông Lộc nói và đề nghị Chính phủ đặt mục tiêu ổn định vĩ mô làm nền tảng, bệ đỡ giai đoạn tới.
-
15h05
Kế hoạch 5 năm tới chưa thể hiện đặc điểm "bình thường mới"
Nói về kế hoạch phát triển 5, 10 năm tới, đại biểu Trương Trọng Nghĩa cho rằng nền kinh tế phải "chuẩn bị cho chặng bay mới, có ý kiến gọi là Đổi mới lần hai (lần một năm 1986)".
Theo ông, giai đoạn 10 năm tới sẽ là thời gian quyết định liệu đất nước có cất cánh, có đạt được trình độ cần thiết và thoát khỏi bẫy thu nhập trung bình hay không.
"Nếu như loay hoay không cất cánh được hoặc cất cánh mà không đủ tốc độ, cao độ thì sau 10 năm, Việt Nam sẽ khó duy trì được tăng trưởng", ông Nghĩa nhận định. Để chuẩn bị cho giai đoạn tới, đại biểu Nghĩa cho rằng Chính phủ phải giải quyết hàng loạt bài toán về tăng trưởng, tài chính ngân sách, bảo vệ chủ quyền, nhà nước pháp quyền và đảm bảo quyền cũng như huy động sức dân. Trong đó, một yếu tố quan trọng là Việt Nam phải xây dựng những kế hoạch, đề án khả thi trong điều kiện "giai đoạn bình thường mới" đang diễn ra.
"Trên mỗi phương diện, chúng ta không thể xây dựng kế hoạch như cũ, phương thức thực hiện cũng không thể như trước. Tuy nhiên, vấn đề này chưa thể hiện rõ trong kế hoạch 5 năm tới", đại biểu Nghĩa nói và nhận xét, dịch bệnh có thể phá sản mọi dự tính, tham vọng của một nước phát triển, nhưng cũng có thể đưa một nước đang phát triển vươn lên, nếu có chiến lược phù hợp.
Đại biểu đề nghị Chính phủ bổ sung thêm "tự chủ" vào phương châm phát triển, bên cạnh nhanh và bền vững. Tự chủ, theo ông Nghĩa, là đặc thù của giai đoạn mới. Tuy nhiên, tự chủ cái gì, như thế nào sẽ còn phải bàn sâu nhưng Việt Nam phải rà soát lại các thành phần kinh tế trong điều kiện bình thường mới. Đơn cử như du lịch, ông Nghĩa nói Nhật Bản đã đầu tư xét nghiệm Covid-19 tại sân bay cho 10.000 người, họ tiến tới mở cửa lại. Với Việt Nam, "chúng ta phải làm thế nào để khôi phục du lịch, bởi du lịch ảnh hưởng đến nhiều lĩnh vực khác".
Về xuất khẩu, ông Nghĩa đề nghị không đặt mục tiêu như giai đoạn trước vì nhu cầu tiêu thụ, nhu cầu khách hàng đã thay đổi. Với thị trường trong nước, đại biểu nói cần có giải pháp khai thác tốt thị trường nội địa, bởi "cảm giác chúng ta còn lúng túng trong việc tìm hướng khai thác".
-
14h55
Đề nghị điều tra chất lượng rừng
Đại biểu Dương Xuân Hòa, Phó trưởng đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Lạng Sơn, cho rằng cùng với việc tăng cường quản lý sử dụng đất nông lâm nghiệp, việc điều tra chất lượng rừng cũng cần được quan tâm. Nguyên nhân do trước đây, đất lâm nghiệp được giao cho hộ gia đình hầu hết theo hình thức kê khai, không bàn giao mốc trên thực địa nên không xác định được ranh giới cụ thể.
Chủ sử dụng đất không xác định được diện tích, hình thể và diện tích thực địa không khớp trên giấy tờ, dẫn đến việc sử dụng đất sai mục đích, sai vị trí; việc sử dụng đất, sử dụng rừng còn kém hiệu quả.
Trách nhiệm giao đất, giao rừng, cho thuê rừng chưa cụ thể nên nhiều khi địa phương còn lúng túng. Hơn nữa, người dân nhận thức còn hạn chế nên việc chuyển nhượng đất trồng rừng vẫn diễn ra.
"Vẫn còn tình trạng chỉ giao đất rừng, chưa giao đất gắn với rừng do còn hạn chế về đo đạc, định giá rừng", ông Hòa nói và nhấn mạnh, trong điều kiện biến đổi khí hậu, thiên tai diễn biến phức tạp như hiện nay, nhất là thiên tai khắc nghiệt diễn ra ở miền Trung vừa qua, phát triển bền vững là yêu cầu cấp thiết.
Vì vậy, cần thực hiện đo, chỉnh lý diện tích đất lâm nghiệp theo đúng quy hoạch ba loại rừng để giao đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người dân, nhất là thu hồi do cấp sai. Theo ông Hòa, cần điều tra, đánh giá lại chất lượng rừng làm cơ sở cho việc giao đất, giao rừng, tạo điều kiện cho người được giao khoán đất theo đúng quy định.
-
14h55
Đề xuất nghiên cứu thành lập Tòa án Hiến pháp
Ông Lưu Bình Nhưỡng - Phó trưởng ban Dân nguyện của Ủy ban thường vụ Quốc hội, đặt ra hàng loạt câu hỏi "vì sao" trong gần 6 phút thảo luận, như: Vì sao nhiều kiến nghị cử tri tồn tại nhiều năm không được giải quyết?; vì sao Chính phủ cải cách hành chính, xây dựng Chính phủ điện tử nhưng người dân và doanh nghiệp vẫn than phiền về sự nhũng nhiễu của cán bộ, công chức?; vì sao vẫn còn tình trạng "rùa bò" trong giải ngân vốn đầu tư"?...
"Đó là do đạo đức xuống cấp, sự im lặng cầu an của người có trách nhiệm hay ở vai trò trách nhiệm của cơ quan giám sát", ông nói Nhưỡng nói, nhấn mạnh quan điểm "trách nhiệm thuộc về tất cả các cơ quan nhà nước, không chỉ Chính phủ, các cơ quan tư pháp mà cả Quốc hội, các cơ quan trung ương".
Vì vậy, đại biểu Lưu Bình Nhưỡng đề nghị Chính phủ ban hành nghị quyết về một số giải pháp cấp bách khắc phục hậu quả thiên tai diễn ra ở miền Trung; Quốc hội khẩn trương nghiên cứu thành lập Tòa án Hiến pháp để thực hiện trách nhiệm bảo hiến; xây dựng cơ chế thanh tra Quốc hội nhằm giám sát trực tiếp, thường xuyên, thanh tra việc giải trình của các cá nhân, tổ chức.
Bên cạnh đó, ông Nhưỡng cho rằng cần đổi mới mạnh mẽ hoạt động của Quốc hội, chú trọng nâng cao chất lượng đại biểu, nghiên cứu cơ chế hoạt động thường xuyên. "Quốc hội phải thực sự dân chủ, sáng tạo, cao về tính Đảng, sâu rộng về tính nhân văn, là cơ quan đại diện cao nhất của nhân dân theo Hiến pháp", ông nói.
"Tôi đề nghị Đảng đoàn Quốc hội tham mưu để Trung ương ban hành nghị quyết riêng về tăng cường năng lực, hiệu lực, hiệu quả giám sát của Quốc hội và các cơ quan dân cử, tạo cơ sở chính trị để tiếp tục hoàn thiện thể chế pháp lý về giám sát", ông Nhưỡng nói.
-
14h35
Đề nghị Chính phủ đánh giá kết quả gói hỗ trợ doanh nghiệp ảnh hưởng bởi Covid
Đề cập đến gói hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua khó khăn do Covid-19, bà Mai Thị Ánh Tuyết - Phó Chủ tịch Liên hiệp các Hội khoa học và Kỹ thuật tỉnh An Giang, phản ánh thực tế số doanh nghiệp tiếp cận được không nhiều.
"Chính phủ cần đánh giá đầy đủ chính sách, kết quả đạt được và tình hình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, từ đó đưa ra chính sách phù hợp với từng ngành, lĩnh vực", bà Tuyết đề nghị.
Bà Tuyết cũng đề nghị cơ quan chức năng sớm triển khai các tuyến cao tốc cần thiết, có ý nghĩa phát triển đối với đồng bằng sông Cửu Long, như tuyến An Giang - Cần Thơ - Sóc Trăng. "Nếu chưa cân đối được toàn tuyến do thiếu vốn, đề nghị Chính phủ ưu tiên đoạn cao tốc Long Xuyên - Châu Đốc để giải quyết ách tắc giao thông nghiêm trọng".
-
14h25
Lo nợ công tăng nhanh
Đại biểu Nguyễn Minh Sơn nêu ý kiến, nợ công đến cuối năm nay có thể vượt 3,6 triệu tỷ đồng, năm sau trên 4 triệu tỷ đồng; nghĩa vụ trả nợ gốc và lãi năm tới khoảng 360.000 tỷ đồng.
Mặc dù tỷ lệ nợ công đến cuối năm sau mới đạt 46,1% GDP (theo con số đánh giá lại) và 56,6% GDP (chưa đánh giá lại), nghĩa là chưa vượt trần Quốc hội đề ra. Tuy nhiên, tốc độ tăng nợ công khoảng 11% trong 5 năm gần đây, đã vượt xa tăng trưởng kinh tế. Nghĩa vụ trả nợ vì thế ngày càng cao, có thể vượt ngưỡng 27% thu ngân sách.
Ông Sơn nói thực trạng trên dẫn tới rủi ro thanh khoản, lãi suất tăng cao hơn. Điều này cũng làm giảm dư địa chi đầu tư hàng năm, tiềm ẩn rủi an ninh tài chính quốc gia, có nguy cơ ảnh hưởng tới hệ số tín nhiệm quốc gia. Trong khi đó, dư địa tăng thu ngân sách năm tới gặp khó khăn do ảnh hưởng đại dịch. Do đó, đại biểu đề nghị Chính phủ cần có giải pháp quyết liệt hơn xử lý vấn đề này.
-
14h00
Đầu giờ làm việc buổi chiều, đại biểu xem video báo cáo kết quả giải trình về "Thực trạng, giải pháp phát triển điện lực đến năm 2030 nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội".
Sau đó, Quốc hội thảo luận về kinh tế xã hội, ngân sách nhà nước, đầu tư công, tài chính quốc gia, cơ cấu lại nền kinh tế...
Các đại biểu cũng cho ý kiến đối với chủ trương chuyển mục đích sử dụng rừng sang mục đích khác để thực hiện dự án hồ chứa nước sông Than (Ninh Thuận), Bản Mồng (Nghệ An).
Các thành viên Chính phủ sẽ giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu.
Kết thúc phiên làm việc sáng nay, có 23 đại biểu phát biểu, 2 đại biểu tranh luận và 2 Bộ trưởng đã tham gia trao đổi các vấn đề mà các đại biểu quan tâm.