Lính bắn tỉa Canada sử dụng súng TAC-50.
Một xạ thủ Canada thuộc đơn vị đặc nhiệm JTF2 hôm 22/6 lập kỷ lục diệt mục tiêu ở khoảng cách xa nhất thế giới khi bắn hạ một phiến quân Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) từ cách 3.540 m. Vũ khí được dùng để thực hiện phát bắn không tưởng này là McMillan TAC-50, loại súng bắn tỉa liên tục ghi dấu ấn kể từ thập niên 1980, theo The Drive.
Súng bắn tỉa TAC-50 do tập đoàn McMillan của Mỹ sản xuất, được phát triển dựa trên các thiết kế ra đời cuối thập niên 1980. Kể từ năm 2000, đây là súng bắn tỉa tầm xa tiêu chuẩn của quân đội Canada.
Theo chuyên gia quân sự Joseph Trevithick, TAC-50 nặng 11,8 kg và dài 1.448 mm, là vũ khí được sử dụng phổ biến trong các đơn vị đặc nhiệm khắp thế giới, kể cả quân đội Mỹ, lực lượng đang sử dụng biến thể có định danh Mk 15. Quân đội Canada sử dụng phiên bản C15 trang bị kính ngắm 16x. Súng có nhiều loại kính ngắm tầm xa và kính nhìn đêm, ảnh nhiệt để tác chiến trong điều kiện thiếu sáng. Nhiều công ty khác cũng chế tạo ống ngắm trang bị máy tính đường đạn để tăng khả năng bắn trúng mục tiêu
Tuy nhiên, ngay cả khi sở hữu khẩu súng chất lượng với kính ngắm hiện đại, việc diệt mục tiêu từ khoảng cách xa vẫn rất khó khăn. Tập đoàn McMillan không tiết lộ về tầm bắn hiệu quả tối đa của súng, chỉ cho biết TAC-50 có thể bắn trúng mục tiêu trong vòng tròn 12 cm ở khoảng cách 1.000 m khi sử dụng đạn tầm xa đặc biệt.
TAC-50 có cơ chế bắn phát một, thao tác thủ công với thoi đẩy lớn có rãnh xoắn và hai móc khóa phía trước để giảm trọng lượng. Súng sử dụng hộp tiếp đạn 5 viên tháo lắp được. Báng súng làm bằng sợi thủy tinh, được thiết kế riêng cho giá đỡ hai chân, có thể điều chỉnh độ dài bằng cách gập lại.
Nòng của TAC-50 dài 736 mm, không phải do chính McMillan sản xuất mà được lựa chọn riêng từ một doanh nghiệp gia đình hoạt động tại bang Montana, Mỹ. Là bộ phận ảnh hưởng nhiều tới độ chính xác của một khẩu súng bắn tỉa, nòng súng TAC-50 được làm bằng thép không gỉ tiêu chuẩn 416 hoặc thép mạ chrome 4140, toàn bộ đều được gia công với độ tinh vi ngang một chiếc đồng hồ Thụy Sĩ.
Các rãnh chạy dọc bên ngoài nòng giúp giảm khối lượng và tăng khả năng tản nhiệt, nhưng không làm giảm độ bền của phần tiếp xúc với đạn. Ngoài ra, xạ thủ có thể trang bị ống giảm thanh cho súng để hạn chế lửa đầu nòng, tránh bị đối phương phát hiện. Việc này cũng giảm độ ồn của súng, tránh gây tổn thương thính lực cho xạ thủ.
Súng TAC-50 sử dụng đạn 12,7x99 mm BMG. Đây là loại đạn được phát triển cho súng máy M2 Browing đầu thế kỷ 20, có tầm bắn và sát thương lớn. Trong Thế chiến II, loại đạn này thường chỉ dùng để diệt máy bay hoặc xe thiết giáp hạng nhẹ.
Đạn 12,7 mm của TAC-50 là kết quả của nhiều cải tiến trong suốt thập niên 1990. Cả hai biến thể chống bộ binh và diệt xe thiết giáp đều được phủ lớp hợp kim đồng và nickel để bảo vệ lõi, giúp đạn giữ hình dáng nguyên vẹn cho đến khi chạm mục tiêu. Đạn chống bộ binh được trang bị lõi chì, trong khi phiên bản chống thiết giáp sử dụng hiệu ứng nổ hoặc cháy để tăng khả năng xuyên và phá hủy mục tiêu.
Đạn cho TAC-50 có sơ tốc đầu nòng cao với thiết kế giảm lực cản ma sát, đường đạn căng giúp đạn bay chính xác và bảo đảm sát thương ở khoảng cách lớn. Đạn 12,7 mm khiến súng có độ giật lớn, vì thế TAC-50 được lắp một ống chống giật, giúp phát bắn êm hơn.
Từ năm 2012, biến thể TAC-50A1-R2 có khả năng bắn êm hơn nhờ trang bị hệ thống giảm giật thủy lực trên báng súng. Đây là biến thể loại bỏ phần báng sợi thủy tinh và bố trí lại một số tính năng như cách tháo hộp tiếp đạn để tiện thao tác bằng găng tay. Cò súng đòi hỏi lực kéo nặng 1,3 kg theo tiêu chuẩn của xạ thủ chuyên nghiệp và có thể điều chỉnh tùy ý.
Không phải ngẫu nhiên mà rất nhiều xạ thủ lại tin dùng McMillan TAC-50. Tất cả đều bắt nguồn từ sự tin cậy, sức mạnh và độ chính xác mà nó mang lại, chuyên gia quân sự John Paul Jarvis nhấn mạnh.
Duy Sơn