"Quá trình chuyển đổi dân chủ cần được tiến hành theo ý nguyện của người dân Myanmar. Mọi con đường tiến lên đều phải thực hiện điều này. Indonesia rất quan ngại về tình hình ở Myanmar. Sức khỏe và an ninh của người dân Myanmar là ưu tiên hàng đầu", Ngoại trưởng Indonesia Retno Marsudi cho biết hôm nay.
Ngoại trưởng Retno cũng kêu gọi các bên tại Myanmar "thực hiện kiềm chế tối đa để tránh đổ máu".
Phát biểu được đưa ra sau khi hàng chục nghìn người Myanmar xuống đường suốt nhiều ngày qua để biểu tình phản đối đảo chính, bất chấp lệnh giới nghiêm và các hạn chế của quân đội. Ít nhất ba người đã thiệt mạng do trúng đạn từ lực lượng an ninh, trong khi quân đội Myanmar thông báo một sĩ quan cảnh sát cũng tử vong vì vết thương quá nặng khi đụng độ người biểu tình ở thành phố Mandalay lớn thứ hai nước này.
Indonesia dường như đang thúc đẩy kế hoạch cử quan sát viên ASEAN đến Myanmar để bảo đảm chính quyền quân sự tổ chức bầu cử công bằng. Điều này khiến nhiều người Myanmar tức giận và kêu gọi biểu tình trước đại sứ quán Indonesia.
Bộ Ngoại giao Indonesia từ chối bình luận liệu nước này có công nhận kết quả bầu cử Myanmar hồi tháng 11/2020 hay không, nhưng phát ngôn viên cơ quan này nhấn mạnh Tổng thống Joko Widodo đã chúc mừng chiến thắng của Cố vấn Nhà nước Myanmar Aung San Suu Kyi vào thời điểm đó.
Jakarta cũng không bình luận về kế hoạch kêu gọi ASEAN làm trung gian hòa giải giữa chính quyền quân sự và người biểu tình Myanmar. Một số quan chức am hiểu vấn đề cho rằng giám sát chính quyền quân sự tổ chức bầu cử theo lời hứa là cách thực tế nhất nhằm đưa Myanmar trở lại ổn định.
Một trong những nguyên tắc của ASEAN là không can thiệp vấn đề nội bộ của quốc gia thành viên. Phản ứng của các nước Đông Nam Á đối với cuộc đảo chính quân sự ở Myanmar rất khác nhau.
Indonesia, Malaysia và Singapore bày tỏ lo ngại về việc quân đội Myanmar giành quyền lực. Philippines ban đầu nói vấn đề là "chuyện nội bộ", sau đó kêu gọi "khôi phục hoàn toàn" hiện trạng ở Myanmar. Campuchia và Thái Lan cũng coi cuộc đảo chính là vấn đề nội bộ.
Brunei đã ra tuyên bố kêu gọi "đối thoại, hòa giải và trở lại bình thường", dù không lên án cuộc đảo chính. Ngoại trưởng Singapore Vivian Balakrishnan cho biết những diễn biến ở Myanmar, gồm cắt điện, Internet và cản trở người biểu tình phản đối đảo chính là "đáng báo động", nhưng không đồng tình áp lệnh trừng phạt quy mô lớn với nước này.
Phản ứng về tình hình Myanmar, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Thị Thu Hằng đầu tháng này cho biết Việt Nam đang theo dõi tình hình, mong Myanmar sớm ổn định để xây dựng và phát triển.
Vũ Anh (Theo Reuters)