Khoản vay này trước đó được đại diện Việt Nam và Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) ký kết tại hiệp định vay vốn 2956-VIE. Theo đó ADB cho Việt Nam vay 540 triệu USD để thực hiện dự án metro số 2 Bến Thành - Tham Lương. Và theo quyết định này của Chính phủ, số vốn vay ADB tại dự án này còn 150 triệu USD.
Phó thủ tướng Phạm Bình Minh giao Bộ Tài chính làm việc với ADB thống nhất việc huỷ vốn trước hạn.
Chiều dài toàn tuyến metro này khoảng 20 km (Thủ Thiêm - Bến xe Tây Ninh), chia làm 2 giai đoạn. Được phê duyệt đầu tư cách đây chục năm nhưng hiện tuyến metro này chậm tiến độ, vốn vay không thể giải ngân do vướng giải phóng mặt bằng, các thủ tục giải ngân vốn đầu tư. Thời gian thực hiện kéo dài nên thành phố phải đàm phán lại hợp đồng vay đã ký cho phù hợp thực tế giải quyết tranh chấp liên quan tới hợp đồng.
Gần đây, Chính phủ thường xuyên rà soát, tái cơ cấu và hủy các khoản vốn dư không có nhu cầu sử dụng để đảm bảo sử dụng hiệu quả tốt nhất nguồn vốn vay ODA, vay ưu đãi của các nhà tài trợ nhóm các ngân hàng phát triển, trong đó có ADB.
Trong khi đó, UBND TP HCM được giao bố trí nguồn vốn từ nguồn ngân sách địa phương để thanh toán các chi phí phát sinh liên quan tới việc huỷ vốn trước hạn. Thành phố cũng chịu trách nhiệm về tính toán, huy động vốn bù đắp phần thiếu hụt cho dự án; đánh giá khả năng, tiến độ thực hiện dự án để đảm bảo triển khai đúng tiến độ, tránh việc phải trả nhiều phí cam kết hoặc huỷ vốn nhiều lần làm giảm hiệu quả vốn vay dự án.
Mặt bằng nhà ga S10 Phạm Văn Bạch đã bàn giao cho Ban quản lý đường sắt đô thị thành phố, đang được rào chắn để chờ thi công. Ảnh: Hữu Khoa
Tuyến metro số 2 (Bến Thành - Tham Lương, dài khoảng 11 km) được phê duyệt đầu tư từ năm 2010 với tổng vốn hơn 26.100 tỷ đồng. Tuy nhiên, sau đó tổng mức đầu tư dự án được điều chỉnh lên khoảng 47.800 tỷ đồng.
Để thực hiện dự án này, các bộ, ngành đã ký 3 hiệp định vay vốn từ Ngân hàng Tái thiết Đức (KfW) 313 triệu USD, vay 195 triệu USD từ Ngân hàng Đầu tư châu Âu và 540 triệu USD từ ADB (hiện đã huỷ vay 390 USD).
TP HCM đang gấp rút hoàn thành giải phóng mặt bằng để khởi công vào tháng 10 tới. Hiện tại dự án tuyến metro số 2 đã xây dựng xong depot Tham Lương (quận 12). Toà nhà gồm 6 tầng nổi và 1 tầng hầm làm văn phòng điều hành, bãi đổ và nơi sữa chữa tàu.
Dự kiến quý III/2021, dự án tiến hành thi công, đến cuối năm 2026 đi vào hoạt động. Ước tính giai đoạn 1, tuyến metro số 2 sẽ vận tải được 140.000 hành khách mỗi ngày, giai đoạn 2 ước đạt khoảng 400.000 hành khách mỗi ngày.
Nguyễn Hoài