Từ ngày 15/5, Hội An tăng cường kiểm soát vé tham quan phố cổ, tập trung vào khách đi theo đoàn, ai không mua vé không được vào. Nói về các biện pháp thực thi phương án này, ông Nguyễn Văn Sơn, Chủ tịch thành phố, cho hay khách đoàn thường đi xe ôtô từ 15 chỗ trở lên. Họ được nhận diện là nhóm khách thuộc công ty lữ hành, có hướng dẫn viên và cờ hiệu.
Thành phố sẽ cấm xe trên ôtô 15 chỗ vào trung tâm. Xe phải đỗ ở hai bến bên ngoài, cách trung tâm hơn 1 km. Khi đoàn xuống, nhân viên tiếp đón bán vé tại đây. Sau đó xe điện trung chuyển đưa khách đến các điểm gần phố cổ, có hướng dẫn viên đi theo. Họ được đưa vào phố bằng các đường chính, không đi qua các kiệt, hẻm.
Một đoàn du khách tham quan phố cổ Hội An chiều 11/5. Ảnh: Đắc Thành
Trước việc khách đoàn mua vé, khách lẻ hay nhóm gia đình không bắt buộc, có nhiều ý kiến cho rằng không công bằng bởi luật đã quy định thì nên áp dụng với tất cả. Lý giải về việc này, Chủ tịch thành phố Hội An nói khu phố cổ là đô thị mở, với nhiều lối đi nên chỉ tập trung kiểm soát khách đi theo tour, tuyến. Họ tổ chức tham quan thì phải chung tay với Hội An trong việc trùng tu di sản.
"Riêng khách lẻ chỉ mời mua, không ép buộc, còn làm kiên quyết sẽ bị cộng đồng phản ứng. Thực tế vừa qua chúng tôi đã nhận được nhiều ý kiến trước phương án tất cả du khách phải mua vé", ông Sơn nói và cho hay họ phản ứng cũng có lý, vì khó phân biệt người đi tham quan và công việc.
Theo ông Sơn, cái khó của Hội An là có quá nhiều đường vào nên để bán được một tấm vé "rất cực khổ và tốn kém" so với các khu di sản khác, mà không bán vé thì không có tiền để đầu tư trùng tu di sản.
Cù Lao Chàm hay vịnh Hạ Long, tất cả du khách vận chuyển bằng thuyền nên buộc phải mua vé. Hội An nhiều đường đi, để bán vé tuyệt đối rất là khó. "Hội An không tổ chức 100% khách mua vé như các nơi khác. Trước đây chỉ 40% khách mua vé, nay thực hiện phương án này hy vọng có 60-70% khách mua", ông Sơn nói.
Du khách đến quầy mua vé tham quan phố cổ Hội An. Ảnh: Đắc Thành
"Thành phố tập trung kiểm soát khách đoàn, còn khách lẻ không tăng cường kiểm soát được. Quá trình thực hiện có những thay đổi, vướng mắc, điều chỉnh thì sẽ xử lý giải quyết", ông nói thêm.
Quá trình triển khai, Hội An bố trí công an, nhân viên quy tắc đô thị và lực lượng kiểm soát viên trung tâm văn hóa thành phố giải quyết các trường hợp vi phạm. Chính quyền phường Minh An, Cẩm Phố bố trí lực lượng tại các kiệt, hẻm ra vào khu phố cổ để hỗ trợ, hướng dẫn du khách đi đúng tuyến trong quá trình tham quan.
Trước đó ngày 3/4, thành phố Hội An cho biết đang thực hiện phương án tăng cường quản lý hoạt động hướng dẫn tham quan phố cổ, trong đó có nội dung bán vé cho mọi du khách và phân luồng đi lại. Thời gian dự kiến áp dụng từ 15/5, thời gian bán vé từ 7h30 đến 21h30 hàng ngày vào mùa hè và 7h30 đến 21h vào mùa đông.
Thông báo này vấp phải nhiều sự phản đối. Chiều 11/5, Hội An tổ chức họp báo và thông tin phương án kiểm soát khách đi theo đoàn, áp dụng từ 15/5. Khách đi lẻ, đi theo gia đình, vào ăn tối, uống cà phê, chụp hình cưới không phải mua vé.
Theo thống kê từ UBND TP Hội An, năm 2019 thành phố thu 295 tỷ đồng từ bán vé. Ba năm tiếp theo từ 2020 đến 2022 do ảnh hưởng của Covid-19, nguồn thu giảm, chỉ còn lần lượt 44,3 tỷ đồng, 1,45 tỷ đồng và 32,1 tỷ đồng. 90% nguồn thu từ bán vé là của du khách nước ngoài.
Nguồn thu được thành phố sử dụng cho công tác trùng tu, bảo tồn và phát huy giá trị khu phố, đầu tư các sản phẩm văn hóa nghệ thuật và đảm bảo an ninh trật tự, chỉnh trang mỹ quan đô thị, vệ sinh môi trường, nâng cao chất lượng dịch vụ. Nhiều năm qua, tình trạng thất thoát vé khiến doanh thu bị ảnh hưởng nghiêm trọng, thiếu kinh phí. Việc áp dụng mua vé sẽ phần nào giải quyết được vấn đề này.