GeForce RTX 3080, RTX 3080 Ti, RTX 3090... của Nvidia từng là những dòng card đồ họa được săn đón "như vàng" khi luôn giữ giá bán cao gấp 3-4 lần so với giá bán lẻ đề xuất của hãng. Tuy nhiên, sự kiện The Merge diễn ra giữa tháng 9 khiến việc khai thác Ethereum trở nên bất khả thi và khiến thị trường này lao dốc, theo SCMP. Vào tháng 6, một mẫu RTX 3080 được rao giá khoảng 1.140 USD nhưng hiện chỉ còn chưa tới 700 USD (16,6 triệu đồng).
Cuộc đại trùng tu Ethereum đã loại bỏ cơ chế bằng chứng công việc (Proof-of-Work) vốn đòi hỏi nhiều điện năng và các cỗ máy mạnh mẽ. Đây là lý do khiến trước đây card đồ họa - sản phẩm dành cho những người chơi game hay sáng tạo nội dung - lại được săn lùng chỉ vì chúng có thể "đào coin".
"Khi làn sóng khai thác tiền điện tử lên đỉnh điểm, các công ty khai thác bước vào với rất nhiều tiền và gom tất cả card đồ họa mà chúng tôi có", Peng, một thương gia tại Buy Now ở Thượng Hải nói. "Nhưng bây giờ, hãy nhìn vào các cửa hàng, không ai mua card đồ họa mới, cũng chẳng ai mua máy tính mới vì Covid-19".
Liu, quản lý một cửa hàng linh kiện máy tính khác ở Thượng Hải, nói dòng card RTX 3080 cấp thấp hơn từ các nhà sản xuất như MSI và Coloful bắt đầu giảm giá mạnh từ hai tháng trước. "Tôi có một khách hàng năm ngoái mua RTX 3080 với giá 9.400 tệ vào cuối năm ngoái nhưng hiện phải rao bán với giá chưa bằng một nửa", anh nói.
Giống như Peng và Liu, nhiều thương gia khác tại Buy Now, một trong những khu mua sắm thiết bị điện tử sầm uất nhất ở Xuhui, Thượng Hải đang đứng ngồi không yên trong cửa hàng của mình, bên cạnh những hộp chứa đầy card đồ họa chưa bán được.
Giá bán các dòng card đồ họa trên sàn thương mại điện tử cũng giảm nhưng tốc độ chậm hơn. Trên JD, Taobao, giá của RTX 3080 giảm vài trăm đến một nghìn tệ (gần bốn triệu đồng) so với ba tháng trước. Nhưng ngay cả khi giá liên tục lao dốc, số lượng giao dịch cũng rất ít.
Thực tế, các nhà bán lẻ card đồ họa đã gặp nhiều khó khăn từ trước ở Trung Quốc. Năm ngoái, việc chính phủ nước này cấm khai thác Bitcoin cũng khiến giá card đồ họa đi xuống. Những diễn biến của thị trường điện tử tiếp theo trong năm nay chứng kiến cả BTC và ETH giảm hơn 70% giá trị, xuống còn khoảng 19.000 USD và 1.300 USD tương ứng. Nhu cầu card đồ họa vì vậy cũng lao dốc liên tục trong năm qua.
Trung Quốc hiện phải vật lộn với nhu cầu tiêu dùng yếu hơn trong bối cảnh nền kinh tế tăng trưởng chậm lại. Trong quý II/2022, lượng tiêu thụ máy tính cá nhân sụt 16% so với cùng kỳ năm ngoái, đánh dấu mức giảm tồi tệ nhất kể từ năm 2013, theo dữ liệu của Canalys. Theo SCMP, sự kiện The Merge giống như giọt nước tràn ly khiến thị trường card đồ họa ảm đạm hơn bao giờ hết tại quốc gia đông dân nhất thế giới.
Tình trạng trên trái ngược với hồi năm ngoái, khi các đại lý và thợ đào coin sẵn sàng thu mua card với giá cao, thậm chí không cần đến chính sách hậu mãi, bảo hành. "Nhiều chủ trại đang ôm hàng chục nghìn card. Họ thuê cả một đập thủy điện làm trang trại. Một trang trại lớn có đến hàng trăm máy đào với hàng nghìn card. Lợi nhuận khổng lồ từ việc khai thác Bitcoin, Ethereum đã khiến nhu cầu tăng mạnh. Một số chủ trại đánh xe tải đến thẳng cổng nhà sản xuất card đồ họa ở Quảng Đông và những nơi khác để lấy hàng, chặn đứng nguồn cung ra thị trường", một thợ đào có biệt danh Ahui kể.
Những người như Peng và Liu, dù mới điều hành cửa hàng trong vài năm, đã chứng kiến card đồ họa đi từ thành phần máy tính được săn đón nhất đến tình trạng dư thừa hiện tại. "Giá card đã đạt đến điểm thấp nhất, một số mẫu thậm chí rẻ hơn cả giá niêm yết", Liu nói.
Peng cho biết thị trường sắp tới còn đón thêm làn sóng "xả" từ các công ty khai thác tiền điện tử. Điều này có thể kéo giá thiết bị giảm thêm nữa. "Những dòng card này khi bán lại cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro bởi đã hoạt động hết công suất cho việc khai thác tiền số, chúng có thể xảy ra các sự cố hệ thống", anh nói và tin sẽ không nhiều người dùng thông thường muốn mua, nhưng rất khó để phân biệt với các dòng card thông thường.
Gần đây, Nvidia cũng được yêu cầu tuân thủ lệnh trừng phạt mới của Mỹ nhắm vào Trung Quốc liên quan đến lĩnh vực công nghệ. Theo đó, công ty cùng với AMD không được bán chip AI tiên tiến cho Bắc Kinh. Tuy nhiên, các thương gia cho biết dòng GPU nằm trong diện bị cấm chủ yếu thiết kế cho khách hàng doanh nghiệp, không ảnh hưởng tới game thủ cũng như các thợ đào tiền điện tử.
Hoài Anh