Năm 2016, ba thập kỷ sau khi nhập cư từ Uganda, George Otto đã có cuộc sống như hằng mong muốn. Ông sống với vợ và bốn đứa con trong villa bằng đá cổ với vườn cây rậm rạp thuộc khu dân cư hạng sang Trailwood Estates ở Richmond Hill. Ông tậu căn nhà năm 2011 giá 2,5 triệu CAD với 6 phòng ngủ, 10 phòng tắm và một ga ra hai tầng đậu 5 chiếc ôtô.
Otto, 58 tuổi, xây dựng danh tiếng của mình như bác sĩ đáng tin cậy tại thành phố. Otto điều trị cho bất kỳ bệnh nhân nào bước vào cửa phòng của mình, cho dù họ có bảo hiểm y tế hay không. Với các bệnh nhân của mình, Otto là bác sĩ chăm chỉ và hào phóng.
Là một nhà hoạt động sinh viên ở Kampala, năm 1981, Otto đã trốn khỏi quê nhà để tránh cuộc nội chiến và đến Canada với tư cách là người tị nạn chính trị. Khi đã vững vàng, ông bắt đầu giúp đỡ đồng hương và cấp chỗ ở miễn phí cho những người nhập cư mới, ủng hộ sách giáo khoa cho Đại học Makerere, trường cũ của mình tại quê nhà.
Bác sĩ kiêm tay buôn ma tuý, George Otto. Ảnh: Toronto Life
Tại Liên hội nhà thờ của người Uganda tại Canada, gia đình ông là những nhà hảo tâm hàng đầu và là những thành viên quan trọng của cộng đồng. Tuy nhiên, ông cũng là người phô trương, thích khoe khoang những chiếc xe sang trọng của mình khi các chính trị gia và chức sắc Uganda thăm biệt thự xa xỉ của mình - "đấu trường của Otto" như cách gọi của bạn bè, vì nó quá lớn.
Mỗi ngày, ông lái xe 30 phút về phía nam từ Đồi Richmond đến phòng khám của mình, bật máy tính và viết hồ sơ bệnh án trước khi các cuộc hẹn khám đầu tiên bắt đầu lúc 10 giờ sáng. Otto thường điều trị cho 80 người trong một ca làm việc kéo dài 10 giờ. Sau khi khám bệnh xong trong ngày, bác sĩ sẽ bắt đầu một công việc khác: Buôn bán ma tuý.
Quá khứ nhúng chàm
Những năm 1990, khi điều hành một phòng khám tại Kipling và Dixon, Otto từng nợ hơn 375.000 CAD tiền thuế và 190.000 CAD trong các khoản vay ngân hàng vì những lý do ông ta chưa bao giờ giải thích.
Thay vì trả nợ, Otto chọn nộp đơn phá sản. Để duy trì cuộc sống, Otto nhắm vào Trợ cấp Chế độ ăn Đặc biệt của Toronto, chương trình cung cấp 250 CAD mỗi tháng cho những bệnh nhân yêu cầu thực phẩm đặc biệt do các tình trạng bệnh lý. Otto đã làm giả các biểu mẫu cho những bệnh nhân không đủ tiêu chuẩn, nhận 20 USD phí dịch vụ cho mỗi biểu mẫu mà ông ta hoàn thành.
Ngay từ năm 2012, Trường Cao đẳng Bác sĩ và Bác sĩ phẫu thuật, cơ quan quản lý điều hành nghề y ở Ontario, đã điều tra và yêu cầu Otto tham gia khóa học cải tạo đặc biệt. Hai năm sau, Otto tái phạm, bị phạt thêm 10.000 CAD. Đây thực tế là một khoản tiền nhỏ, so với 260.000 USD Otto bỏ túi từ hoạt động gian lận này.
Nhưng nhà chức trách không biết rằng ông ta đang tham gia vào một kế hoạch nguy hiểm và béo bở hơn nhiều, giúp kiếm được 9.000 CAD mỗi tuần dưới bàn ăn. Tất cả những gì ông ta phải làm là viết một vài đơn fentanyl, một loại thuốc giảm đau và kích thích thần kinh tương tự morphin, nhưng dược lý mạnh gấp 100-10.000 lần.
Đồng bọn của Otto là nữ dược sĩ Shereen El-Azrak, 37 tuổi, chủ hiệu thuốc Weston PharmaChoice trên Đại lộ Lawrence. Giống như nhiều dược sĩ ở Ontario, El-Azrak cần một bác sĩ để viết các đơn thuốc "cần câu cơm" cho công việc kinh doanh của cô. Otto đã đến thăm hiệu thuốc của cô ấy và nhận được lời mời thiết lập quan hệ đối tác. Đó là một thỏa thuận phổ biến giữa bác sĩ và dược sĩ: Sherren gửi bệnh nhân cho Otto và Otto sẽ kê đơn cho hiệu thuốc của Shereen.
Trước khi hợp tác với Shereen, bác sĩ Otto chưa bao giờ kê fentanyl và hầu như không có nhận thức về chất gây nghiện này. Anh ta tụt hậu trên các tài liệu y khoa và không chú ý đến những cảnh báo từ giới y khoa về những rủi ro của nó. Khi hợp tác kiếm ăn, cô dược sĩ tuổi gửi bệnh bệnh nhân và "giật dây" để ông bác sĩ kê fentanyl vô tội vạ.
Shereen phát triển một hoạt động phụ sinh lợi khổng lồ là phân phối các đơn thuốc fentanyl kê gian lận. Bác sĩ đồng loã sẽ viết "kịch bản" và chuyển đơn cho những kẻ buôn bán ma túy, để bán chúng trên đường phố. Một bác sĩ có thể kiếm tới 9.000 CAD nếu đồng ý những tay vào trò giơ bẩn này. Otto là một người như vậy.
Để phân phối "sản phẩm", Otto và Shereen bắt tay với hai gã nghiện. Người đầu tiên là Liridon Imerovik, "tên xã hội" là Donny, sinh viên 24 tuổi bỏ học sống trong một căn hộ dưới tầng hầm ở Vaughan. Donny nhai khoảng 20 viên ma tuý tổng hợp mỗi ngày.
Người còn lại là Sean Holmes, thợ hàn thất nghiệp Sudbury, người bắt đầu buôn bán cần sa từ năm 12 tuổi và mở rộng "kinh doanh" ở tuổi 20. Sean ưa chuộng ma tuý dạng miếng dán. Với hàm lượng 100 microgram, mỗi miếng dán này đủ mạnh để lập tức giết một người trưởng thành. Sean dùng 7-9 miếng mỗi ngày.
Sean Holmes, kẻ phân phối fentanyl ra chợ đen làm việc dưới chỉ đạo của Otto và Shereen. Ảnh: Toronto Life.
Otto sẽ kê đơn thuốc gồm 30 miếng dán fentanyl cho "bệnh nhân" Donny để đến dược sĩ Shereen lấy thuốc. Donny sẽ gặp Sean để đổi thuốc lấy tiền mặt. Thuốc sẽ bị tước nhãn để tránh rủi ro cho Otto hoặc Shereen. Sean sau đó sẽ chuyển thuốc cho một thợ cắt tóc địa phương, người sẽ bán chúng từ nhà của anh ta, với giá 350 CAD mỗi miếng.
Cảnh sát xác định, mỗi đơn thuốc kê fentanyl như trên, Otto thu lợi 1.500 CAD, và Sean 500 USD. Thù lao cho chàng sinh viên bỏ học, Donny, là 1.000 USD mỗi tuần.
Bác sĩ Otto không biết ai đang sử dụng những miếng dán fentanyl đó ở Sudbury, người đã dùng quá liều, người đang chết và đã chết. Nhưng không quan trọng. Otto mang về nhà 33.000 CAD mỗi tháng để duy trì cuộc sống tại biệt thự triệu đô.
Bại lộ
Mùa hè đến, mọi thứ trở nên phức tạp. Đầu tiên, tầng hầm của Donny bị cảnh sát Toronto kéo đến lục soát. Họ tìm thấy trên người anh ta 30 miếng dán fentanyl và một xấp tiền mặt, 55 viên ma tuý tổng hợp và nhiều đơn thuốc fentanyl.
Shereen sau đó cố gắng hạn chế hoạt động và thuyết phục Otto tự điều chỉnh và tránh bị phát hiện. Nhưng quá muộn. Otto đã bắt đầu kê khống đơn fentanyl cho một số bệnh nhân và đại lý mới. Otto muốn tăng số lượng đơn thuốc hàng tuần từ 2 đơn lên 6 đơn để, đảm bảo thu nhập hằng tuần trên 3.000 CAD. "Anh ấy chỉ muốn nhiều tiền hơn. Anh ấy không nhận ra mình đang làm gì", Shereen khai với cảnh sát.
Tháng 12/2015, hai điều tra viên từ Đại học Dược sĩ Ontario đã xuất hiện tại hiệu thuốc của Shereen, yêu cầu quyền truy cập vào máy tính của cô ấy để lấy các báo cáo về việc sử dụng fentanyl. Họ đã tìm thấy một điều kỳ lạ, một đống đơn thuốc do Otto kê, được viết liên tiếp với nhau, nhưng ghi ngày cách nhau vài tuần hoặc thậm chí vài tháng. Họ nhận ra, Shereen đã ghi lại nhiều đơn thuốc cùng một lúc, chỉ cố tình viết khống ngày.
Otto, trong khi đó, không biết có chuyện bất trắc, vẫn đi du lịch Trung Quốc và về thăm cố hương Uganda khi các nhà điều tra gõ cửa hiệu thuốc của Shereen.
Khi Otto trở lại, hàng trăm miếng dán fentanyl tiếp tục được chuyển ra khỏi Weston PharmaChoice. Vào thời điểm này, cuộc khủng hoảng ma tuý đang gia tăng ở Ontario: Số ca tử vong hàng năm liên quan đến chất gây nghiện ở tỉnh này đã tăng gần gấp đôi so với 2010, đặc biệt ở Sudbury. Trong khi cảnh sát Sudbury theo dõi đường đi của ma tuý, cảnh sát York Region tiếp quản cuộc điều tra chính.
Điều hành chương trình là Nick Ibbott, điều tra viên ma túy với 27 năm kinh nghiệm. Sau khi kết nối Donny với Sean, nhóm điều tra theo dõi nhiều tháng. Họ nhận ra, những hộp miếng dán fentanyl chúng giao dịch hàng tuần, được bán ra từ một hiệu thuốc duy nhất.
Song họ không vội bắt 2 tên ma cô này. Chúng chỉ là những tay buôn đường phố, con tốt trong đường dây lớn hơn nhiều.
Tháng 1/2016, cảnh sát cuối cùng đã ra tay. Khám xét xe của Donny, họ tìm thấy 32.000 CAD và 2 hộp fentanyl rỗng kèm đống đơn thuốc, đều do cùng một bác sĩ kê: George Otto.
Donny lập tức bị tạm giam, trong khi đó, cảnh sát gõ cửa phòng khách sạn của Sean. Bên trong, họ tìm thấy 166 miếng dán fentanyl không tem nhã với giá trị ước tính trên đường phố là 58.000 CAD. Trước khi màn đêm buông xuống, Shereen bị bắt giữ tại nhà riêng, bị thu giữ ba điện thoại di động, 93.000 $ tiền mặt trong tủ quần áo và số ma tuý, giá trị khoảng 89.000 CAD.
Hai tháng sau, điều tra viên Ibbott cuối cùng cũng có đủ bằng chứng để bắt Otto khi vị bác sĩ vừa đậu chiếc Lexus của mình trong bãi đậu xe. Tính đến thời điểm đó, Otto đã buôn bán trót lọt khoảng 4.000 miếng dán fentanyl trên đường phố.
Thân bại danh liệt
Năm 2017, Sean là người đầu tiên bị xét xử về hành vi buôn bán fentanyl. Hắn không lạ gì với nhà tù vì trước đó có nhiều tiền án, cùng tội danh. Khi thẩm phán tuyên án 6 năm rưỡi tù, Sean khóc nức nở cầu xin tòa án đừng tống cổ mình trở lại "nơi kinh khủng ấy". "Tôi không muốn chết trong tù. Làm ơn cứu mạng tôi ". Hắn lo sợ sẽ chết bất thình lình vì tiền sử dùng ma tuý quá liều.
Donny cũng lĩnh 6 năm tù cho 2 tội buôn bán và tàng trữ fentanyl. Vào thời điểm bị tuyên án, Donny đã cai nghiện thành công.
Biệt thự 6 phòng ngủ của Otto ở Richmond Hill có phòng xông hơi, hồ bơi tạo sóng và gara ôtô hai tầng dành cho 5 xe hơi. Ảnh: Daniel Neuhaus
Trong phiên tòa kéo dài tám tuần xét xử cựu dược sĩ Shereen vào năm 2018, hai mâu thuẫn đã nổi lên. Cơ quan công tố miêu tả cô ta là chuyên gia được đào tạo, người biết rõ những rủi ro liên quan đến việc lạm dụng fentanyl nhưng "bất chấp trí tuệ của mình để kiếm tiền nhanh chóng". Trong khi đó, phía bào chữa lại miêu tả cô như một nhân vật bi thảm, dễ dàng bị Otto thao túng.
Chủ toạ nhận định: "Đây là vi phạm rất nghiêm trọng. Động lực rõ ràng duy nhất của cô ta chỉ là lòng tham". Shereen bị tuyên phạm cả hai tội Buôn bán và Sở hữu fentanyl, án phạt 13 năm tù. Shereen vẫn đang kháng cáo bản án của mình.
Trong khi đó, Otto vẫn sống ẩn dật trong dinh thự Richmond Hill của mình. "Đừng lo, tôi sẽ được minh oan", Otto trấn an bạn bè, nói rằng cảnh sát đã sai. "Tôi chỉ là nạn nhân. Ba người kia đã âm mưu mà tôi không hề hay biết. Tất cả những gì tôi đang cố gắng làm là giúp đỡ những bệnh nhân tội nghiệp".
Phiên tòa xét xử Otto cuối cùng đã bắt đầu vào tháng 6/2019. Công tố viên cáo buộc Otto đã chuyển sang buôn bán fentanyl để giải quyết các khủng hoảng tài chính của mình. Người bào chữa cho rằng anh ta là bác sĩ làm việc chăm chỉ, người đã điều trị cho 33.000 bệnh nhân mà không hề biết, đơn thuốc kê cho bệnh nhân bị lén lút mang đến thị trường chợ đen. Otto bình tĩnh phủ nhận mọi hành vi sai trái song vô ích.
Otto bị tuyên phạt 12 năm tù. "Một bác sĩ đã tuyên thệ sẽ giúp cứu sống con người cuối cùng, lại tham gia vào một kế hoạch hại chết người. Lòng tham là động cơ rõ ràng duy nhất", bản án nêu. Otto cầu xin sự khoan hồng song không quên đổ lõi cho đồng phạm. "Tôi ước mình chưa bao giờ gặp Shereen".
Sean được ân xá tháng 12/2018, chăm chỉ làm việc cả ngày lần đêm và trả đủ tiền phạt. "Sean đã bắt đầu đi trên một con đường tốt," cha anh ta nói. Nhưng Sean tái nghiện. Một sáng tháng 9 năm ngoái, anh ta được tìm thấy trong xe tải, chết vì dùng fentanyl quá liều.
Hải Thư (Theo Toronto Life)