Ba xe tải và một xe khách đi vào Tổng lãnh sự quán Mỹ ở Thành Đô, thủ phủ tỉnh Tứ Xuyên, hôm nay và rời đi trước sự hiện diện của đông đảo cảnh sát và lực lượng an ninh. Một số nhân viên lãnh sự quán đi ra ngoài, mang theo các hộp giấy và tài liệu, có người rời đi trên những chiếc xe máy chở cồng kềnh.
Công nhân vệ sinh vứt các túi rác lớn màu đen và một đội bảo trì đã gỡ phù hiệu Tổng lãnh sự quán Mỹ khỏi bức tường bên ngoài.
Thành Đô không được coi là điểm nóng của căng thẳng chính trị quốc tế. Tuy nhiên, thành phố đã trở thành tâm điểm của tinh thần dân tộc tại Trung Quốc sau khi Bắc Kinh ra lệnh đóng cửa Tổng lãnh sự quán Mỹ hôm 24/7, đáp trả Washington ban hành lệnh tương tự với Tổng lãnh sự quán Trung Quốc ở thành phố Houston, bang Texas, đầu tuần này.
Khu vực quanh Tổng lãnh sự quán Mỹ được tăng cường an ninh từ chiều 24/7 với hàng chục cảnh sát mặc đồng phục và thường phục liên tục tuần tra. Tất cả đường phố lân cận đều cấm phương tiện giao thông, chỉ cho phép người đi bộ đến gần.
Wang Dayou là một trong những người đứng bên ngoài Tổng lãnh sự quán Mỹ, cho biết anh và con trai đã đi tàu nửa giờ để chứng kiến sự kiện đóng cửa. "Đây là sự đáp trả hợp lý từ chính phủ Trung Quốc, bởi Mỹ đã ra lệnh đóng cửa lãnh sự quán Trung Quốc ở Houston", người đàn ông 40 tuổi nói với con trai khi đứng bên lề đường đối diện.
"Tôi muốn thằng bé hiểu nguyên nhân và kết quả. Thằng bé cần phải được giáo dục. Hiện chúng tôi đóng cửa lãnh sự quán, nhưng điều gì sẽ xảy ra tiếp theo? Có lẽ sẽ sơ tán công dân và một cuộc chiến tranh nóng. Nhưng tôi hy vọng hai nước sẽ không đi đến bước đó", Wang nói khi được hỏi tại sao anh muốn con trai theo dõi sự kiện này.
Trời mưa nhẹ và đám đông tương đối ôn hòa. Tuy nhiên, cảnh sát đã cảnh cáo một người đàn ông vì đốt pháo tối 24/7. Hầu hết mọi người hài lòng khi được dùng điện thoại chụp ảnh và quay video, song cảnh sát phải can thiệp khi một phụ nữ trẻ hét lên: "Người Trung Quốc chúng ta nên đoàn kết. Đối với bất cứ ai dám xâm chiếm lãnh thổ hoặc bắt nạt người dân, chúng ta sẽ không chừa cho họ đường về".
Người này sau đó hát bài "Tôi yêu Trung Quốc". Một cảnh sát đến nói rằng có quá nhiều người trên đường và cô phải rời đi.
Deng Siyi, nữ sinh 16 tuổi, cũng có mặt trước lãnh sự quán. "Nếu Trung Quốc ra lệnh cho Mỹ đóng lãnh sự quán, họ chắc chắn đã làm gì đó sai", Deng nói.
Chỉ vài giờ sau khi Bắc Kinh ban hành lệnh, đài truyền hình trung ương CCTV đã phát trực tiếp quang cảnh bên ngoài lãnh sự quán. Đến tối thứ 24/7, chương trình phát trực tiếp đã nhận được 45 triệu lượt xem, 4 triệu lượt thích và 451.000 bình luận.
Dù vậy, một số người nói rằng họ lo lắng về tình trạng quan hệ Mỹ - Trung xấu đi. Bà Cheng, 62 tuổi, sống đối diện Tổng lãnh sự quán Mỹ, nói rằng Bắc Kinh phải đáp trả vụ đóng lãnh sự quán ở Houston, nhưng quan hệ hai nước xấu đi sẽ không tốt cho người dân hai phía.
"Chúng tôi cảm thấy rất an toàn và thuận tiện khi sống gần lãnh sự quán. Tuy nhiên, nó sắp bị đóng cửa, tôi lo giá nhà sẽ giảm", Cheng nói, thêm rằng bà cũng lo lắng cho những người thân sống ở Mỹ từ những năm 1980. "Nếu quan hệ hai nước xấu đi, người Mỹ gốc Hoa sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức hơn".
Theo Cheng, lần gần nhất bà thấy nhiều người tập trung bên ngoài lãnh sự quán Mỹ ở Thành Đô là năm 1999 sau vụ Mỹ ném bom đại sứ quán Trung Quốc tại Belgrade, Nam Tư. Sự việc gây ra các cuộc biểu tình rầm rộ bên ngoài đại sứ quán Mỹ ở Bắc Kinh và các lãnh sự quán Mỹ khắp Trung Quốc.
Một lần khác là năm 2012, khi cựu phó thị trưởng kiêm cảnh sát trưởng Trùng Khánh Vương Lập Quân vào lãnh sự quán ẩn náu để tìm cách xin tị nạn. "Nhiều người đến để xem chuyện gì đang xảy ra, còn nhiều hơn cả năm 1999", bà cho hay.
Huyền Lê (Theo SCMP)