Cựu ngoại trưởng Nhật Bản Kishida, người hiện giữ chức trưởng ban nghiên cứu chính sách của đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền, hôm nay thông báo ông sẽ ứng cử chức chủ tịch LDP để thay thế Thủ tướng Shinzo Abe, người thông báo từ chức hôm 28/8 vì lý do sức khỏe. Chủ tịch LDP gần như chắc chắn sẽ tiếp quản ghế thủ tướng bởi đảng này chiếm đa số trong quốc hội.
Theo ông Kishida, đất nước phải tập trung vào những thách thức như nghèo đói và bất bình đẳng xã hội. "Tôi sẽ nỗ lực tối đa vì lợi ích quốc gia và nhân dân", cựu ngoại trưởng phát biểu trong cuộc họp báo, nói thêm rằng ông có thế mạnh trong các lĩnh vực kinh tế và đối ngoại nhờ kinh nghiệm trên chính trường.
Cựu bộ trưởng quốc phòng Nhật Shigeru Ishiba (trái) và cựu ngoại trưởng Nhật Fumio Kishida trò chuyện trước một cuộc họp nội các ở Tokyo hồi tháng 8/2016. Ảnh: Mainichi.
Cùng ngày, cựu bộ trưởng quốc phòng Ishiba cũng tuyên bố tranh cử thủ tướng, đồng thời thể hiện nuối tiếc vì quyết định về cách thức bỏ phiếu mà LDP thông báo trước đó. Toshihiro Nikai, tổng thư ký LDP, cho biết cuộc bầu cử sẽ được đơn giản hóa, chỉ với sự tham gia của các nghị sĩ thuộc đảng và ba đại diện từ mỗi địa phương trong số 47 tỉnh, nhằm đẩy nhanh tốc độ chọn ra chủ tịch mới.
Do đó, dù vượt xa các đối thủ khác trong những cuộc thăm dò dư luận, Ishiba vẫn rơi vào thế bất lợi, bởi phe của ông chỉ chiếm số lượng rất nhỏ trong quốc hội. Cựu bộ trưởng ủng hộ phương án bỏ phiếu mở rộng với sự tham gia của toàn bộ đảng viên LDP, nói thêm rằng việc hạn chế quy mô bỏ phiếu sẽ gây hại cho cả LDP và nền dân chủ.
Quyết định của LDP được cho là đem lại lợi thế cho Chánh văn phòng Nội các Nhật Yoshihide Suga, người đang chiếm được cảm tình của đa số nghị sĩ thuộc đảng cầm quyền.
Dù Suga chưa chính thức tuyên bố tranh cử, truyền thông Nhật đều cho biết "cánh tay phải" của ông Abe sẽ tham gia cuộc đua, với sự ủng hộ của Tổng thư ký Nikai và phe lớn nhất LDP. Thông báo từ trụ sở LDP hôm nay cho biết Suga sẽ tổ chức họp báo vào 17h (giờ địa phương) ngày mai.
Cuộc bỏ phiếu bầu lãnh đạo LDP dự kiến diễn ra vào ngày 14/9. Thị trường tài chính Nhật Bản dường như cũng đang nghiêng về phần thắng dành cho ông Suga. John Vail, chiến lược gia toàn cầu tại công ty quản lý tài sản Nikko của Nhật, nhận định Suga là "chìa khóa cho nhiệm kỳ thành công của Abe".
Chính trị gia 71 tuổi cũng được nhiều người kỳ vọng sẽ tiếp nối chiến lược kinh tế Abenomics do Thủ tướng Nhật đề ra, nhằm phục hồi và vực dậy nền kinh tế trong bối cảnh Covid-19 hoành hành.
Ánh Ngọc (Theo Reuters, CGTN)