"Qua các phiên điều trần, chúng tôi đã thu thập được nhiều bằng chứng cho thấy ông đích thân điều phối và giám sát nỗ lực nhằm lật ngược kết quả cuộc bầu cử tổng thống năm 2020 và cản trở tiến trình chuyển giao quyền lực hòa bình", ủy ban điều tra vụ bạo loạn Đồi Capitol của Hạ viện Mỹ (Ủy ban 6/1) ngày 21/10 thông báo cho cựu tổng thống Donald Trump.
Lệnh triệu tập được đưa ra sau khi Ủy ban 6/1, gồm 7 đảng viên Dân chủ và hai đảng viên Cộng hòa, hồi tuần trước bỏ phiếu nhất trí yêu cầu ông Trump trình diện trước các điều tra viên. Ủy ban này yêu cầu ông Trump nộp tài liệu trước ngày 4/11, rồi ra điều trần vào 14/11 hoặc trong những ngày gần đó.
Ủy ban 6/1 cho biết ông Trump cố gắng lật ngược kết quả bầu cử dù biết các tuyên bố về gian lận phiếu bầu bị hơn 60 tòa án bác bỏ, cũng như bị đội ngũ thực hiện chiến dịch tranh cử và các cố vấn cao cấp từ chối.
"Tóm lại, ông là trung tâm trong nỗ lực đầu tiên và duy nhất của bất cứ tổng thống Mỹ nào nhằm lật ngược một cuộc bầu cử và cản trở quá trình chuyển giao quyền lực một cách hòa bình, với đỉnh điểm là cuộc bạo động đẫm máu nhằm vào Đồi Capitol và Quốc hội Mỹ", Ủy ban 6/1 cho biết.
Động thái triệu tập cựu tổng thống Trump tới điều trần cho thấy bước đi mới trong cuộc điều tra của Hạ viện Mỹ. Ủy ban 6/1 đã phát hơn 100 trát triệu tập và thu thập lời khai của hơn 1.000 người từ khi được thành lập vào năm 2021.
Ông Trump chưa bình luận về trát triệu tập. Cựu tổng thống Mỹ sẽ phải cam kết nói thật trước khi điều trần và có thể bị buộc tội khai man nếu nói dối. Nếu ông Trump từ chối tuân thủ trát triệu tập, Hạ viện Mỹ có thể cáo buộc ông khinh thường quốc hội, như đã làm với cựu cố vấn Steve Bannon.
Ủy ban 6/1 đã cung cấp hàng loạt bằng chứng trong 8 phiên điều trần hồi giữa năm về sự tham gia của cựu tổng thống Trump trong nỗ lực lật ngược cuộc bầu cử năm 2020. Các nhân chứng được triệu tập cung cấp lời khai cho thấy ông Trump cùng đồng minh gây sức ép lên quan chức bầu cử, cũng như cố gắng vô hiệu hóa phiếu bầu hợp pháp tại những bang chiến trường.
Ủy ban 6/1 cũng nhấn mạnh lập trường rằng ông Trump "vẫn là mối đe dọa rõ ràng và hiện hữu với nền dân chủ". Các thành viên Ủy ban 6/1 dự kiến công bố báo cáo cuối cùng vào cuối năm nay, song chưa rõ họ có công bố danh sách tội phạm liên quan đến vụ bạo động Đồi Capitol hay không.
Nguyễn Tiến (Theo AFP)