Ủy ban đặc biệt tại Hạ viện, gồm 7 nghị sĩ Dân chủ và hai nghị sĩ Cộng hòa, ngày 13/10 bỏ phiếu nhất trí yêu cầu cựu tổng thống Donald Trump giao nộp một số tài liệu phục vụ điều tra và trình diện đối chất với các thành viên ủy ban. Ông Trump có thể chịu cáo buộc hình sự nếu từ chối trình diện.
"Ông ấy phải chịu trách nhiệm, phải giải thích những hành động của mình, phải chịu trách nhiệm cho những cảnh sát viên đã liều mình bảo vệ nền dân chủ của chúng ta. Ông ấy phải trả lời trước hàng triệu người Mỹ mà ông ấy cố tìm cách xóa bỏ lá phiếu nhằm duy trì quyền lực", Hạ nghị sĩ Dân chủ Bennie Thompson, chủ nhiệm ủy ban điều tra vụ bạo loạn tại tòa nhà quốc hội Mỹ trên Đồi Capitol, tuyên bố.
Ủy ban cáo buộc ông Trump lên kế hoạch từ trước cho nỗ lực bác kết quả bầu cử năm 2020, cố ý không ngăn cản hàng nghìn người biểu tình quá khích tràn vào tòa nhà quốc hội và ngoan cố giữ cáo buộc về gian lận bầu cử dù đội ngũ cố vấn xác nhận ông đã thất cử.
Cựu tổng thống Mỹ Donald Trump bên ngoài Tháp Trump ở thành phố New York ngày 10/8. Ảnh: AFP.
Luật pháp liên bang quy định cá nhân nào không tuân thủ lệnh triệu tập của cơ quan quốc hội có khả năng chịu mức phạt tù 1-12 tháng. Trong trường hợp ông Trump làm ngơ lệnh triệu tập, Hạ viện sẽ bỏ phiếu về khả năng đề nghị Bộ Tư pháp can thiệp. Cơ quan này sau đó sẽ quyết định truy tố hay không.
Cựu tổng thống Mỹ lập tức phản ứng quyết định của Ủy ban điều tra bạo loạn 6/1 trong bài đăng trên Truth Social, nền tảng mạng xã hội do ông lập nên. Ông Trump cáo buộc lệnh triệu tập nhằm "chia rẽ đất nước" và ủy ban điều tra là "trò hề với cả thế giới". Ông cho rằng ủy ban cố tình chờ đến phiên họp cuối cùng mới ra quyết định triệu tập mình.
Ủy ban điều tra 6/1 trong hơn một năm qua đã phỏng vấn hơn 1.000 nhân chứng. Hơn 880 người bị bắt liên quan vụ bạo loạn, trong đó hơn 400 người đã nhận tội.
Ông Thompson thừa nhận việc triệu tập cựu tổng thống đến đối chất là quyết định chấn động, nhưng đây là hành động cần thiết để bảo vệ tương lai nền dân chủ Mỹ.
Ông Trump và các cựu cộng sự đang gặp nhiều rắc rối pháp lý trong thời gian qua. Cựu cố vấn chính trị Steve Bannon dự kiến bị tòa tuyên án vào tuần tới, sau khi bồi thẩm đoàn kết luận ông chống lệnh triệu tập đối chất của quốc hội. Các công tố viên liên bang cũng đang điều tra cáo buộc ông Trump mang tài liệu mật rời Nhà Trắng sau khi kết thúc nhiệm kỳ và vi phạm Đạo luật Tình báo Mỹ.
Thanh Danh (Theo Reuters)