Tựa đề Marriage Story (Câu chuyện hôn nhân) mang tính mỉa mai khi phần lớn thời lượng phim xoay quanh một cuộc hôn nhân đang đi đến hồi kết. Hai nhân vật chính là Charlie (Adam Driver đóng) và Nicole (Scarlett Johansson) từng có thời gian mặn nồng, ăn ý trong đời tư lẫn sự nghiệp. Chàng làm đạo diễn còn nàng là diễn viên.
Thời hàn vi, Nicole từ bỏ sự nghiệp đang lên tại Los Angeles để đến New York cùng chồng gây dựng đoàn kịch. Theo thời gian, Charlie được thừa nhận tài năng và tiến tới Broadway - thiên đường của bộ môn kịch nước Mỹ. Nhưng, họ ngày càng xa cách do những khác biệt lớn dần về quan điểm sống, hoài bão, sự nghiệp và cả cách nuôi dạy con trai Henry.
Marriage Story mở đầu với một trường đoạn ấn tượng, khi Nicole và Charlie lần lượt liệt kê những điểm mình yêu thích ở người kia, như: "Nicole biết cách lắng nghe", "Charlie yêu việc làm cha" hoặc những điều đơn giản như: "Charlie dễ khóc khi xem phim", "Nicole là chuyên gia mở nắp lọ". Cách thiết lập câu chuyện cho thấy hai nhân vật vốn rất hiểu nhau, có sự cộng hưởng trong cuộc sống. Chính vì thế, mối tình tan vỡ sau đó tạo cảm giác bi kịch.
Mạch truyện chính được kể theo tuyến tính, dần lộ diện vết nứt trong tình cảm, đời tư qua những gì hai vợ chồng trao đổi. Cuộc ly hôn đến như một điều không thể tránh. Ban đầu, Charlie và Nicole giao ước chia tay trong hòa bình, không có sự can dự của luật sư. Nhưng khi Nicole thuê nữ luật sư Nora (Laura Dern), chuyện ly dị dần biến thành một "cuộc ẩu đả đường phố" (lời nhân vật).
Nhiều trích đoạn tạo cảm giác đau lòng về sự gãy đổ quan hệ, chia cắt gia đình và cách mà cuộc ly hôn ảnh hưởng đến tâm lý hai nhân vật. Khán giả dễ cảm nhận những mâu thuẫn được chôn chặt trong họ, để rồi bùng nổ trong trích đoạn tranh cãi cao trào. Đối lập với kịch tính đó là sự vô tư, hồn nhiên của cậu con trai, chưa ý thức rõ biến động của gia đình.
Dù có đề tài tâm lý, dài trên hai giờ, Marriage Story không khô khan và khó xem. Bên cạnh những giây phút nhiều chiêm nghiệm về tình yêu và hôn nhân, người xem dễ bật cười trước những câu thoại của các nhân vật luật sư. Cách tiếp cận thiên về lý trí, phân tích cặn kẽ tình tiết trong hôn nhân đôi khi tạo tiếng cười trái khoáy. Có những hành động Nicole và Charlie nghĩ là bình thường, thậm chí rất hợp lý trong đời thường nhưng dưới lăng kính luật pháp, chúng là chứng cứ chống lại họ trước tòa. Để xây dựng nhân vật, đạo diễn Baumbach tham vấn ý kiến các luật sư ngoài đời, nêu tình huống giả định và hỏi họ bảo vệ các thân chủ như Nicole và Charlie ra sao.
Thông qua cuộc ly hôn, phim nhấn mạnh thông điệp sự trân trọng tình yêu và hôn nhân. Hai nhân vật Charlie và Nicole được xây dựng trung dung, có lý lẽ riêng và nhận được thiện cảm từ khán giả, thay vì một trong hai bị khắc họa theo hướng phản diện. Diễn xuất của Adam Driver và Scarlett Johansson nhận những lời tán dương và đề cử Oscar. Trong dạng tác phẩm nhiều thoại như vậy, màn trình diễn của họ là yếu tố chính lôi kéo cảm xúc người xem vào đường dây. Cảnh Charlie và Nicole đối thoại với những chất chứa trong lòng tuôn trào thành cuộc cãi vã, đem lại cảm giác căng thẳng. Hai diễn viên từng cho biết họ mất hai ngày với 50 lần quay một đúp liền mạch mới được như ý do đạo diễn.
Marriage Story là dự án đậm tính cá nhân của đạo diễn Noah Baumbach, gợi nhớ tới tác phẩm kinh điển Kramer vs. Kramer (1979), không chỉ bởi cùng đề tài ly dị mà còn ở cách dựng phim và phần âm nhạc nhẹ nhàng. Thiết kế trang phục và bối cảnh của bộ phim đều đơn giản, bởi đạo diễn muốn khán giả tập trung vào câu chuyện.
Baumbach có chủ đích làm nổi bật cảnh hồi tưởng của hai vợ chồng đầu phim khi quay bằng máy cầm tay thay vì máy cố định như phần còn lại. Sự rung lắc lúc đầu như một báo hiệu cho những đổ vỡ phía sau. Nhà làm phim lấy chính trải nghiệm về cuộc hôn nhân đổ vỡ với nữ diễn viên Jennifer Jason Leigh để viết kịch bản.
Marriage Story được xem là thành công tiếp theo của Netflix - hãng phát hành trực tuyến thăng tiến vài năm qua. Sau khi đã gây tiếng vang ở mảng truyền hình bằng những House of Cards, The Crown hay Stranger Things, họ đầu tư cho nhiều phim điện ảnh vang danh như Roma, hay The Irishman. Năm nay, Marriage Story sẽ tranh tài ở sáu hạng mục Oscar, bao gồm giải lớn nhất - "Phim xuất sắc".
Thịnh Joey