* Bài viết tiết lộ nội dung phim
Maestro là phim thứ hai do Bradley Cooper làm đạo diễn, từng tranh giải Sư Tử Vàng Liên hoan phim Venice 2023. Hôm 23/1, tác phẩm nhận bảy đề cử giải Oscar lần thứ 96, trong đó có Phim hay nhất.
Nội dung xoay quanh mối tình của nhạc trưởng, nghệ sĩ dương cầm người Mỹ Leonard Bernstein và Felicia Montealegre (Carey Mulligan), từ lần đầu gặp nhau tại một bữa tiệc năm 1946 đến cuộc hôn nhân kéo dài 27 năm. Phim còn hé lộ cuộc tình đồng giới của Bernstein.
Tác phẩm mô tả chân dung người nhạc trưởng qua tình yêu dành cho vợ của mình. Đầu phim, đạo diễn giới thiệu giai đoạn bắt đầu sự nghiệp của Bernstein, khi thay thế Bruno Walter chỉ huy buổi hòa nhạc ở Carnegie Hall (Mỹ). Sau đó, tên tuổi Leonard Bernstein được nhiều khán giả chú ý, trong đó có diễn viên Felicia Montealegre. Trải qua nhiều cuộc gặp gỡ, cả hai đi từ ngưỡng mộ đến yêu thương nhau.
Thông qua mối tình với Felicia, khán giả thấy nhiều góc khuất của Leonard, như việc thích một người lạ trong lần đầu gặp mặt dù nghệ sĩ đã có gia đình, có xu hướng tính dục với cả nam lẫn nữ.
Felicia biết thói lăng nhăng của chồng nhưng vẫn đứng phía sau ủng hộ sự nghiệp, đồng thời quán xuyến gia đình. Tuy nhiên, những bí mật mà Felicia phải giấu đè nặng cô, còn Bernstein trở nên cẩu thả trong việc che giấu con người thật. Sự khác biệt trong lối sống và mong muốn được bộc lộ cái tôi của cả hai khiến họ mất dần kết nối.
Trong khi Felicia muốn bảo vệ con, Bernstein phải cân bằng giữa việc theo đuổi nghệ thuật lẫn vai trò của người chồng, người cha. Cao trào diễn ra ở nửa cuối phim, lúc Felicia bắt quả tang chồng tán tỉnh nhân tình và phát hiện căn bệnh ung thư phổi. Hai vợ chồng học cách chấp nhận số phận, đối mặt với thực tế nghiệt ngã. Bernstein lựa chọn ở bên cạnh chăm sóc vợ cho đến lúc Felicia gục ngã trước bệnh tật.
Màn hóa thân của hai diễn viên chính là điểm sáng, giúp Bradley Cooper lẫn Carey Mulligan nhận đề cử Oscar hạng mục diễn xuất. Cả hai ăn ý trong phân đoạn thể hiện tình cảm. Ở cảnh vợ chồng Bernstein xung đột, hai nghệ sĩ ra sức bảo vệ quan điểm và phơi bày điểm yếu của nhau.
Trong vai nhạc trưởng Bernstein, Cooper cho thấy sự am hiểu về nhân vật, bởi tài tử tham gia nhiều vị trí trong dự án, gồm đạo diễn, đồng biên kịch và sản xuất. Nghệ sĩ truyền tải niềm đam mê nghệ thuật của Bernstein bằng nhiều động tác dứt khoát, tiêu biểu trong một số cảnh chỉ đạo dàn nhạc.
Ở các phân đoạn mô tả đời tư, Cooper cho thấy sự đào hoa qua ánh mắt, giọng nói. Diễn viên còn thuyết phục khán giả khi vào vai Bernstein lúc về già, với dáng đi lom khom.
Carey Mulligan là nhân tố gây bất ngờ với giới chuyên môn khi thủ vai vợ của Bernstein. Nghệ sĩ thể hiện sự biến hóa qua từng cột mốc của nhân vật Felicia, từ cô gái si tình đến khi trở thành người vợ, người mẹ tận tụy vì gia đình.
Giới chuyên môn nhận xét nhân vật Felicia là một trong những vai diễn hay nhất của Mulligan. Theo Collider, ngoài đời, Felicia Montealegre không phải là cái tên được nhiều người biết. Nhưng ở Maestro, nhân vật là trung tâm của tác phẩm nhờ tài diễn xuất của nghệ sĩ.
Tác phẩm nhận nhiều đánh giá tích cực từ giới phê bình. Theo Guardian, Maestro thành công khi xoáy sâu vào sự hy sinh của nghệ sĩ dành cho nghệ thuật. Collider nhận xét cách tiếp cận kịch bản từ đời tư của Bernstein là điểm mạnh lớn nhất của phim. "Cooper cắt bỏ mọi cách tường thuật thông thường của thể loại tiểu sử để mang đến một câu chuyện mới mẻ về cuộc hôn nhân giữa hai con người đầy tình yêu và đam mê", trang này viết.
Tuy vậy, phim từng dính lùm xùm khi Cooper bị chỉ trích vì gắn mũi giả để đóng vai Bernstein. Một số khán giả gọi màn hóa thân của tài tử là Jewface (thuật ngữ chỉ sự miêu tả rập khuôn hoặc không trung thực về người Do Thái, có từ cuối những năm 1800). Hồi cuối tháng 5/2023, khi nhà phát hành tung ảnh first look của phim, cây bút Daniel Fienberg của The Hollywood Reporter cho rằng tác phẩm của Cooper là "màn hóa trang thành người dân tộc".
Leonard Bernstein (1918-1990) là nhà soạn nhạc Mỹ, sinh ra trong gia đình nhập cư người Do Thái. Ông được New York Times đánh giá là một trong những nhạc sĩ tài năng và thành công nhất ở Mỹ. Nghệ sĩ từng chỉ huy dàn nhạc New York Philharmonic, nổi tiếng với các tác phẩm West Side Story, Candide và On the Town.
Quế Chi