Hell or High Water là phim viễn Tây mới của đạo diễn David Mackenzie, quy tụ ba ngôi sao Chris Pine, Jeff Bridges và Ben Foster. Cốt truyện kể về hai anh em Tanner (Ben Foster) và Toby Howard (Chris Pine) phát hiện có mỏ dầu trên mảnh đất hương hỏa sắp bị ngân hàng tịch thu. Để có tiền nuôi trang trại, họ bất đắc dĩ phải thực hiện một loạt vụ cướp nhà băng khắp bang Texas. Ngay khi nhúng chàm, băng cướp gia đình bị hai cảnh sát biệt kích Marcus (Jeff Bridges) và Alberto (Gil Birmingham) truy đuổi.
Ngay sau cảnh mở màn gợi không gian hiện đại nhưng hoang vắng ở miền Tây nước Mỹ, tác phẩm nhấn người xem vào câu chuyện bức bối về cuộc chiến giành quyền làm chủ đất đai.
Phim mào đầu bằng khung cảnh cung đường cát bụi với những vạt cỏ xơ xác và những khối đá nằm chỏng chơ. Màu phim ngả vàng tạo cảm giác mơ hồ về thời gian cũng như ngụ ý một bi kịch thời đại đang diễn ra. Trong các thị trấn vắng vẻ với phố xá không một bóng người, lác đác người da đỏ buồn bã vì đã bị người da trắng cướp đất. Rồi những người da trắng - chủ trang trại - lại bị các ngân hàng bòn rút. Có những người chấp nhận sự thật như một điều hiển nhiên, nhưng có người vô tội bị dồn vào đường cùng và sa vào tội ác.
Hai anh em nhà Howard đại diện cho thế hệ dân nghèo bị nghiền nát dưới sức ép tàn nhẫn của guồng máy kinh tế Mỹ. Họ phản ứng lại sự áp bức bằng bạo lực, song theo những cách khác nhau. Người anh Tanner là kẻ tiệm cận điên loạn, tìm thấy lạc thú trong việc giết người, còn người em Toby chỉ muốn dùng súng đạn như một phương tiện thoát khỏi đói nghèo mà anh ta gọi là “dịch bệnh”. Nỗ lực giữ lấy đất của Toby là hành vi mang tính phản kháng lại sự tước đoạt của ngân hàng.
Hell or High Water gợi nhớ đến Bonnie & Clyde, cũng kể về một vụ cướp liên hoàn ở Texas. Mặc dù vậy, hai nhân vật chính trong phim kinh điển năm 1967 ra tay để tìm sự nổi tiếng, còn Hell or High Water đưa ra động cơ thực tế hơn - người bình thường sa vào con đường tội ác.
Trong hai vai chính, Ben Foster và Chris Pine phối hợp nhịp nhàng giữa mọi phân đoạn thoại cũng như hành động. Lúc đầu, vai diễn của Foster nổi bật hơn nhờ nét bất cần và bạo lực, nhưng càng về sau Chris Pine càng chiếm ưu thế. Nhân vật của anh mới là kẻ vạch kế hoạch tỉ mỉ và cũng mang nhiều tâm sự hơn. Lối diễn kiềm chế cùng ánh nhìn xa xăm của tài tử Star Trek khắc họa chân dung một tay giang hồ biết lo lắng cho gia đình. Đây có thể xem là vai diễn đột phá trong sự nghiệp của Chris Pine, giúp nam diễn viên thoát khỏi hình tượng “lãng tử” sau nhiều năm.
Với Jeff Bridges, nhân vật cảnh sát Marcus chỉ như cuộc dạo chơi với ông. Diễn viên 66 tuổi có thừa kinh nghiệm với kiểu cớm già ngạo nghễ sau True Grit hay Tron: Legacy. Ông chủ động kiểm soát vai diễn với nét diễn, cách thoại sắc bén. Ở cuối phim, Jeff Bridges và Chris Pine có phân cảnh ấn tượng khi hai nhân vật đe dọa lấy mạng nhau nhưng khéo léo ngụy trang bằng những từ ngữ nhã nhặn.
Hell or High Water mang màu sắc chung của phim chính kịch nhưng biên kịch Taylor Sheridan khéo léo lồng vào chất trào phúng thâm thúy. Giọng điệu phim đôi chỗ tưng tửng, các nhân vật nhiều lần dùng câu chữ để giễu cợt nhau. Hai tên cướp dù tỏ vẻ hung dữ nhưng là dân nghiệp dư, hành xử lúng túng. Ngay trong phi vụ đầu phim, chúng còn ngây thơ không tịch thu súng để một ông già có thể bắn trả. Một đoạn hài hước khác là khi hai cảnh sát bước vào quán ăn và gặp phải một nữ hầu bàn già khụ, cộc cằn với cách hỏi món như thẩm vấn thực khách.
Chất châm biếm ngầm được thể hiện qua viên cảnh sát Marcus. Là người đại diện cho pháp luật nhưng ông là kẻ coi thường Chúa và mang đầy định kiến chủng tộc. Marcus rất quý anh bạn đồng hành - một người nửa Mexico, nửa da đỏ, nhưng luôn miệng chế giễu nguồn gốc anh ta. Nhân vật này như ẩn dụ cho một nước Mỹ già cỗi, mang trong mình nhiều sự kỳ thị chủng tộc ngấm ngầm.
Hell or High Water (Không lùi bước) khởi chiếu ở Việt Nam từ 11/11. Trước đó, phim từng tham dự hạng mục Un Certain Regard (Nhãn quan độc đáo) tại Liên hoan Cannes hồi tháng 5.
*Trailer phim "Hell or High Water"*
Ân Nguyễn