NSND Thanh Hoa là ca sĩ hiếm hoi mà tuổi nghề xấp xỉ tuổi đời. Hơn 50 năm cầm micro, bà luôn chung thủy với dòng nhạc trữ tình. Giọng hát cao, trong, dạt dào tình cảm của Thanh Hoa gắn với nhiều các ca khúc đi cùng năm tháng như Tình yêu của đất và nước (Hoàng Vân), Con kênh ta đào (Phạm Tuyên), Tàu anh qua núi, Tình yêu trên dòng sông quan họ (Phan Lạc Hoa)...
Thế nhưng sau sự nghiệp hào quang, cuộc sống của "người đàn bà hát" lại trải qua nhiều thăng trầm. Bà từng rơi vào đáy sâu khủng hoảng sau khi cuộc hôn nhân thứ nhất và tìm thấy hạnh phúc bên người chồng kém sáu tuổi - nghệ sĩ hài Tôn Thất Lợi.
Chung sống gần 40 năm, Thanh Hoa thừa nhận họ không còn yêu đương say đắm như thời trẻ. "Hiện tại, tôi nghĩ có thể gọi tên những tình cảm đó là sự sẻ chia, yêu thương, đùm bọc", bà nói.
Thanh Hoa thời trẻ có vẻ đẹp trong sáng.
Việc điều tiết những mối quan hệ mới trong một ngôi nhà có đủ con chung, con riêng vốn chẳng dễ dàng, nhất là khi nghệ sĩ Tôn Thất Lợi chỉ hơn con gái cả Phan Huyền Thư của bà 16 tuổi. Tuy nhiên, mọi chuyện trong gia đình đến nay lại "êm đẹp ngoài sức tưởng tượng".
Nghệ sĩ kể ông xã rất hợp với hai con gái riêng của bà - Huyền Thư và Thái Lữ. Họ gọi nghệ sĩ Tôn Thất Lợi là "ba" để đáp lại tình yêu và sự vị tha của ông trong suốt nhiều năm. Mỗi lần đi xa trở về, con gái bà thường sắm sửa nhiều quà cáp biếu cha dượng. Thỉnh thoảng, họ còn dặn bà không được bắt nạt "ba của con".
"Dường như hai đứa con gái về một phe với ông xã của tôi. Tôi cảm nhận được điều đó rõ hơn mỗi khi cả gia đình tụ tập dịp cuối tuần hay lễ Tết. Đôi lúc, tôi cũng ghen tỵ vì con gái mình đẻ ra sao lại thân với chồng hơn. Nhưng suy cho cùng, đó là niềm hạnh phúc không phải ai cũng có được".
Thanh Hoa cho rằng chính tình yêu thương và sự nỗ lực rất nhiều năm qua của chồng đã đổi lại được sự kính trọng của các con. Khi nghĩ đến những điều này, nữ nghệ sĩ không giấu nổi giọt nước mắt xúc động. Bà lấy sự hài hước để che giấu cảm xúc: "Họ thường xuyên tâm sự với nhau. Nhiều lúc, tôi băn khoăn không hiểu có phải ba cha con đang nói xấu mình hay không".
Nét trẻ trung của NSND Thanh Hoa ở tuổi lục tuần.
Ba anh chị em Huyền Thư, Thái Lữ và Thất Sơn - con trai duy nhất của bà và nghệ sĩ Tôn Thất Lợi - cũng rất đoàn kết. Đặc biệt, chị cả Huyền Thư luôn đóng vai trò định hướng, bảo ban các em. Tất cả khiến NSND Thanh Hoa vô cùng mãn nguyện và tự hào.
Điều duy nhất khiến bà chạnh lòng là sự nghiệp của Tôn Thất Sơn không rực rỡ như cha mẹ kỳ vọng. Thanh Hoa nhận định con trai út có sức trẻ, khát vọng và chất nghệ sĩ. Tuy nhiên, anh quá "ngoan" trong nghề nên khó bươn chải, giành giật, bứt phá để trở thành ca sĩ hàng đầu. "Sơn hát không kém nhiều nghệ sĩ nổi tiếng của dòng nhạc trữ tình nhưng trong xã hội hiện đại, khi mà mọi thứ đều phải lăng xê thì hay chưa chắc đã nổi mà nổi chưa hẳn là hay. Sự tử tế hay lòng tự trọng càng không thể giúp nổi tiếng". Thế nhưng ngay sau đó, Thanh Hoa lại gạt đi: "Thực ra số phận đã an bài mọi sự rồi".
Cống hiến cho nghệ thuật để tri ân khán giả
Thanh Hoa tâm sự từ khi nghỉ hưu ở Đoàn ca nhạc Đài Tiếng nói Việt Nam năm 2006, bà dường như không có ngày nghỉ.
Hiện bà đảm nhiệm chức vụ chủ tịch Hội bảo vệ quyền của nghệ sĩ biểu diễn âm nhạc (APPA). Nữ nghệ sĩ tự hào tâm sự APPA là niềm mơ ước của bà từ những ngày đầu theo nghề. "Tôi hy vọng các anh chị em nghệ sĩ biểu diễn Việt Nam có một mái nhà chung, một nơi để sẻ chia sau những thăng trầm trên sân khấu. Hơn thế nữa, tôi nghĩ mình cần có trách nhiệm đối với việc bảo vệ quyền lợi các đồng nghiệp".
Ở tuổi 66, NSND Thanh Hoa vẫn đảm đương nhiều vai trò trong xã hội.
Ngoài công việc tại APPA, bà còn giữ chức phó chủ tịch Hội phát triển văn hóa doanh nghiệp Việt Nam. Vai trò này đã đưa bà đến nhiều nơi trên thế giới. Tại các nước khác nhau, Thanh Hoa giảng dạy cho bà con Việt kiều kỹ thuật thanh nhạc và hướng dẫn họ hát các ca khúc về quê hương, đất nước. Nghệ sĩ còn góp sức tổ chức nhiều hoạt động văn hóa, văn nghệ cho cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài, trong đó có Liên hoan Tiếng hát Việt Nam toàn châu Âu tháng 12/2015 tại Cộng hòa Czech. Bà sẽ tham gia tổ chức Liên hoan tiếng hát Việt Nam ASEAN tại Thái Lan vào tháng 2/2017 và Liên hoan tiếng hát Việt Nam toàn thế giới tại Cộng hòa Czech vào tháng 10/2017.
Thanh Hoa thừa nhận những công việc này gần như chiếm trọn sự say mê và tâm trí, khiến bà hoàn toàn mãn nguyện. Nữ nghệ sĩ chỉ tiếc không có thêm nhiều thời gian để chăm chút ngôi nhà của mình, nơi có ba sào vườn trồng cây ăn quả, hoa và rau xanh... NSND Thanh Hoa tâm sự chồng bà, nghệ sĩ hài Tôn Thất Lợi rất "mê" vườn cây này. Ông dường như chẳng buồn đi đâu mà chỉ ở nhà làm bạn với thiên nhiên. Về phía mình, Thanh Hoa hài hước: "Trước kia, tôi dành hết tình yêu cho nghề, cho sân khấu và khán giả, hiện tại, tôi đã san bớt tình yêu ấy cho chồng con, đặc biệt là các cháu nội ngoại".
Sau cuộc trò chuyện từ sáng đến giữa trưa, NSND Thanh Hoa vội vã di chuyển đến một lớp dạy nhạc. Ở tuổi 66, bà vẫn giữ được vẻ trẻ trung và tinh thần lạc quan, yêu đời. Bà ăn vận đơn giản, mái tóc bông xù đặc trưng. Khi tạo dáng trước ống kính, bà vẫn giữ gìn hình ảnh chỉn chu của người nghệ sĩ gạo cội, lo ngại tóc vào nếp chưa đẹp, da lên hình không được sáng. Bà tự trào: "Thanh Hoa gần 70 tuổi rồi mà vẫn còn điệu quá!" rồi hài hước nói thêm: "Điều quan trọng bây giờ chỉ là lên hình có đẹp không".
* Video: Thanh Hoa hát và chia sẻ về cuộc sống gia đình
Vĩ Thanh
Ảnh, Video: Trần Quang