Liên hoan phim (LHP) Cannes lần 72 sẽ diễn ra từ ngày 14/5 đến 25/5. Cũng như mọi năm, sự kiện phim ảnh hàng đầu thế giới được dự đoán là "vũ đài" cho nhiều tranh cãi trong làng phim. Trước ngày khai mạc, tờ Guardian nhận định một số mâu thuẫn có thể diễn ra ở sự kiện.
Trailer "Once Upon a Time in Hollywood".
Khi Quentin Tarantino kịp hoàn thành Once Upon a Time in Hollywood để tranh Cành Cọ Vàng, ban tổ chức mừng rỡ đón nhận đạo diễn quái kiệt người Mỹ. Tuy nhiên, sự có mặt của Tarantino khiến một số nhà hoạt động xã hội không hài lòng. Trong phong trào chống quấy rối tình dục, ông từng bị diễn viên Uma Thurman tố cáo bạc đãi cô trên trường quay Kill Bill. Ngoài ra, Tarantino còn gây tranh cãi khi nói nạn nhân ấu dâm của đạo diễn Roman Polanski đồng thuận với hành vi đó.
Quentin Tarantino từng bị diễn viên Uma Thurman tố cáo bạc đãi cô trên trường quay. Ảnh: quentintarantinofanclub.
Các phim của Tarantino đậm chất bạo lực, đẫm máu và không ngại bàn về các vấn đề nhạy cảm. Once Upon a Time in Hollywood nhiều khả năng khiến giới phê bình phân cực, nhất là khi một tuyến kể về cái chết của nữ diễn viên Sharon Tate dưới tay giáo phái cực đoan. Sharon là vợ của Roman Polanski và vụ án hồi năm 1969 của cô gây rúng động dư luận.
Một tâm điểm bàn tán khác là Cành Cọ Vàng danh dự cho Alain Delon - tài tử gạo cội nước Pháp. Một số nhà vận động phản đối giải này do Delon từng có những phát ngôn phân biệt giới tính và có hành vi bạo lực với phụ nữ. Tổ chức Osez le Féminisme bày tỏ: "Cannes gửi thông điệp tiêu cực đến nữ giới và các nạn nhân bạo lực khi tôn vinh Delon dù biết ông ấy từng tát phụ nữ".
Alain Delon vào thập niên 1960. Ảnh: REX.
Đáp trả, Thierry Frémaux - giám đốc liên hoan phim - cho rằng việc trao giải cho Delon là xứng đáng, xét đến thành tích nghệ thuật của tài tử. "Chúng tôi không trao Nobel Hòa bình cho ông ấy. Ông ấy có quyền bày tỏ quan điểm của mình. Ngày nay, thật khó vinh danh ai đó vì có một đội 'cảnh sát chính trị' chuyên soi xét". Các nhóm vận động nhiều khả năng lên tiếng mạnh hơn trong thời gian liên hoan.
Trong loạt phim tranh Cành Cọ Vàng năm nay, chỉ có bốn tác phẩm của đạo diễn nữ, dù Frémaux đã ký cam kết cổ vũ bình đẳng giới ở liên hoan năm 2018. Những nhà hoạt động không hài lòng với con số này. Tổ chức Women and Hollywood (cổ vũ các nhà làm phim nữ) cho biết: "Mỗi năm ban tổ chức lại có lý do khác. Chúng tôi muốn Frémaux đón nhận vấn đề này và hành xử xứng tầm một lãnh đạo". Năm ngoái, vấn đề này từng khiến Cate Blanchett, Kristen Stewart và 80 sao nữ diễu hành phản đối ở Cannes.
Dàn sao nữ diễu hành năm ngoái ở Cannes. Ảnh: Reuters.
Tuy nhiên, Frémaux khẳng định danh sách phim được chọn dựa trên chất lượng chứ không phải giới tính đạo diễn. "Liên hoan phim Cannes phải có chất lượng tuyệt đối. Không ai yêu cầu tôi chọn 50% phim do giới nữ làm. Hành động đó (chọn phim theo giới tính đạo diễn) thể hiện sự thiếu tôn trọng". Bốn phim của đạo diễn nữ vào danh sách là Atlantique (Mati Diop), Little Joe (Jessica Hausner), Portrait of a Lady on Fire (Céline Sciamma) và Sibyl (Justine Triet).
Phong trào cổ vũ nữ giới được cho là vẫn sẽ có ảnh hưởng ở Cannes. Gần đây, ban tổ chức có động thái tích cực là thành lập khu vực riêng để phụ nữ cho con bú, chăm sóc con, đồng thời thiết lập đường dây nóng để tố cáo xâm hại, quấy rối tình dục. Ở lễ trao giải năm ngoái, diễn viên Asia Argento từng phát biểu xúc động, kể chuyện bị Weinstein cưỡng hiếp ở Cannes 21 năm trước. Sao nữ người Italy cũng chỉ trích liên hoan phim là nơi thuận tiện để những ông trùm điện ảnh như Weinstein tấn công phụ nữ.
Năm nay, mâu thuẫn giữa Cannes và đơn vị phát hành trực tuyến Netflix nhiều khả năng được khơi lại ở một số cuộc tranh luận. Năm ngoái, hai bên không đạt thỏa thuận và phim của Netflix vắng bóng tại Cannes. Thay vào đó, hãng đem tác phẩm quan trọng của mình - Roma - đến Liên hoan phim Venice (Italy), sau đó phim này còn gây tiếng vang ở Oscar 2019.
Mâu thuẫn giữa hai đơn vị bắt rễ ở cách nhìn nhận điện ảnh, khi Netflix cho rằng khán giả không cần đến rạp vẫn có thể xem phim, còn ban tổ chức Cannes xem điều này xâm phạm giá trị nguyên bản của điện ảnh - thưởng thức phim trên màn ảnh rộng. Năm nay, Netflix cũng không có tác phẩm điện ảnh nào dự Liên hoan phim Cannes.
Phim hài pha kinh dị The Dead Don't Die khai mạc sự kiện vào ngày 14/5. Năm nay, có 21 phim tranh giải chính thức (Cành Cọ Vàng), 18 phim dự nhánh Un Certain Regard (Nhãn quan độc đáo) và tám phim chiếu nhưng không tranh giải. Ban giám khảo Cành Cọ Vàng gồm đạo diễn Alejandro González Iñárritu (chủ tịch), Enki Bilal, Robin Campillo, Maimouna N'Diaye, Yorgos Lanthimos, Paweł Pawlikowski, Kelly Reichardt, Alice Rohrwacher và diễn viên Elle Fanning.
Năm nay, phim ngắn Hãy tỉnh thức và sẵn sàng của đạo diễn trẻ Phạm Thiên Ân dự giải Illy tại hạng mục phim ngắn thuộc chương trình "Tuần lễ đạo diễn".
Ân Nguyễn (Theo Guardian)