Theo Mainichi, Takahata Isao chống chọi bệnh tim, sức khỏe xấu đi nghiêm trọng từ mùa hè năm 2017, thường xuyên phải nhập viện. Ông là đại thụ của ngành phim hoạt hình Nhật Bản. Nuôi chí hướng làm việc trong ngành này từ khi là học sinh, sau khi tốt nghiệp Đại học Tokyo, ông làm trợ lý đạo diễn ở công ty sản xuất phim hoạt hình Toei Animation. Takahata Isao lần đầu đảm nhiệm vai trò đạo diễn năm 1964.
Đạo diễn Takahata Isao. Ảnh: Reuters.
Năm 1988, Takahata Isao khẳng định tên tuổi với Mộ đom đóm (Grave of the Fireflies) - tác phẩm lấy nước mắt của hàng triệu khán giả trên thế giới. Câu chuyện kể về tình anh em của hai đứa trẻ Nhật Bản ở cuối Thế chiến thứ hai. Nhà phê bình gạo cội Roger Ebert gọi đây là tuyệt phẩm về chiến tranh, còn nhà nghiên cứu Ernest Rister so sánh tác phẩm với phim Schindler's List của Steven Spielberg. Ernest Rister từng nói: "Đây là phim hoạt hình nhân văn nhất mà tôi từng xem". Tác phẩm được chiếu ở Việt Nam năm 2013 trong khuôn khổ Liên hoan phim Nhật Bản - Sự kết nối.
Lee Unkrich - đạo diễn kỳ cựu của hãng Pixar - chia sẻ: "Thật đau buồn khi hay tin Isao Takahata qua đời. Mộ đom đóm là bộ phim tuyệt vời, giàu cảm xúc. My Neighbors the Yamadas cũng vô cùng lôi cuốn". Đạo diễn Mỹ Shannon Tindle bày tỏ: "Một thiên tài đã rời bỏ chúng ta".
Takahata Isao cũng từng chỉ đạo các tác phẩm ăn khách như Only Yesterday (Chỉ còn ngày hôm qua), Cuộc chiến gấu trúc, Gia đình Yamada...
* Trailer phim "Công chúa Kaguya"
Năm 1994, phim Pom Poko của Takahata được Nhật cử đi dự Oscar "Phim nói tiếng nước ngoài xuất sắc". Sau một thời gian nghỉ ngơi, ông trở lại với hoạt hình The Tale of the Princess Kaguya, được đề cử Oscar "Phim hoạt hình xuất sắc" năm 2014. Tác phẩm chuyển thể truyện dân gian từ thế kỷ 10 của Nhật Bản nhận được sự ca ngợi nồng nhiệt của giới chuyên môn nước này cũng như Bắc Mỹ. Phim đồng thời nhận được phản ứng tích cực từ khán giả bởi sự sâu lắng, xúc động. Dự án cuối cùng ông tham gia là The Red Turtle (2016, trong vai trò sản xuất).
Takahata sinh ngày 29/10/1935, theo học ngành văn học Pháp ở Đại học Tokyo. Năm 1985, ông cùng đạo diễn Hayao Miyazaki và nhà sản xuất Toshio Suzuki thành lập hãng Ghibli.
Như Anh - Ân Nguyễn