Nhìn nhận một cách sòng phẳng là Gen Z ngày nay có sự phân hóa rõ rệt hơn các thế hệ trước. Thế hệ 7X chúng tôi khi 20-25 tuổi, để kiếm được một người giàu đột phá thì hầu như không có. Thường đó phải là người có năng lực thực sự xuất chúng, chứ không có kiểu "nước lã mà vã nên hồ". Còn Gen Z hiện nay, chỉ cần năng động, tư duy linh hoạt, có ý tưởng sáng tạo một chút là có thể kiếm tiền tỷ một cách chính đáng. Việc nhiều sinh viên đang ngồi trên ghế nhà trường nhưng đã có thể kiếm tiền, thậm chí rất nhiều tiền là không hề ít.
Cho nên, tôi vẫn nhấn mạnh một điều rằng nếu các bạn không tự phấn đấu mà cứ ngồi than vãn rằng 'Thế hệ ngày nay khó sống hơn thời trước', thì càng ngày các bạn sẽ càng bị tụt hậu nhanh hơn so với chính những người cùng thế hệ, chứ chưa nói đến thế hệ cha mẹ.
Các cụ ngày xưa có câu rất hay: "Tre già măng mọc". Khi một búp măng non mọc lên, nó không thể than vãn rằng cụm tre già đã quá đông đúc, nên nó khó đủ ánh sáng, đủ dưỡng chất so với các cây đã mọc trước đó. Cách duy nhất nếu muốn thành một cây tre khỏe mạnh là búp măng đó phải nỗ lực cạnh tranh với cả các cây tre già, lẫn các cây măng non cùng lứa với nó. Không có cách nào khác, nếu không nó sẽ mãi là cây tre còi cọc.
Con người cũng thế. So sánh thế hệ trẻ ngày nay với thế hệ trước chỉ là một cách tham khảo, chứ hiển nhiên không có ai quay ngược hoàn cảnh lại để chờ bạn phát triển cả. Thế nên, ở thời đại nào cũng thế, bạn muốn phát triển, phải nỗ lực để vượt lên ở nửa trên của cuộc đua. Còn cứ than vãn vì bất lợi này kia thì bạn sẽ vẫn mãi ở tầng đáy của cái nón.
Giả sử, lương tối thiểu 5 triệu đồng, bạn đạt mức 8 triệu đồng, thì khi lương tối thiểu tăng lên 50 triệu đồng, nếu bạn đạt mức 80 triệu đồng thì cũng vẫn chỉ là tầng lớp thu nhập thấp trong xã hội mà thôi. Điều đó có nghĩa là xã hội luôn vận động và phát triển, bạn cần vượt lên khỏi tốc độ phát triển chung đó nếu muốn thành công và giàu có.
>> 'Thật không may vì Gen Z vào đời đúng thời kinh tế khó khăn'
Thế hệ 7X chúng tôi từ quê lên Hà Nội học đại học. Đầu mỗi kỳ học, cha mẹ ở nhà lại phải bán thóc lúa, lợn gà, có nhà còn phải bán cả lúa non, hay đi vay lãi gửi lên cho con ăn học. Chứ thời ấy làm gì đã có chương trình vay vốn sinh viên như bây giờ. Lên Hà Nội, chúng tôi cũng phải tranh thủ làm thêm, mà cũng đâu có việc nhiều như giờ. Ai giỏi thì đi làm gia sư, không thì đi phụ quán cơm người nào khỏe mạnh thì đi phụ hồ... tất cả chỉ để lấy tiền ăn học.
Nhưng chúng tôi không hề kể khổ, mà biết xuất phát điểm của mình thấp nên phải cật lực cố gắng gấp 200-300%, thậm chí 500% để đuổi kịp hoặc muốn vượt các bạn sinh ra ở thành phố. Vì chúng tôi biết chẳng ai đứng lại chờ mình cả, nên chỉ còn cách đi nhanh hơn người ta để thu hẹp dần khoảng cách.
Còn bây giờ, các bạn trẻ có cơ hội việc làm rất nhiều, học phí thì cũng được vay vốn ưu đãi. Giờ đây, rất hiếm nhà phải đi vay lãi ngoài cho con học đại học. Rồi từ thế hệ 7X đổ về trước, độ tuổi sở hữu nhà lần đầu hầu hết là sau 40 tuổi. Trong khi bây giờ, rất nhiều bạn trẻ đã tự mua được nhà trước khi cưới...
Nói thế để thấy rằng, mỗi thời đều có cơ hội và thách thức riêng, không thể so thời nào khó hơn thời nào được, sự so sánh đó không bao giờ công bằng cả. Vấn đề của các bạn Gen Z bây giờ là hãy so sánh với chính các bạn bè đồng trang lứa xung quanh, xem vì sao họ thành công, trở nên giàu có, còn mình thì không. Hãy nhớ, chỉ cần chậm vài bước là các bạn có thể sẽ bị họ bỏ lại rất xa phía sau rồi.
Tôi vẫn giữ quan điểm, cuộc sống này như một cuộc thi chạy đường dài. Càng xuất phát điểm thấp thì bạn càng phải cố gắng nhiều hơn. Sẽ không ai dừng lại chờ bạn đuổi kịp cả, cho dù bạn cứ ngồi than vãn. Nếu không chịu cố gắng, thậm chí bạn còn bị người khác dùng làm bàn đạp để họ bứt phá nhanh hơn. Đó là quy luật phát triển của xã hội.
Thế nên, thay vì ngồi than thở, so sánh với các thế hệ đi trước, các bạn trẻ hãy nhìn sang các bạn cùng thế hệ ở xung quanh và tìm cách cố gắng. Nếu không, các bạn vẫn mãi tụt hậu so với họ, thậm chí là với cả các thế hệ sau này.
>> Quan điểm của bạn thế nào? Gửi bài tại đây. Bài viết không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net.