"Tôi nghĩ vị trí tổng thống là một việc nghiêm túc. Nếu pha lời đùa cợt vào đó, người dân có thể không phân biệt được đâu là lời nói giỡn, đâu là phát ngôn chính thức", thượng nghị sĩ Philippines Panfilo Lacson phát biểu trong một cuộc họp trực tuyến hôm nay, thêm rằng Tổng thống Rodrigo Duterte không nên đưa ra những phát ngôn gây hoang mang về chính sách quốc gia.
Lời chỉ trích được Lacson đưa ra sau khi Duterte hôm qua thừa nhận những phát ngôn về "bảo vệ chủ quyền" của ông năm 2016 là "câu đùa đơn thuần khi vận động tranh cử", đồng thời gọi những người tin vào nó là "ngu ngốc".
Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte phát biểu trên truyền hình tối 5/5. Ảnh: Philstar.
Phát biểu trong một cuộc vận động tranh cử 5 năm trước, Duterte từng tuyên bố ông sẽ lái mô tô nước gắn quốc kỳ Philippines tới bãi cạn Scarborough trên Biển Đông, sau khi nhận câu hỏi từ một ngư dân về vấn đề chủ quyền. Bãi cạn này bị Trung Quốc kiểm soát từ tay Philippines năm 2012.
Thượng nghị sĩ Lacson lưu ý những tuyên bố của Duterte cũng sẽ tác động tới các cơ quan chính phủ khác, đồng thời làm "giảm nhẹ" những thông điệp mạnh mẽ của các quan chức chính quyền trong vấn đề Biển Đông.
"Những tuyên bố mạnh mẽ về chính sách của Ngoại trưởng và Bộ trưởng Quốc phòng đều bị gạt bỏ bởi những gì Tổng thống nói sau đó", Lacson cho hay.
Lời thừa nhận "nói đùa" của Tổng thống Duterte khiến thượng nghị sĩ Risa Hontiveros đặt câu hỏi về "sự cứng rắn" của ông trong quan hệ với Trung Quốc. "Không một quốc gia nào, kể cả người bạn thân nhất, sẽ coi trọng chúng ta, khi chúng ta có một lãnh đạo không thể tôn trọng lời nói của mình", bà nêu ý kiến.
Hontiveros cho biết vấn đề Biển Đông không phải trò đùa, đồng thời lưu ý lực lượng vũ trang, hải quân và cảnh sát biển Philippines, cùng Cục Nghề cá và Nguồn lợi Thủy sản đang làm nhiệm vụ tại khu vực giúp mang lại sinh kế cho ngư dân Philippines. "Tổng thống không nên đùa về cuộc sống và sinh kế của người dân", thượng nghị sĩ cho hay.
Trong một tuyên bố khác, thượng nghị sĩ Leila de Lima cho rằng phát ngôn của Duterte chứng minh "ông thực sự không có kế hoạch đòi quyền chủ quyền trên Biển Đông". "Ông ấy thậm chí còn gọi những người tin vào lời hứa tranh cử của mình là ngu ngốc", Lima nói.
Cựu thẩm phán Tòa án Tối cao Philippines Antonio Carpio đã kêu gọi Duterte rút lại những tuyên bố liên quan đến Biển Đông và Trung Quốc gần đây, bao gồm phát biểu "ngư dân Trung Quốc có thể đánh bắt trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines trên Biển Đông", hay phán quyết của năm 2016 của Tòa Trọng tài Thường trực, trong đó bác bỏ yêu sách "đường chín đoạn" Trung Quốc đơn phương vẽ ra trên Biển Đông, "chỉ là giấy lộn để ném vào sọt rác".
"Nếu Tổng thống không rút lại những phát ngôn công khai đó, ông ấy biết rằng chúng có thể ràng buộc chính quyền Philippines cả trong hiện tại và tương lai", Carpio cho hay.
Ánh Ngọc (Theo Business World)