Chiều 22/5, trong phiên xử vụ gian lận điểm thi THPT 2018, TAND tỉnh Sơn La làm rõ hành vi "nhờ nâng điểm hay xem điểm" và đưa nhận tiền. Năm người làm chứng khi bị xét hỏi đều khẳng định chỉ nhờ người trung gian hoặc trực tiếp các bị cáo xem điểm trước cho con, cháu trong kỳ thi THPT 2018. Không ai thừa nhận có thoả thuận hoặc đưa tiền.
Chị Nguyễn Thị Thuỷ (người làm chứng) cho biết con trai tham dự kỳ thi THPT 2018 nên nhờ bị cáo Trần Văn Điện (giáo viên) xem trước điểm. Chị biết Điện có thể có mối quan hệ nên "cứ nhờ vậy, được thì tốt, không thì thôi". Chị sau đó cũng không được bị cáo Điện thông báo lại kết quả và cũng không hứa hẹn hay trao đổi gì về vật chất.
Con trai chị Thuỷ được 28,1 điểm ba môn Toán, Lý, Tiếng Anh và đỗ vào trường công an nhân dân. Tuy nhiên sau khi chấm thẩm định thí sinh này bị hạ 17,75 điểm nên bị buộc thôi học.
"Chị nghĩ sao về số điểm bị hạ này?", chủ toạ hỏi. Chị Thuỷ đáp chỉ nhờ xem điểm nên rất ngạc nhiên khi con "bị giảm điểm nhiều như thế" sau khi Bộ Giáo dục và Đào tạo chấm thẩm định.
HĐXX cho hay, con trai chị Thuỷ được nâng 17,75 điểm cho ba môn nên sau khi chấm thẩm định đã bị trả về đúng điểm thực chất. Bị hạ số điểm khá cao nhưng con trai chị không khiếu nại về kết quả chấm thẩm định này.
Trùng với lời khai của chị Thuỷ, bị cáo Điện cho rằng chỉ nhờ bà Nguyễn Thị Hồng Nga (chuyên viên Phòng Khảo thí và Quản lý chất lượng, Sở Giáo dục và Đào tạo Sơn La) xem điểm cho con chị Thuỷ cùng ba thí sinh khác chứ không nhờ nâng điểm. Cho rằng có đến nhà như bà Nga khai nhưng ông Điện khẳng định chỉ đến chơi chứ không đưa tiền cảm ơn. Ông cũng không biết các thí sinh mà ông nhờ xem điểm trước được nâng điểm cho đến khi cơ quan điều tra thông báo.
"Bị cáo suy nghĩ gì khi nhờ xem trước điểm mà các thí sinh lại được tăng điểm?", chủ toạ hỏi. Ông Điện đáp rằng cũng không biết tại sao lại như vậy vì chỉ nhờ xem điểm. "Điểm này ở trên trời rơi xuống nên bị cáo không biết, đúng không", chủ toạ ngắt lời. Ông Điện nhỏ giọng nói "đúng ạ" và định trình bày thêm song bị mời về chỗ.
Ngược lại lời khai của ông Điện, bị cáo Nga khẳng định trước kỳ thi THPT ông Điện đến nhờ bà nâng điểm giúp cho bốn thí sinh. Sau khi nâng điểm thành công, ông Điện đến nhà đưa cho bà Nga 1,04 tỷ đồng tiền cảm ơn của gia đình bốn thí sinh. "Số tiền này bị cáo đã nộp một tỷ cho Cơ quan điều tra còn 40 triệu bị cáo Huynh đang vay nên yêu cầu anh Huynh nộp lại cho công an", bà Nga nói.
Theo cáo trạng, trước kỳ thi THPT 2018, ông Điện gặp bà Nga nhờ nâng điểm cho bốn thí sinh, trong đó có con trai chị Thuỷ. Sau khi có kết quả các trường hợp nhờ đều được nâng điểm, Điện đã đến gặp đưa cho bà Nga 1,04 tỷ đồng tiền cảm ơn của các gia đình.
Bị cáo Lò Văn Huynh (Phó Phòng Khảo thí và Quản lý chất lượng giáo dục) khai nhận nâng điểm cho con trai bà Lò Thị Trường (làm tự do) với giá 300 triệu đồng; nhận của Nguyễn Minh Khoa một tỷ đồng để nâng điểm cho 4 thí sinh đủ điểm đỗ vào trường công an. Khi sự việc bị phát giác, ông Khoa yêu cầu Huynh đưa lại một tỷ đồng để trả lại cho gia đình các thí sinh. Huynh sau đó đưa 1 tỷ đồng cho Lê Thanh Sơn (em vợ) để nhờ gửi lại cho Khoa nhưng sau đó đã nộp lại số tiền này cho cơ quan điều tra.
Tuy nhiên sau khi bị khởi tố bổ sung về tội Nhận hối lộ, ông Huynh lại thay đổi lời khai và cho rằng một tỷ đồng này là tiền bán đất và tiết kiệm gia đình cho Sơn vay để mua đất làm nhà.
Trả lời thẩm vấn tại toà chiều nay, ông Huynh phủ nhận đã cầm của Khoa một tỷ đồng, nói lúc đầu do "nhận thức chưa đầy đủ nên thừa nhận cho xong chuyện". Khi vụ án được điều tra bổ sung, ông Huynh nghĩ là khai đúng sự thật sẽ được giảm nhẹ. Ông Huynh đề nghị HĐXX trả lại số tiền này.
Về cáo buộc nhận 300 triệu đồng từ Lò Thị Trường để giúp nâng điểm cho con trai bà này, ông Huynh thừa nhận.
Đối chất sau đó, anh Lê Thanh Sơn (em vợ Huynh) cho biết nộp một tỷ đồng cho Cơ quan An ninh điều tra "do thương anh nên muốn khắc phục hậu quả". Tuy nhiên sau khi nộp, anh mới nhận ra đây là việc làm không đúng, đã đẩy anh trai vướng vòng lao lý. Anh Sơn đề nghị HĐXX tuyên trả lại cho mình một tỷ đồng này.
"Anh phải có căn cứ chứng minh nguồn gốc số tiền này thì HĐXX mới có lý do để trả lại", HĐXX nói. Anh Sơn khẳng định rằng số tiền này do vợ chồng ông Huynh cho vay để mua đất làm nhà chứ không liên quan gì vụ án. Trước kia anh khai đây là tiền nhận hối lộ của ông Huynh là không đúng.
Dự kiến trong một tuần từ ngày 21/5, TAND tỉnh Sơn La đưa 12 bị cáo ra xét xử về các tội Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong thi hành công vụ, Nhận hối lộ, Đưa hối lộ.