Phiên tòa dự kiến diễn ra trong một tuần do thẩm phán Quản Hữu Chiến làm chủ toạ. 15 luật sư đăng ký tham dự bào chữa và 87 người liên quan, làm chứng được tòa triệu tập.
Trong 12 bị cáo, 9 người bị tạm giam. Vừa bước xuống xe thùng, bị cáo Lò Thị Trường bật khóc nhìn xung quanh, bị cáo Hoàng Thị Thành (cựu cán bộ Hội nông dân huyện Quỳnh Nhai) đi không vững phải nhờ sự trợ giúp của hai cảnh sát. Khi phiên toà chưa bắt đầu, chủ toạ đi xuống khu vực dành cho bị cáo, hỏi thăm sức khoẻ của bà Thành. Đây là hai nữ bị cáo bị truy tố về tội Đưa hối lộ khi nhờ nâng điểm trong kỳ thi THPT quốc gia 2018 tổ chức tại Sơn La. Trong đó, bà Trường chi 300 triệu đồng.
HĐXX thông báo chỉ 4 trong 49 người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan, 11 trong 38 người làm chứng có mặt theo triệu tập. Cựu Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Hoàng Tiến Đức bị triệu tập với tư cách người làm chứng nhưng có đơn xin vắng mặt vì lý do sức khoẻ.
Sau khi thảo luận tại chỗ, chủ toạ cho hay phiên toà diễn ra trong nhiều ngày nên sẽ căn cứ tình hình thực tế để triệu tập những người vắng mặt hôm nay.
Vụ án từng được xét xử hồi tháng 10/2019 song TAND tỉnh Sơn La trả hồ sơ, yêu cầu làm rõ hành vi Đưa hối lộ, Nhận hối lộ bên cạnh tội danh truy tố duy nhất là Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong thi hành công vụ. Quy trình xử lý bài thi trắc nghiệm, việc niêm phong bài thi như thế nào, ở thời điểm nào... và trách nhiệm những người có liên quan cũng được yêu cầu làm rõ.
Bị cáo Lò Thị Trường. Ảnh: Phạm Dự
Theo cáo trạng, tại kỳ thi THPT quốc gia 2018, Phó giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Trần Xuân Yến đã lợi dụng chức vụ, nhận thông tin cá nhân của 13 thí sinh để chuyển cho bà Nguyễn Thị Hồng Nga (chuyên viên Phòng Khảo thí và Quản lý chất lượng) sửa bài thi, nâng điểm. Ông Yến còn cho phép thành viên tổ xử lý bài thi trắc nghiệm sửa bài thi cho nhiều thí sinh khác.
Sau mỗi lần can thiệp, bà Nga cùng Đặng Hữu Thuỷ (hiệu phó trường THPT Tô Hiệu) xoá, quét lại bài thi và thay đổi giờ hệ thống trên máy tính để phù hợp với thời gian quét ảnh bài thi gốc trước đó. Bà Nga bị cáo buộc chủ động thống nhất với đồng bọn về thời gian đến địa điểm rút bài thi và trực tiếp chuẩn bị phương tiện phục vụ việc sửa bài.
Bị cáo Nguyễn Minh Khoa. Ảnh: Phạm Dự
Nhà chức trách cáo buộc, bà Nga khi thực hiện nhiệm vụ đã nhận 1,04 tỷ đồng của Trần Văn Điện (giáo viên) để nâng điểm cho bốn thí sinh. Hơn nữa khi chấm thi, bà còn nhận thông tin của 16 thí sinh từ những người khác để trực tiếp sửa, nâng điểm.
Ông Lò Văn Huynh (Phó Phòng Khảo thí và Quản lý chất lượng giáo dục) nhận của ông Nguyễn Minh Khoa (thượng tá, Phó Phòng An ninh chính trị nội bộ, Công an tỉnh Sơn La) một tỷ đồng để nâng điểm cho hai thí sinh.
Bà Cầm Thị Bun Sọn (Phó phòng Chính trị Tư tưởng) nhận 440 triệu đồng của bà Hoàng Thị Thành để sửa bài thi cho một thí sinh. Ông Huynh nhận của bà Lò Thị Trường 300 triệu đồng để giúp nâng điểm cho con trai bà Trường.
Cáo trạng nêu 12 người vì động cơ vụ lợi và lợi dụng chức vụ đã cùng nhau nhận thông tin, tác động nâng điểm cho 44 thí sinh, từ 29/6 đến 3/7/2018.
Bị cáo Lò Văn Huynh bị áp giải đến phiên tòa trong sáng 21/5. Ảnh: Phạm Dự
Trong 12 bị cáo, 8 người bị truy tố về tội Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong thi hành công vụ, gồm: Yến, Thuỷ, Nga, Sọn, Huynh và Đỗ Khắc Hưng (cựu trung tá, cán bộ Phòng An ninh chính trị nội bộ, Công an tỉnh Sơn La), Nguyễn Thanh Nhàn (cựu phó trưởng phòng Khảo thí và Quản lý chất lượng giáo dục), Đinh Hải Sơn (cựu thiếu tá, cựu đội phó đội giáo dục, Phòng An ninh chính trị nội bộ, Công an tỉnh Sơn La). Khung hình phạt tới 10 năm tù.
Bị cáo Huynh, Nga, Sọn bị truy tố thêm tội Nhận hối lộ. Trong đó, ông Huynh, bà Nga bị truy tố theo khoản 4, điều 354 Bộ luật Hình sự với khung hình phạt từ phạt từ 20 năm đến chung thân hoặc tử hình.
4 người bị truy tố về tội Đưa hối lộ là Khoa, Điện, Thành, Trường. Trong đó, bà Thành, Trường bị truy tố khung hình phạt 2-7 năm tù; ông Khoa, Điện 12-20 năm tù.