Ngày 27/8, Duboise, 55 tuổi, ra khỏi cánh cổng chăng dây thép gai của nhà tù bang Florida và bước vào vòng tay chào đón của mẹ, chị gái, và người luật sư đã giúp ông được tự do.
Duboise nói cảm thấy nhẹ nhõm khôn tả và không thấy bất mãn chút nào. "Nếu cứ giữ sự thù hận và chua xót trong lòng, bạn sẽ mất đi những niềm vui khác", Duboise chia sẻ. Ông thú thật không biết tương lai sẽ ra sao nhưng đã học nghề lắp điều hòa và sửa ống nước trong thời gian ở tù.
Robert Duboise ôm mẹ già sau khi được tự do. Ảnh: Martha Asencio-Rhine/Tampa BayTimes.
Duboise ngồi tù từ năm 1983 sau khi bị kết tội hiếp dâm và sát hại Barbara Grams, 19 tuổi, trên đường cô đi bộ về từ nơi làm việc tại hạt Hillsborough, bang Florida.
Chứng cứ buộc tội chủ yếu dựa vào vết răng cắn, loại chứng cứ hiện bị nhận định là không đáng tin cậy, cùng với lời khai bất lợi của đặc tình trại giam, vốn cũng là nhân tố chung trong nhiều vụ án oan. Ban đầu, Duboise lãnh án tử hình nhưng được giảm xuống còn chung thân sau kháng cáo.
Ngay từ đầu, Duboise luôn kêu oan. Năm 2007, ông đệ đơn yêu cầu giám định mẫu ADN lạ thu được từ trên người nạn nhân, nhưng chứng cứ được trình ra trước tòa đã bị tiêu hủy từ năm 1990. Yêu cầu của Duboise vì thế bị bác bỏ.
Năm 2018, vụ án của Duboise được Dự án Vô tội, tổ chức phi lợi nhuận chuyên giúp lật lại án oan, tiếp nhận. Sau quá trình tìm kiếm, luật sư của tổ chức bất ngờ phát hiện mẫu ADN cũ từ bộ kit thu thập chứng cứ hiếp dâm vẫn được lưu trữ tại phòng giám định pháp y hạt Hillsborough.
Kết quả xét nghiệm ngày 20/8 loại trừ Duboise là hung thủ và trùng khớp với hai người khác, một người trong đó đang bị điều tra. Người này không được công khai danh tính nhưng "không còn đe dọa tới cộng đồng", theo Andrew Warren, công tố viên bang Florida.
Hành trình đi tìm công lý của Duboise vẫn chưa kết thúc vì trên giấy tờ, ông vẫn mang thân phận người có tiền án. Duboise được trả tự do là nhờ thẩm phán sửa án chung thân thành tù có thời hạn bằng với thời gian đã chấp hành án. Ngày 14/9, thẩm phán sẽ tổ chức cuộc điều trần để các bên có thể lật ngược hoàn toàn bản án.
Sau trường hợp của Duboise, tòa án hạt Hillsborough hiện đặt ra quy định mới yêu cầu phải lưu trữ mọi chứng cứ trong vụ án hình sự cho tới sau khi bị cáo đã chết.
Quốc Đạt (Theo Tampa Bay Times, New York Times)