Bộ Giáo dục và Đào tạo đã quyết định cấm giáo viên dạy thêm cho chính học sinh mà mình giảng dạy trên lớp. Quyết định này dù vấp phải nhiều ý kiến trái chiều, nhưng bản thân tôi lại hoàn toàn ủng hộ. Tại sao vậy?
Thứ nhất, học thêm đã biến tướng nhiều, gây hậu quả nghiêm trọng. Ban đầu, việc học thêm nhằm giúp học sinh củng cố kiến thức. Tuy nhiên, hiện nay nó mang tính chất đối phó nhiều hơn là học tập thực sự. Học sinh tham gia lớp học thêm không phải vì nhu cầu tiếp thu kiến thức, mà do áp lực từ giáo viên hoặc sợ bị thiệt thòi nếu không học.
Điều này gây ra nhiều hệ lụy như: Lãng phí thời gian và tiền bạc (học sinh không có thời gian nghỉ ngơi, phụ huynh tốn kém chi phí nhưng chất lượng giáo dục không cải thiện. Nhiều gia đình có hoàn cảnh khó khăn nhưng vẫn phải gồng mình đóng tiền học thêm vì sợ con em bị bỏ lại phía sau); ảnh hưởng tâm lý (việc học quá tải gây căng thẳng, giảm động lực học tập. Học sinh không còn hứng thú học tập mà chỉ học vì áp lực, dẫn đến tình trạng học đối phó, gian lận trong kiểm tra và thi cử).
Thứ hai, sự tôn trọng của học sinh đối với giáo viên giảm sút. Việc giáo viên dạy thêm có thể khiến học sinh cảm thấy bị ép buộc, từ đó giảm dần sự tôn trọng. Điều này ảnh hưởng đến mối quan hệ thầy trò, khiến giáo viên trở thành "dịch vụ giáo dục" hơn là người truyền đạt tri thức. Trước đây, hình ảnh người thầy luôn gắn liền với sự tận tụy, lòng yêu nghề, nhưng khi dạy thêm vì lợi ích cá nhân, một số giáo viên có thể làm mất đi sự cao quý của nghề.
>> 'Dừng dạy thêm chỉ là chữa phần ngọn'
Vậy làm gì để quy định siết dạy thêm phát huy được hiệu quả tối đa?
Chương trình học hiện nay quá nặng, quá tải, khiến học sinh không thể tiếp thu hết kiến thức trên lớp. Một số môn học có khối lượng bài tập lớn, yêu cầu học sinh phải ôn luyện thêm ngoài giờ học mới có thể hiểu hết nội dung. Nếu chương trình được thiết kế hợp lý hơn, học sinh sẽ hạn chế được tối đa học thêm.
Trình độ của giáo viên cũng có sự chênh lệch. Một số giáo viên chưa giỏi trong việc truyền đạt kiến thức, làm học sinh khó hiểu bài. Do vậy, cần nâng cao chất lượng đào tạo giáo viên để họ có thể giảng dạy hiệu quả hơn ngay trong giờ chính khóa, giảm bớt nhu cầu học thêm.
Ngoài ra, cũng cần có giải pháp cho học sinh yếu. Các em này cần hỗ trợ để theo kịp chương trình trên lớp. Các trường có thể tổ chức lớp phụ đạo miễn phí, các chương trình học kèm với sự hướng dẫn của các giáo viên có kinh nghiệm để giúp đỡ học sinh yếu kém không bị bỏ lại.
Thu nhập của giáo viên từ dạy thêm cũng là một vấn đề cần cân nhắc. Nhiều giáo viên phản đối lệnh cấm trên vì thu nhập từ dạy thêm chiếm phần lớn tổng thu nhập của họ. Tuy nhiên, so sánh với các ngành nghề khác, có thể thấy công việc nào cũng có những góc khuất. Chẳng hạn như nhân viên ngân hàng phải làm việc ngoài giờ, áp lực doanh số cao; nhân viên y tế phải trực đêm, làm việc căng thẳng; nhân viên IT phải đối mặt với deadline khắt khe, liên tục cập nhật kiến thức; nhân viên xây dựng phải làm việc trong điều kiện khắc nghiệt, thời gian kéo dài...
Thế nên, dù giáo viên cũng có những khó khăn riêng, nhưng nếu quá phụ thuộc vào dạy thêm, xem đây là nguồn thu nhập chính, thì hình ảnh giáo viên trong mắt học sinh và phụ huynh sẽ bị ảnh hưởng tiêu cực. Nếu chính sách lương giáo viên được cải thiện, việc dạy thêm sẽ không còn là vấn đề bức thiết.
Vậy quản lý dạy thêm thế nào để đảm bảo công bằng? Tôi cho rằng, thay vì cấm hoàn toàn, có một giải pháp khả thi hơn, đó là quản lý dạy thêm theo hướng cấp phép và thu thuế hợp lý để đảm bảo bình đẳng giữa các ngành nghề. Việc thu thuế từ dạy thêm sẽ giúp minh bạch thu nhập của giáo viên, đảm bảo công bằng với các ngành nghề khác trong xã hội. Bên cạnh đó, nhà nước có thể đặt ra quy định rõ ràng về điều kiện dạy thêm, tránh tình trạng ép buộc học sinh.
Tóm lại, việc cấm giáo viên dạy thêm cho học sinh chính khóa là quyết định đúng đắn nhằm hạn chế tiêu cực trong giáo dục. Để chính sách này hiệu quả, chúng ta cần cải thiện chất lượng giáo dục, hỗ trợ giáo viên và đảm bảo quyền lợi học sinh. Nhà nước nên hướng đến mô hình giáo dục mà học sinh không cần học thêm vẫn đạt kết quả tốt.
Đồng thời, cần có các biện pháp hỗ trợ giáo viên cả về mặt thu nhập lẫn điều kiện làm việc để họ có thể chuyên tâm giảng dạy thay vì tìm kiếm thu nhập từ dạy thêm. Bên cạnh đó, phụ huynh và học sinh cũng cần thay đổi tư duy, không xem học thêm là con đường duy nhất để đạt được thành tích cao.
- Cô giáo lớp 1 thúc ép tôi cho con đi học thêm
- Ám ảnh giáo viên dạy thêm thu nhập 40 triệu
- Không dám sinh tiếp vì 'hết hơi' đưa đón con học thêm tối ngày
- 'Nhà trường tổ chức dạy thêm thay vì để giáo viên dạy tại nhà'
- Phụ huynh nháo nhác khi tôi dừng dạy thêm
- Tôi ngăn vợ mở lớp dạy thêm vì sợ mang tiếng 'làm tiền'