"Các năng lực cơ bản vẫn còn yếu, những công nghệ cốt lõi lại nằm trong tay người ngoài, nguy cơ bị 'đánh vào yết hầu' và 'tuột xích' đã tăng đáng kể", Miêu Vu, cựu bộ trưởng Công nghiệp và Công nghệ Thông tin Trung Quốc, cho biết trong bài phát biểu tại hội nghị Chính trị Hiệp thương Nhân dân (CPPCC) hôm 7/3.
Trung Quốc gần đây trở thành quốc gia sản xuất hàng đầu thế giới, chiếm hơn một phần ba sản lượng cầu, được thúc đẩy do nhu cầu trong nước để sản xuất mọi mặt hàng từ xe cộ tới máy móc công nghiệp. Tuy nhiên, bài phát biểu của ông Miêu đề cập tới những trở ngại khiến Trung Quốc phát mất 30 năm mới đạt mục tiêu trở thành "siêu cường sản xuất".
Cựu bộ trưởng này cho rằng sự phụ thuộc quá nhiều của các ngành công nghiệp Trung Quốc vào những sản phẩm công nghệ cao của Mỹ như chất bán dẫn đã tạo ra điểm yếu cho nền kinh tế lớn thứ hai toàn cầu này.
Khi nền kinh tế Trung Quốc chuyển sang mô hình dựa trên dịch vụ và các nhà máy sản xuất công nghiệp nặng gây ô nhiễm bị hạn chế, sản lượng sản xuất của nước này đã giảm. Năm 2020, lĩnh vực sản xuất chế tạo chỉ chiếm hơn một phần tư tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Trung Quốc, mức thấp nhất kể từ năm 2012.
Cựu bộ trưởng Công nghiệp và Công nghệ Thông tin Trung Quốc Miêu Vu tại một sự kiện ở tỉnh Hải Nam hồi tháng 3/2019. Ảnh: Reuters.
"Tỷ lệ sản lượng sản xuất trên GDP giảm quá sớm và quá nhanh, không chỉ ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế, việc làm, mà còn tạo ra lỗ hổng an ninh cho các ngành công nghiệp của chúng ta cũng như làm giảm khả năng đối phó với rủi ro, cạnh tranh toàn cầu", ông Miêu, hiện là thành viên của CPPCC, nói thêm.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hồi tháng 11 năm ngoái cũng nhận định ngành sản xuất nước này đổi mới "chưa đủ" và các công ty cần phải xử lý những công nghệ bị "tắc nghẽn" để tiến tới đổi mới hoàn toàn.
"Ngành công nghiệp sản xuất Trung Quốc đã đạt những thành tựu to lớn những năm gần đây. Tuy nhiên, tình trạng 'lớn nhưng không mạnh' và 'toàn diện nhưng chưa đủ tốt' vẫn chưa được cải thiện", ông Miêu nói.
Cựu bộ trưởng Trung Quốc cũng liệt kê thêm những rào cản với sự phát triển của lĩnh vực sản xuất như áp lực thuế, thiếu người tài, công nghệ cao và cần tăng cường hỗ trợ tài chính lập tức.
"Chúng ta phải duy trì quyết tâm chiến lược của mình, luôn sáng suốt và hiểu sâu sắc những lỗ hổng cùng khiếm khuyết", ông Miêu nhấn mạnh.
Quốc hội Trung Quốc hôm 5/3 đã công bố kế hoạch toàn diện nâng cấp năng lực sản xuất với 8 lĩnh vực ưu tiên nhằm tăng khả năng cạnh tranh toàn cầu. Trong kế hoạch 5 năm lần thứ 14, Trung Quốc đặt mục tiêu khắc phục các khâu yếu kém trong các lĩnh vực chính, phần mềm, vật liệu và hệ thống cơ bản.
Ngọc Ánh (Theo Reuters)