Hôm qua 15/9, Federer thông báo treo vợt sau 25 mùa giải chuyên nghiệp, để lại di sản đồ sộ cho thể thao thế giới với 103 danh hiệu ATP Tour, gồm 20 Grand Slam, 310 tuần ở vị trí số một thế giới và vô số kỷ lục khác.
Ở đỉnh cao sự nghiệp, Federer chơi thứ quần vợt đẹp và chính xác đến khó tin. Anh không chỉ phát triển bản thân mà còn nâng tầm quần vợt khi buộc chính các đối thủ - mà nhiều người trong số họ treo ảnh của anh trong phòng ngủ - phải cải thiện để có cơ hội cạnh tranh và bắt kịp.
Federer chỉ giành một danh hiệu Roland Garros nhưng là mẫu tay vợt có thể chơi tốt trên mọi bề mặt, nhờ kết hợp kỹ thuật với thể lực, chiến thuật và sự phán đoán. Federer có thời gian thống trị gần như tuyệt đối, với năm lần liên tiếp vô địch Mỹ Mở rộng và Wimbledon, thắng 20 trong 23 trận bán kết Grand Slam liên tiếp, cùng kỷ lục 237 tuần liên tiếp giữ đỉnh bảng điểm ATP.
Federer cống hiến thứ quần vợt mê hoặc người xem và không ngừng cải thiện nó. Trong suốt sự nghiệp, anh đã cộng tác với những HLV Tony Roche, Paul Annacone, Stefan Edberg và Ivan Ljubicic để thay đổi một phần lối chơi, thử nghiệm chiến thuật. Sự cạnh tranh của các đàn em, tiêu biểu là Rafael Nadal và Novak Djokovic, cũng buộc Federer phải phát triển quả giao bóng, cách vô-lê và cú trái một tay.
Federer dẫn đầu kỷ nguyên vàng quần vợt đơn nam. Mỗi trận của anh với Nadal (16 thắng – 24 thua) và Djokovic (23-27) đều thu hút lượng lớn người xem. Nhiều trận trong số này được ATP chọn là những trận kinh điển bậc nhất lịch sử, để lại cảm xúc mạnh với hàng triệu người trên thế giới.
Sự chuyên nghiệp giúp Federer kéo dài thời gian thi đấu vắt qua bốn thập kỷ, từ khi anh chơi chuyên nghiệp năm 1998. Huyền thoại Thụy Sĩ tới nay vẫn là nhà vô địch Grand Slam đơn nam lớn tuổi thứ hai trong lịch sử khi đăng quang Australia Mở rộng 2018. Federer đứng ở top 10 ATP tổng cộng 968 tuần, trong giai đoạn 2002 đến 2021. Anh thắng 1.251 trận, nhiều thứ hai lịch sử sau Jimmy Connors (1.274).
Federer là nhân vật ảnh hưởng lớn nhất tới ATP Tour ba thập kỷ qua, khi từng giữ vai trò Chủ tịch Hội đồng các tay vợt trong sáu năm (2008-2014). Anh đưa ra nhiều sáng kiến cần thiết để nâng tầm quần vợt khi môn thể thao này có dấu hiệu giảm sức hút so với các môn hàng đầu khác. Federer cũng giúp tái cấu trúc ATP Tour và mở ra kỷ nguyên thành công mới về mặt tài chính của hệ thống.
Phong thái lịch thiệp giúp Federer được ví như Pele của bóng đá và Jack Nicklaus của golf. Anh đoạt giải Tay vợt được người hâm mộ yêu thích nhất liên tục từ 2003 đến 2021, dù trải qua nhiều quãng thời gian gián đoạn thi đấu vì chấn thương.
Trong thông báo giải nghệ hôm 15/9, Federer nói quần vợt đối xử hào phóng với anh, vượt xa những gì từng tưởng tượng. Federer vì thế cũng cho đi nhiều tài sản, với quỹ từ thiện đã quyên góp hàng chục triệu USD cho giáo dục Nam Phi và Thụy Sĩ. Dù trải qua ba ca phẫu thuật đầu gối trong hai năm gần đây, anh vẫn thường xuyên có mặt ở châu Phi cho những chuyến đi từ thiện, mới nhất ở Malawi tháng 5 vừa qua.
Federer tạm biệt các giải đấu chính thức ở tuổi 41, sau 14 tháng vật lộn với đầu gối. Anh dự kiến không đánh đơn ở Laver Cup tuần tới, mà có thể chỉ đánh đôi. Đó sẽ là dịp cuối để người hâm mộ xem "Tàu tốc hành" chơi một giải đấu chính thức của ATP. Theo dự kiến, Nadal, Djokovic và Andy Murray sẽ cùng góp mặt để chia tay đàn anh.
Federer không phải người giành Grand Slam và vô địch ATP Tour nhiều nhất trong lịch sử, nhưng chắc chắn sẽ được nhớ cho tới khi quần vợt còn được chơi.
Vy Anh (theo ATP)