Sở Giao thông Vận tải Hà Nội và đơn vị tư vấn là trường Đại học Giao thông Vận tải vừa hoàn tất Đề án thu phí phương tiện vào nội đô, dự kiến trình UBND thành phố vào cuối tháng 10.
Trong Đề án này, đơn vị tư vấn đã xác định ranh giới thu phí từ vành đai 3 (cầu Thanh Trì - Pháp Vân - Mai Dịch - Phạm Văn Đồng - Tây Hồ Tây - Võ Chí Công - Cầu Nhật Tân - Hoàng Sa - Trường Sa - Lý Sơn - Nguyễn Văn Linh - Vành đai 3); chu vi khu vực thu phí khoảng 51 km, diện tích 150 km2.
Đề án nêu dự kiến 68 vị trí với 87 trạm thu phí đặt bên trong ranh giới vành đai 3, nằm trên các trục đường hướng tâm vào trung tâm thành phố. Một số vị trí dự kiến đặt tại nút giao Nguyễn Trãi - Khuất Duy Tiến, Nút giao Big C Thăng Long, Lê Văn Lương, Xuân Thủy, Giải Phóng, Cổ Linh - cao tốc Hà Nội - Hải Phòng, Hoàng Quốc Việt, Võ Chí Công, cầu Đông Trù, cầu Chương Dương, cầu Thanh Trì...
Các phương tiện đi đường vành đai 3, xe quá cảnh, không vào trung tâm sẽ không phải trả phí.
Ùn tắc giao thông ở khu vực đường Nguyễn Chí Thanh giao Trần Duy Hưng, tháng 1/2021. Ảnh: Phương Sơn
Theo đơn vị tư vấn, dự kiến thời gian thu phí xe từ 5 đến 21h hàng ngày, chia ra các khung giờ cao điểm và thấp điểm. Tại mỗi vị trí sẽ lắp đặt cổng thu phí tự động và hệ thống camera, không có người thu trực tiếp. Ôtô đi qua không phải dừng, tiền phí được trừ trong tài khoản của chủ xe.
Hệ thống thu phí tự động này đáp ứng xe lưu thông tốc độ tối đa 70 km/h. Các chủ phương tiện sẽ phải mở tài khoản để phục vụ thu phí cũng như nộp phạt khi vi phạm giao thông. Ngoài ra, hệ thống thu phí này sẽ đồng bộ với thu phí tự động trên các quốc lộ, cao tốc.
Đơn vị tư vấn đưa ra các mức phí phương tiện lúc cao điểm khác thấp điểm; phí vé tháng, vé lượt cho các phương tiện khác nhau. Người dân sống gần trạm thu phí, xe ưu tiên được miễn giảm. Xe kinh doanh vận tải có mức phí thấp để không ảnh hưởng chi phí sản xuất, lưu thông hàng hóa. Xe chở khách công cộng có mức phí thấp hơn xe cá nhân...
Lộ trình triển khai chia theo theo các giai đoạn, trong đó hoàn thiện đề án, ban hành mức phí vào năm 2021-2025; từ năm 2025-2030 tổ chức thí điểm tại một số vị trí, sau đó có tổng kết, đánh giá, rút kinh nghiệm.
"Việc thu phí phương tiện cơ giới vào nội đô nhằm hạn chế số xe cơ giới, là khoản thu mà người sử dụng ôtô phải trả khi đi vào khu vực có nguy cơ ùn tắc giao thông trong thời điểm nhất định", đề án nêu.
Đây là loại phí mới, mang tính trách nhiệm khi buộc chủ xe phải gánh chịu một phần chi phí cho hoạt động gây ra ùn tắc giao thông của mình. Phí này không đặt mục đích thu ngân sách lên hàng đầu mà xác định phi lợi nhuận, tác động để người dân lựa chọn tuyến đường, phương tiện phù hợp với nhu cầu của mình; đồng thời góp phần hướng người dân dần chuyển đổi phương tiện cá nhân sang công cộng, hình thành văn hóa đi bộ.
Theo đại diện Sở Giao thông Vận tải Hà Nội, đề án thu phí phương tiện sẽ được trình UBND thành phố và các cấp có thẩm quyền xem xét thông qua. Sau khi đề án được phê duyệt, dự án báo cáo khả thi sẽ tính toán cụ thể hơn vị trí trạm thu phí, mức phí, công nghệ thu.
Hà Nội hiện có khoảng 6,4 triệu phương tiện, trong đó xe máy là 5,6 triệu; ôtô 600.000, thêm khoảng 2 triệu phương tiện vãng lai.
Năm 2017, HĐND TP Hà Nội đã thông qua Đề án tăng cường quản lý xe cá nhân đến năm 2020, tầm nhìn 2030, trong đó xác định nhiệm vụ xây dựng thu phí phương tiện cơ giới vào khu vực có nguy cơ ùn tắc, là một trong các giải pháp để hạn chế xe cá nhân và ô nhiễm môi trường.