Quốc lộ 19 dài 243 km, là tuyến nối các tỉnh Tây Nguyên, song nhỏ hẹp, nhiều đoạn xuống cấp, xe chạy khó khăn. Giữa năm 2021, Bộ Giao thông Vận tải triển khai dự án nâng cấp, sửa chữa gần 150 km trên tuyến, dự kiến hoàn thành năm 2023.
Tuyến đường từ cảng Quy Nhơn (Bình Định) đến cửa khẩu Lệ Thanh (Gia Lai), giúp kết nối vùng Tây Nguyên với Duyên hải miền Trung. Đồ họa: Khánh Hoàng
Sau hơn 15 tháng, dự án mới đạt 27% khối lượng thi công. Nhiều đoạn nhà thầu chỉ mới múc đất lên rồi để đó, cây cỏ mọc um tùm, nước mưa đọng vũng lớn.
Một số đoạn thiếu cọc tiêu hướng dẫn, dây phản quang, rào chắn cảnh báo; biển báo đặt chưa đúng nơi quy định và không có người điều tiết xe qua lại khi đang thi công...
Cầu tạm đoạn qua xã K'dang, huyện Đăk Đoa, thường ùn tắc nhưng không có người trực hướng dẫn phân luồng giao thông.
Mương nước bị vỡ, sắt thép chỏng chơ bên đường.
Đợt mưa lớn hồi tháng 8 cuốn trôi đất đá tràn ra quốc lộ gây ách tắc giao thông.
Ông Lê Tuấn Mạnh, Phó giám đốc Ban quản lý dự án 2, cho biết quá trình thi công gặp nhiều khó khăn do địa bàn thường xuyên mưa lớn, nước và đất đá tràn vào nhà dân. Có khoảng 1.000 khối đá cấp phối đã bị nước cuốn trôi.
Ngoài ra dự án chậm trễ, bầy hầy còn do nhà thầu yếu kém. "Bên bảo hiểm đang đánh giá, thẩm định, cái nào lỗi do thi công sẽ đền bù cho người dân", ông Mạnh nói.
Đất, đá từ quốc lộ theo dòng nước lũ lấp ruộng lúa của người dân hai bên đường hồi giữa tháng 9. Nhiều vị trí bị sạt lở, cuốn trôi cây trồng.
Ông Nguyễn Bé (73 tuổi, ngụ xã Kdang, huyện Đăk Đoa) nói trong tháng 8, nhà của ông hứng chịu 4 đợt nước lũ tràn từ quốc lộ 19. Đợt đầu tiên nước cuồn cuộn làm sập tường rào, cuốn trôi nhiều cây trồng.
Để đảm bảo an toàn, ông phải bỏ 5 triệu đồng xây lại và dùng dây cáp giữ chặt bức tường. "Đơn vị thi công đào đường xong, không dọn khiến mương nước nghẹt, hễ mưa nước tràn vào nhà dân. Trời nắng bụi tung mù mịt", ông Bé nói.
Sợ nước tràn vào nhà, nhiều hộ dân hai bên đường đóng cọc, dùng bao đất, cát chắn trước cửa nhà. Theo UBND xã K'Dang, đợt mưa hôm 15/9, 38 hộ dân trong xã bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Nước lớn, chảy xiết cuốn đất, đá vào nhà, làm nhiều tủ lạnh, máy giặt của người dân hư hỏng.
Sợ người đi đường, nhất là các em học sinh bị ngã, anh Chu Công Hiếu đã dùng xẻng xúc đá lấp ổ voi, ổ gà trên quốc lộ 19.
Nắp mương thoát nước vứt nghiêng ngả khắp nơi.
Theo Ban quản lý dự án 2, đến nay tổng khối lượng thi công chưa đạt 1/3 dự án, chủ yếu cầu, rãnh dọc, cống. Nhiều tháng qua nhà thầu không thể thi công do Gia Lai đang mùa mưa, khiến hai gói đoạn qua huyện Đăk Đoa và Mang Yang chậm tiến độ.
"Còn 7 tháng, Ban thường xuyên tăng cường đúc thốc nhà thầu hoàn thành tiến độ", ông Lê Tuấn Mạnh, Phó giám đốc Ban quản lý dự án 2 nói.
Tuyến đường xuất hiện hàng trăm ổ voi, ổ gà gây nguy hiểm, nhất là vào ban đêm. Trước đó, các nhà thầu bị Cục Đường bộ xử phạt do tuyến phát sinh nhiều vị trí hư hỏng, ổ gà, bong tróc (trên mặt đường cũ) nhưng không được vá sửa, bảo đảm an toàn.
Trần Hoá