Dữ liệu theo dõi hàng không dân sự hôm 20/4 cho thấy hai trinh sát cơ RC-135S Cobra Ball của Mỹ với số đuôi 62-4128 và 61-2663 đồng loạt cất cánh từ căn cứ không quân Eielson ở bang Alaska, sau đó di chuyển theo đội hình trên biển Bering, gần vùng Viễn Đông của Nga.
Hai trinh sát cơ RC-135S được Mỹ triển khai cùng thời điểm Nga phóng thử tên lửa đạn đạo xuyên lục địa (ICBM) RS-28 Sarmat, một trong 6 siêu vũ khí được Tổng thống Vladimir Putin công bố đầu năm 2018.
Nhiệm vụ của hai chiếc RC-135S dường như nhằm theo dõi các đầu đạn hồi quyển độc lập (MIRV) của tên lửa Sarmat khi chúng lao xuống khu vực mục tiêu ở bãi thử Kura tại bán đảo Kamchatka.
Đường bay của biên đội RC-135S Mỹ trên biển Bering hôm 20/4. Đồ họa: ADS-B Exchange.
Robert S. Hopkins, cựu phi công Mỹ từng vận hành 17 biến thể C-135, cho rằng đợt xuất kích của biên đội Cobra Ball lần này là động thái bất thường và chưa có tiền lệ.
"Tôi chưa từng thấy nhiệm vụ nào huy động cùng lúc hai chiếc RC-135S suốt hàng chục năm qua. Không quân Mỹ từng triển khai đồng thời máy bay RC-135S số đuôi 59-1491 và RC-135E số đuôi 62-4137 thực hiện một nhiệm vụ, nhưng điều này rất hiếm gặp. Cả hai máy bay đều đã bị rơi trong các sự cố đầu và giữa năm 1969", ông nói.
Một chiếc RC-135S Mỹ cất cánh làm nhiệm vụ hồi năm 2019. Ảnh: USAF.
Hopkins cho biết không quân Mỹ trước đây chỉ có hai máy bay RC-135S, chúng luân phiên làm nhiệm vụ và nằm bảo dưỡng, hoặc được triển khai cho các nhiệm vụ riêng biệt. Điều này không thay đổi ngay cả khi Mỹ bổ sung chiếc Cobra Ball thứ ba vào biên chế.
Thomas Newdick, bình luận viên quân sự của Drive, nhận định lần triển khai cùng lúc hai trinh sát cơ RC-135S này cho thấy tình báo Mỹ đang cố gắng tận dụng cơ hội để thăm dò Sarmat, mẫu tên lửa mới nhất của lực lượng hạt nhân Nga trong lần thử nghiệm hoàn chỉnh đầu tiên.
Tính năng siêu tên lửa Sarmat của Nga. Bấm vào ảnh để xem chi tiết.
Hai máy bay này có thể theo dõi những khu vực riêng biệt trên đường bay của đầu đạn MIRV được giải phóng từ tên lửa Sarmat, cũng như mang theo cảm biến khác nhau để tăng khả năng giám sát.
RC-135S Cobra Ball là máy bay chuyên thu thập dữ liệu tình báo tín hiệu và đo đạc (MASINT), được trang bị nhiều thiết bị điện tử và quang - điện tử. Nó thường được triển khai để giám sát tín hiệu liên quan đến tên lửa, hoặc trực tiếp theo dõi tên lửa đạn đạo đang lấy độ cao hoặc lao xuống khí quyển từ khoảng cách xa. Cánh và động cơ bên phải những chiếc RC-135S luôn được sơn màu đen để tránh phản xạ ánh sáng vào cảm biến quang học.
Mẫu tên lửa đạn đạo Nga có tầm bắn bao phủ toàn cầu. Video: BQP Nga.
"Vụ thử tên lửa Sarmat là sự kiện lớn, bởi đây là hệ thống triển khai vũ khí hạt nhân chiến lược hoàn toàn mới, có thể đóng vai trò xương sống của lực lượng tên lửa đạn đạo đặt trong giếng phóng Nga trong những năm tới. Chuyến bay của biên đội RC-135S cho thấy giới chức tình báo Mỹ muốn dùng mọi cách có thể để thu thập thông tin về tên lửa Sarmat", Newdick nhận xét.
Vũ Anh (Theo Drive)