Quan chức Mỹ giấu tên hôm nay cho biết nhóm lính đặc nhiệm Mỹ và Niger bị phục kích hôm 3/10 ở khu vực biên giới giữa Niger và Mali có thể là do dân làng Tongo Tongo báo tin cho phiến quân. Nhóm tuần tra đã dừng chân ở ngôi làng này trong nhiều giờ trước khi xảy ra cuộc phục kích làm 4 lính Mỹ và 5 binh sĩ Niger thiệt mạng, Sputnik đưa tin.
Tướng Joseph F. Dunford Jr., chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ, cho biết 50 tay súng thân tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng đã phục kích nhóm tuần tra, gồm 12 đặc nhiệm Mỹ và 30 binh sĩ Niger, khi họ đang trở về căn cứ. Đơn vị này có nhiệm vụ hỗ trợ biệt kích Mỹ săn tìm một thành viên cấp cao của AQIM, chi nhánh al-Qaeda tại khu vực Bắc Phi.
Nhiệm vụ tuần tra bắt đầu vào ngày 2/10, ban đầu diễn ra một cách bình thường. Lực lượng Mỹ - Niger đã thực hiện 29 cuộc tuần tra trinh sát trong vòng 6 tháng trước đó mà không xảy ra sự cố nào. Khi phát hiện một thành viên AQIM đã rời khỏi khu vực, các binh sĩ bắt đầu tìm kiếm dấu vết của hắn. Mức độ cảnh giác của nhóm tuần tra ở mức thấp do khả năng đấu súng được nhận định là khó xảy ra.
Sáng hôm sau, đội tuần tra Mỹ - Niger tới ngôi làng Tongo Tongo. Họ gặp gỡ và nói chuyện với các già làng, do một thủ lĩnh thân IS từng sinh sống tại đây.
"Một già làng đã tìm cách cầm chân chúng tôi lâu nhất có thể. Ông ấy dẫn chúng tôi đi thăm cả gia đình, thậm chí còn cho xem một con dê sắp làm thịt để tiếp đón chúng tôi", lính Mỹ sống sót sau vụ phục kích cho biết. Quan chức Mỹ giấu tên nhận định đây chính là thời điểm dân làng báo tin cho các tay súng phiến quân.
Chỉ một thời gian ngắn sau khi rời làng Tongo Tongo, nhóm tuần tra bị 50 tay súng IS tấn công bằng nhiều loại vũ khí bộ binh. Lực lượng này không có liên hệ với phiến quân AQIM mà đặc nhiệm Mỹ đang tìm kiếm.
Sau một giờ giao tranh, lính Mỹ mới gọi yểm trợ từ không quân Pháp. Tiêm kích Pháp mất thêm một tiếng để đến nơi và giải vây cho liên quân Mỹ - Niger. Tuy nhiên, ba đặc nhiệm Mỹ và 5 lính Niger đã thiệt mạng sau trận đấu súng. Thi thể của đặc nhiệm Mỹ thứ tư được tìm thấy sau đó hai ngày.
Nhiều nghị sĩ Mỹ đang yêu cầu tổ chức điều trần về hoạt động quân sự của Mỹ tại Niger. Hồi tuần trước, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis đã thảo luận chi tiết về chiến dịch của Washington tại châu Phi với thượng nghị sĩ John McCain, chủ tịch Ủy ban Quân lực Thượng viện Mỹ. Tướng Dunford cho biết một cuộc điều tra đang được tiến hành để giải đáp những bí ẩn xung quanh nhiệm vụ này.
Tử Quỳnh