"Trong cuộc hội đàm với trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ely Ratner, Đại sứ Tạ Phong đã thảo luận về quan hệ quốc phòng và loạt vấn đề an ninh khu vực cũng như quốc tế", phát ngôn viên Lầu Năm Góc, trung tá Martin Meiners, ngày 12/7 thông báo. "Ông Ratner cũng nhấn mạnh cam kết của bộ trong việc duy trì đường dây liên lạc giữa quân đội hai nước".
Theo ông Meiners, cuộc thảo luận diễn ra trong khoảng 90 phút. Đại sứ quán Trung Quốc tại Washington ra tuyên bố nói rằng Đại sứ Tạ kêu gọi Mỹ hợp tác với Trung Quốc để dần đưa quan hệ giữa hai nước và quân đội hai bên đi đúng hướng.
"Mối quan hệ Trung - Mỹ lành mạnh và ổn định sẽ đáp ứng lợi ích chung của cả hai nước", đại sứ quán dẫn lời ông Tạ nói trong cuộc trao đổi.
Ông Tạ Phong cũng yêu cầu "phía Mỹ hành động để loại bỏ các trở ngại, quản lý khác biệt, xử lý vấn đề Đài Loan và các vấn đề quan trọng, nhạy cảm khác một cách thận trọng theo nguyên tắc ba thông cáo chung Trung - Mỹ".

Đại sứ Tạ Phong trả lời truyền thông khi đến Mỹ nhậm chức hồi tháng 5. Ảnh: Reuters
Yun Sun, giám đốc chương trình Trung Quốc tại Trung tâm Stimson có trụ sở tại thủ đô Washington, Mỹ, nhận định cuộc họp "khá bất thường".
"Đại sứ Trung Quốc không thường xuyên gặp gỡ quan chức quốc phòng cấp cao của Mỹ", Sun nói. "Điều đó cho thấy Trung Quốc ít nhất đang đáp lại những lo ngại của Mỹ, nhưng tiến trình thực sự vẫn cần thời gian và đàm phán".
Trong bối cảnh quan hệ Mỹ - Trung ở mức thấp vì loạt vấn đề an ninh quốc gia, lệnh cấm xuất khẩu của Mỹ đối với các công nghệ tiên tiến và chính sách công nghiệp của Trung Quốc, Washington đã cố gắng hàn gắn mối quan hệ giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen đã đến thăm Trung Quốc đầu tháng này và đặc phái viên về khí hậu John Kerry dự kiến đến thăm vào tuần tới. Ngoại trưởng Antony Blinken tới Bắc Kinh tháng trước, đánh dấu chuyến đi đầu tiên của một ngoại trưởng Mỹ tới Trung Quốc kể từ năm 2018.
Tuy nhiên, Trung Quốc đã từ chối tổ chức cuộc gặp giữa Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin và người đồng cấp Trung Quốc tại diễn đàn quốc phòng ở Singapore tháng trước. Liên lạc quân sự giữa hai nước cũng bị đình trệ.
"Chúng tôi thường xuyên liên hệ để tăng cường các kênh liên lạc và quản lý khủng hoảng với Bắc Kinh, nhưng họ liên tục đẩy chúng tôi ra xa", Colin Kahl, cố vấn chính sách hàng đầu của Lầu Năm Góc, phát biểu tại diễn đàn ở London hôm 10/7.
Trung Quốc cho rằng các biện pháp trừng phạt của Mỹ là trở ngại với đối thoại quân sự. Hồi năm 2018, chính quyền tổng thống Mỹ Donald Trump áp lệnh trừng phạt với ông Lý Thượng Phúc, với lý do Trung Quốc mua vũ khí Nga, trong đó có tiêm kích Su-35 và tên lửa S-400. Ông Lý trở thành Bộ trưởng Quốc phòng hồi tháng 3.
Kahl nhận xét Trung Quốc dường như lo ngại rằng Mỹ sẽ sử dụng các kênh quản lý khủng hoảng "để gây thêm khủng hoảng".
Theo Sun, Bắc Kinh khó có thể chấp nhận cuộc gặp cấp bộ trưởng quốc phòng với ông Austin, trừ khi Washington dỡ bỏ lệnh trừng phạt đối với ông Lý. "Một số người lập luận rằng cuộc họp giữa hai bộ trưởng quốc phòng sẽ là điều kiện tiên quyết để khôi phục các cuộc gặp cấp độ làm việc giữa quân đội hai nước. Không nhất thiết phải như vậy, nhưng điều này có ý nghĩa về giao thức", Sun cho hay.
Huyền Lê (Theo Reuters)