Fentanyl rất dễ tìm ở New York. Đây là một trong những loại thuốc giảm đau opiod mạnh nhất, có tính gây nghiện cao, hơn heroin 50 lần và morphine 100 lần.
Năm 2022, fentanyl khiến 110.000 người Mỹ thiệt mạng. Năm 2023, Cơ quan Phòng chống Ma túy Mỹ (DEA) thu giữ 386 triệu liều fentanyl, đủ sức giết chết toàn bộ người Mỹ. Gần 10% số ma túy này được tìm thấy ở New York.
Douglas Murray, nhà báo, nhà bình luận người Anh, đã dành một năm để tìm hiểu thực trạng ma túy trên khắp nước Mỹ và kết luận tình trạng fentanyl tràn lan ở thành phố New York đã trở thành "đại dịch".
Một người nghiện lang thang trên đường phố New York với kim tiêm vẫn cắm trên tay. Ảnh: NY Post
Một tối gần đây, Murray đến trung tâm OnPoint ở New York, một trong số các địa điểm cho phép người nghiện mang ma túy đến dùng dưới sự giám sát của nhân viên có chuyên môn để tránh sốc thuốc. Những trung tâm này đang trong giai đoạn thí điểm, thu hút nhiều chỉ trích cũng như ủng hộ.
Đây là nơi gặp gỡ của nhiều con nghiện đang gặp vấn đề với các loại ma túy nguy hiểm nhất. Bên ngoài trung tâm, ông Murray bắt gặp nhiều người đang sử dụng fentanyl trên đường phố.
Một người nghiện dẫn ông đến công viên đối diện trung tâm lúc trời nhá nhem tối để gặp tay bán ma túy. Dòng người nối đuôi nhau vào công viên tối tăm, trong đó có một cặp vợ chồng đẩy xe đẩy, tất cả đều tới đây để mua ma túy.
Ngay giữa đường, một người đàn ông bắt đầu thắt cánh tay, lấy ra một kim tiêm và dùng bật lửa đốt thứ gì đó.
"Anh dùng gì vậy?", ông Murray hỏi. "Fentanyl. Tôi không đến OnPoint dùng vì đã có quá nhiều người ở đó", người đàn ông trả lời.
Ánh đèn xe cảnh sát lập lòe cách khu vực không xa. "Hãy đảm bảo những cảnh sát đó không đến đây. Họ dường như chẳng quan tâm. Đây là New York", người đàn ông nói thêm trong khi tiêm fentanyl vào tĩnh mạch.
Số ca tử vong do dùng ma túy quá liều theo mọi lứa tuổi ở Mỹ giai đoạn 1999-2021. Đồ họa: NIDA
Khi được hỏi về tần suất sử dụng, người này nói chích thuốc hàng ngày. "Mọi nỗi đau đều biến mất".
Theo Liên Hợp Quốc, tỷ lệ sử dụng opiod ở Bắc Mỹ cao hơn bất kỳ khu vực nào trên thế giới. Việc người dân có thể dễ dàng tìm mua các loại opiod là một trong những lý do dẫn đến tình trạng này.
Fentanyl hiện là vấn đề trên toàn nước Mỹ, khi không chỉ ở các thành phố lớn mới có thể tìm thấy loại ma túy cực mạnh này. Chúng còn được rao bán trên dark web, thậm chí mạng xã hội.
Chỉ với vài cú nhấp chuột theo hướng dẫn của một tay bán ma túy, Murray có thể truy cập vào một "hiệu thuốc trực tuyến", nơi mọi loại ma túy đều có sẵn. Một số trang web còn quảng cáo về độ tinh khiết của sản phẩm, tặng kèm que thử khi giao hàng.
Màn hình hiển thị một dark web bán ma túy ở Mỹ. Ảnh: NY Post
Giới chức y tế New York năm ngoái khuyến cáo toàn bộ người dân mang naloxone bên mình để có thể cứu giúp những người sốc ma túy. Loại thuốc dạng xịt đường mũi này có thể lập tức khôi phục trạng thái thở bình thường cho người sử dụng ma túy, dùng thuốc giảm đau hoặc gây mê quá liều.
Một dược sĩ bán thuốc xịt naloxone ở Đại lộ Số 10 New York nói rằng naloxone có thể cứu người nghiện và cả người không rõ mình vừa dùng loại ma túy gì, bởi fentanyl ngày nay còn được tìm thấy trong heroin, cocaine, thậm chí cần sa.
"Người Mỹ có thể vô tình dùng fentanyl và quá liều. Fentanyl hiện có trong mọi thứ", dược sĩ cho biết.
"New York rõ ràng là một trong những tâm điểm khủng hoảng ma túy Mỹ. Việc khuyến cáo người dân mang naloxone bên mình nói lên rất nhiều điều. Nước Mỹ cần thức tỉnh, nhận ra những điều này không hề bình thường", Murray bình luận.
Đức Trung (Theo NY Post)